Παρά το ότι στην παγκόσμια ανάπτυξη συμβάλλουν τώρα τόσο οι πλεονασματικές χώρες (Κίνα, Γερμανία, Ιαπωνία, κ.ά.), όσο και οι κατεξοχήν ελλειμματικές χώρες (ΗΠΑ), αυτό δεν φαίνεται να οδηγεί σε ουσιαστικό περιορισμό του προβλήματος των Παγκόσμιων Μακροοικονομικών Ανισορροπιών (Global Macroeconomic Imbalances ή GMI), σύμφωνα με μελέτη του ΣΕΤΕ.
Στις ΗΠΑ αναμένεται η περαιτέρω ενίσχυση της ανάπτυξης με συνεχή αύξηση της εγχώριας ζήτησης ήδη αναμένεται για το σκοπό αυτό η ενεργοποίηση και της δημοσιονομικής πολιτικής, με την θέσπιση σημαντικών φορολογικών περικοπών, ενώ και η νομισματική πολιτική εξακολουθεί να είναι άκρως επεκτατική, αφού τα επιτόκια παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, παρά τις αυξήσεις επιτοκίων της FED
Παράλληλα αναμένεται και αύξηση του ελλείμματος στο Εξωτερικό Ισοζύγιο Αγαθών και υπηρεσιών (ΕΙΑ&Υ) της χώρας. Στις πλεονασματικές χώρες, παρά το ότι η ανάπτυξη τα τελευταία δύο έτη στηρίζεται στην προσπάθεια αύξησης της εγχώριας ζήτησης, δεν φαίνεται να υπάρχει καμιά επιθυμία για εφαρμογή πολιτικών που θα μείωναν την εξαιρετικά υψηλή ανταγωνιστικότητα των διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων τους.
Όλες οι πλεονασματικές χώρες ακολουθούν πολιτικές υποτίμησης της πραγματικής
συναλλαγματικής ισοτιμίας των νομισμάτων τους και περαιτέρω επέκτασης του ήδη τεράστιου μεριδίου τους στις ξένες αγορές.
Ειδικότερα, τα μεγάλα πλεονάσματα στα εμπορικά ισοζύγια των χωρών αυτών συνεχίζουν την αυξητική τους πορεία, ή στην καλύτερη περίπτωση δεν μειώνονται, παρά το ότι τα πλεονάσματα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών τους έχουν μειωθεί σημαντικά ή έχουν μετατραπεί σε ελλείμματα (όπως στην περίπτωση της Ιαπωνίας). Χαρακτηριστική είναι η προσπάθεια της Ιαπωνίας και της Κίνας να διατηρήσουν το νόμισμά τους σε υποτιμημένα επίπεδα.
H FED έχει ήδη πραγματοποιήσει πέντε αυξήσεις επιτοκίων τα οποία βρίσκονται τώρα στο 1,25% -1,50%
και έχει σταματήσει την πολιτική της για ποσοτική ενίσχυση της ρευστότητας (QE) στην οικονομία των ΗΠΑ με αγορά κρατικών και άλλων ομολόγων, ενώ ετοιμάζεται να προχωρήσει στη μείωση του ενεργητικού της (αντίστροφο QE).
H Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκια παρέμβασής της στο 0,50%, από 0,25% την 1η Νοεμβρίου 2017, αλλά αυτό δεν οδήγησε σε ανάκαμψη της Αγγλικής λίρας που υποτιμήθηκε σημαντικά μετά την απόφαση για το Brexit.
H EKT συνεχίζει την πολιτική της των μηδενικών επιτοκίων, καθώς και τις αγορές κρατικών και άλλων ομολόγων ύψους € 60 δισ. μηνιαίως έως το Δεκέμβριο 2017 και στη συνέχεια € 30 δισ. μηνιαίως έως τον Σεπτέμβριο 2018.
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας συνεχίζει την πολιτικής της για διατήρηση των αποδόσεων των 10ετών κρατικών ομολόγων στο 0,0% με επιδίωξη την αύξηση του πληθωρισμού στο 2,0%.
Η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας συνεχίζει την πολιτικής της για την ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης στην οικονομία της Κίνας, αλλά αντιμετωπίζει τον κίνδυνο υπερχρέωσης του ιδιωτικού τομέα.
Ευρωζώνη: Η Γερμανία συμβάλλει στο πλεόνασμα της Ευρώπης
Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ): Αναπτύσσεται με αύξηση της εγχώριας ζήτησης που προκύπτει από την αύξηση των εξαγωγών της Α&Υ με πολύ ταχύτερο ρυθμό από την αύξηση των εισαγωγών της, λόγω της μεγάλης υποτίμησης της πραγματικής ισοτιμίας του Ευρώ στην περίοδο 2009 -
2016. Τα πλεονάσματα στο ΕΙΑ&Υ της Γερμανίας έγιναν ήδη πλεονάσματα στο ΕΙΑ&Υ της ΖτΕ ως σύνολο
Εντυπωσιακή ανάπτυξη στην Γερμανία
Η εγχώρια ζήτηση συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ το 2016 και το 2017, ενώ έως το 2018 οι καθαρές εξαγωγές αναμένεται να έχουν αρνητική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ. Ωστόσο, αυτή η κατ’ εξοχή πλεονασματική χώρα εξακολουθεί να λειτουργεί με μεγάλα και αυξανόμενα πλεονάσματα στο ΕΙΑ&Υ της. Εντυπωσιακή βελτίωση των Δεικτών Επιχειρηματικού Κλίματος και Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης.
