Τις κινήσεις των πελατών των τραπεζών οι οποίες προδίδουν ενδεχομένως τη διακίνηση μαύρου χρήματος ή ύποπτες συναλλαγές για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, επισημαίνει σε οδηγία της η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών ( ESMA).
Η Αρχή, συστήνει στις τράπεζες ιδιαίτερη προσοχή όταν αντιλαμβάνονται τις συμπεριφορές και καλεί τους υπαλλήλους να λαμβάνουν μέτρα και να ενημερώνουν τους προϊσταμένους τους, οι οποίο με τη σειρά τους ενημερώνουν την Αρχή για την Καταπολέμηση της Διακίνησης του Μαύρου χρήματος και τη χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας.
Ειδικότερα, η οδηγία τονίζει ότι στοιχεία συμπεριφοράς του πελάτη που μπορεί να κριθούν ως ύποπτα είναι:
- Η απροθυμία παροχής πληροφοριών,
- Η αποφυγή σκοπίμως της επαφής δια ζώσης
- Η συμπεριφορά ή ο όγκος των συναλλαγών του πελάτη είτε δεν συνάδει με τη συμπεριφορά και τον όγκο των συναλλαγών που αναμένονται από την κατηγορία πελατών στην οποία ανήκει είτε δεν αναμένεται βάσει των πληροφοριών που παρείχε ο πελάτης κατά το άνοιγμα του λογαριασμού.
- Ασυνήθιστο στοιχείο συμπεριφοράς αποτελεί επίσης εάν ο πελάτης συντομεύει, αιφνιδίως και χωρίς εύλογη επεξήγηση, το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής, μέσω είτε κατ' αποκοπήν εξοφλήσεων είτε με πρόωρη καταγγελία της σύμβασης είτε καταθέτει ή ζητεί για τις πληρωμές χαρτονομίσματα υψηλής αξίας, χωρίς κανέναν προφανή λόγο, είτε αυξάνει τη δραστηριότητά του έπειτα από περίοδο αδράνειας ή πραγματοποιεί συναλλαγές οι οποίες φαίνεται να μην έχουν καμία οικονομική αιτιολογία.
Οι άλλες ύποπτες κινήσεις
Παράλληλα, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται στην φύση του πελάτη, καθώς συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες αυξάνουν τον κίνδυνο. Αναφέρει ως παράδειγμα, εάν ο πελάτης είναι επιχείρηση που συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα κινδύνου νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, π.χ. ορισμένες επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών εμβασμάτων και τυχερών παιχνιδιών.
Άλλες κατηγορίες που επίσης χρήζουν σχολαστικού ελέγχου είναι οι ακόλουθες:
- Ο πελάτης είναι επιχείρηση που συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο διαφθοράς, π.χ. δραστηριοποιείται στον κλάδο των εξορυκτικών βιομηχανιών ή στο εμπόριο όπλων.
- Είναι οργανισμός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ο οποίος υποστηρίζει δικαιοδοσίες που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο χρηματοδότησης της τρομοκρατίας
- Ο πελάτης είναι νεοσύστατη επιχείρηση που δεν διαθέτει επαρκές επιχειρηματικό προφίλ ή ιστορικό.
- Ο πελάτης είναι μόνιμος κάτοικος αλλοδαπής. Επισημαίνεται στις τράπεζες ότι το άρθρο 16 της οδηγίας 2014/92/ΕΕ δημιουργεί για τους καταναλωτές που διαμένουν νόμιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση το δικαίωμα να αποκτήσουν βασικό τραπεζικό λογαριασμό, παρότι το δικαίωμα ανοίγματος και χρήσης βασικού λογαριασμού πληρωμών ισχύει μόνο στον βαθμό που οι τράπεζες μπορούν να τηρούν τις οικείες υποχρεώσεις για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και δεν απαλλάσσει τις τράπεζες από την υποχρέωσή τους να εντοπίζουν και να αξιολογούν τον εν λόγω κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου που συνδέεται με το γεγονός ότι ο πελάτης δεν είναι μόνιμος κάτοικος του κράτους μέλους στο οποίο έχει την έδρα της η τράπεζα.
- Δεν είναι εύκολο να εξακριβωθεί η ταυτότητα του πραγματικού δικαιούχου του πελάτη, π.χ. επειδή η ιδιοκτησιακή δομή του πελάτη είναι ασυνήθιστη, αδικαιολόγητα πολύπλοκη ή αδιαφανής ή επειδή ο πελάτης εκδίδει μετοχές στον κομιστή.
- Η χορήγηση εγγυημένων δανείων (συμπεριλαμβανομένων των ενυπόθηκων δανείων) έναντι της αξίας περιουσιακών στοιχείων σε άλλες δικαιοδοσίες, ιδίως σε χώρες στις οποίες είναι δύσκολο να εξακριβωθεί αν ο πελάτης έχει νόμιμο τίτλο στην εγγύηση ή στις οποίες είναι δύσκολο να επαληθευτούν τα στοιχεία ταυτότητας των εγγυητών του δανείου.
- Ο ασυνήθιστα μεγάλος όγκος ή υψηλή αξία συναλλαγών.