Ηνωμένο Βασίλειο: Η υποτίμηση της λίρας θα οδηγήσει σε άνοδο το ΑΕΠ
Οι καθαρές εξαγωγές είχαν αρνητική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ στην περίοδο 2009 -2016 και ιδιαίτερα το 2016. Ωστόσο, μετά τη μεγάλη υποτίμηση της Αγγλικής Λίρας αναμένεται να έχουν σημαντική θετική επίπτωση στην άνοδο του ΑΕΠ στην περίοδο 2017-2019, διατηρώντας την αύξηση αυτή σε επίπεδα άνω του 1,0% παρά τις αρνητικές επιπτώσεις από τη διαδικασία υλοποίησης του Brexit.
Γαλλία: Η εμπιστοσύνη διαταράχτηκε από τις τρομοκρατικές επιθέσεις
Αναπτύσσεται συστηματικά με την εγχώρια ζήτηση, ενώ η επίπτωση των καθαρών εξαγωγών είναι επίμονα αρνητική. Το οικονομικό κλίμα έχει βελτιωθεί αλλά η καταναλωτική εμπιστοσύνη διαταράχθηκε από τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις.
Ιταλία: Εμπόδιο στην ανάπτυξη το υψηλό χρέος
Πτώση του ΑΕΠ στην περίοδο 2009 - 2016 με μετατροπή του ελλείμματος του ΕΙΑ&Υ σε πλεόνασμα και θετική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ από τις καθαρές εξαγωγές. Εμπόδιο στην ανάπτυξη το υψηλό δημόσιο χρέος και μειωμένη διεθνής ανταγωνιστικότητα. Βελτίωση των Δεικτών Επιχειρηματικού Κλίματος και Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης μετά το 2013.
Βουλγαρία: Βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος
Υψηλή ανάπτυξη με μεγάλη θετική επίπτωση από τις καθαρές εξαγωγές, αλλά με μεγάλη πτώση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Σημαντική βελτίωση των Δεικτών Επιχειρηματικού
Κλίματος και Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης και υψηλή ανάπτυξη έως το 2019.
Τουρκία: Ανεξέλεγκτη υποτίμηση της λίρας
Ανεξέλεγκτη υποτίμηση της Τουρκικής Λίρας. Αυξητική Αναθεώρηση του ΑΕΠ. Ο πληθωρισμός ακολουθεί πολύ αργά την υποτίμηση.
ΗΠΑ: Συμβάλλει στην παγκόσμια ανάπτυξη την τρέχουσα περίοδο
Ανάπτυξη με συνεχή αύξηση της εγχώριας ζήτησης και με συνεχή αρνητική επίπτωση από τις καθαρές εξαγωγές
Συμβάλλει ουσιαστικά στην παγκόσμια ανάπτυξη στην τρέχουσα περίοδο
Κίνα: Επιβραδύνεται η ανάπτυξη
Η ταχεία αύξηση του ΑΕΠ συνεχίζεται, ενώ η αναμενόμενη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης λαμβάνει χώρα με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία του ΑΕΠ (ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή), οι καθαρές εξαγωγές είχαν μικρή αρνητική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ στην περίοδο 2013 -2016 και αναμένεται να έχουν μηδενική επίπτωση στην περίοδο 2017- 2019. Αυτό συνεπάγεται διατήρηση των εξωτερικών πλεονασμάτων της Κίνας σε πολύ υψηλά επίπεδα, μετά τη συνεχή αύξησή τους
στην περίοδο 1995 - 2015.
Ιαπωνία: Εμπόδια η γήρανση του πληθυσμού και το χρέος
Η χαμηλή αύξηση του ΑΕΠ επιτυγχάνεται τα τελευταία χρόνια με μεγάλη προσπάθεια αύξησης της εγχώριας ζήτησης τόσο με τη δημοσιονομική όσο και με τη ιδιαίτερη διευκόλυνση της νομισματικής πολιτικής. Η μεγάλη υποτίμηση του Γιεν στην περίοδο 2011 -2015 έχει συμβάλλει στη διατήρηση της αυξητικής πορείας των εξαγωγών της Ιαπωνίας, αλλά η ταχεία γήρανση του πληθυσμού και το εξαιρετικά υψηλό δημόσιο
χρέος αποτελούν εμπόδια στην ανάπτυξη.
