Επώδυνο συμβιβασμό, αλλά χωρίς προληπτική νομοθέτηση μέτρων, «βλέπει» για τον Μάρτιο η κυβέρνηση, καθώς ο Γερμανός επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), Κλάους Ρέγκλινγκ, αποκαλύπτει τα όρια υποχώρησης των Ευρωπαίων δανειστών, σε σχέση με το ρόλο του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Σε χθεσινές του δηλώσεις, ο Γερμανός αξιωματούχος, που είναι πάντα απολύτως «ευθυγραμμισμένος» με τις θέσεις του Βερολίνου, ξεκαθάρισε ότι το παρόν πρόγραμμα με τον ΕΜΣ μπορεί να συνεχισθεί ακόμη και αν δεν προσφέρει νέα χρηματοδότηση το ΔΝΤ, παρά τα όσα λέει περί του αντιθέτου ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, προφανώς για εσωτερική πολιτική κατανάλωση, αλλά και για να διατηρείται ισχυρή πίεση στην Αθήνα.
«Δεν ζητείται από το ΔΝΤ η συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα απαραιτήτως με κεφάλαια, αλλά απαιτείται η συμμετοχή του σε επίπεδο τεχνικής εξειδίκευσης», δήλωσε χθες ο Κλάους Ρέγκλινγκ, λίγες μόνο ώρες μετά τη δήλωση του εκπροσώπου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, Γιούργκ Βάισγκερμπερ, ο οποίος είχε τονίσει ότι συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα σημαίνει απαραίτητα τόσο την παροχή τεχνογνωσίας όσο και την παροχή οικονομικής στήριξης.
Μια δήλωση, που ήταν απολύτως συνεπής με όσα λέει ο πολιτικός του προϊστάμενος, περί ακύρωσης του υπάρχοντος προγράμματος, εάν δεν συμμετάσχει το ΔΝΤ στο χρηματοδοτικό σκέλος. Μάλιστα, άλλες «διαρροές» από το Βερολίνο στην εφημερίδα “Bild” έχουν ακόμη πιο απειλητικό τόνο, καθώς φέρουν τον Β. Σόιμπλε έτοιμο να επαναφέρει την πρόταση για Grexit, εάν το ΔΝΤ δεν προσφέρει νέα χρηματοδότηση.
Διγλωσσία
Αξιολογώντας το πολιτικό περιεχόμενο αυτών των αντιφατικών δηλώσεων, κυβερνητικά στελέχη στην Αθήνα εκτιμούν ότι η διγλωσσία από την πλευρά των δανειστών έχει μια απλή εξήγηση: σε αυτό το στάδιο των διαπραγματεύσεων, όπου επισήμως το ΔΝΤ δεν έχει αποσαφηνίσει τις θέσεις του, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών επιδιώκει να πείσει το εσωτερικό του ακροατήριο ότι είναι συνεπής στις δεσμεύσεις του για τη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά και να κρατήσει σφιχτό τον κλοιό της πίεσης στην ελληνική κυβέρνηση.
Από την άλλη, όμως, ο τεχνοκράτης Κλάους Ρέγκλινγκ, που πρωτίστως ενδιαφέρεται να μην «σκάσει» στα χέρια του το πρόγραμμα διάσωσης της ελληνικής οικονομίας, προδίδει τα πραγματικά όρια υποχώρησης του Β. Σόιμπλε και, συνολικότερα, των Ευρωπαίων δανειστών: το ελληνικό πρόγραμμα μπορεί να συνεχισθεί, με το Ταμείο να παραμένει στην ομάδα των Θεσμών, αλλά χωρίς να παρέχει νέα χρηματοδότηση.
Η ουσιαστική συζήτηση για αυτό το θέμα θα γίνει μετά τις 6 Φεβρουαρίου, όταν το εκτελεστικό συμβούλιο του Ταμείου εγκρίνει την έκθεση του άρθρου 4 για την Ελλάδα, η οποία αποκλείει την παροχή νέας χρηματοδότησης, παρά μόνο εάν οι Ευρωπαίοι δανειστές προσφέρουν αυτό που αδυνατούν να προσφέρουν: μια γενναία ελάφρυνση του χρέους.
Λύση τον Μάρτιο
Στο Eurogroup του Φεβρουαρίου αναμένεται ότι δεν θα υπάρξει τελική συμφωνία για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, αλλά θα εγκριθεί από τους υπουργούς Οικονομικών η συνέχιση του παρόντος προγράμματος, με ισχυρή παρουσία του ΔΝΤ ως συμβούλου, όπως προβλέπει και το καταστατικό του ΕΜΣ, αλλά χωρίς νέα χρηματοδότηση, άρα και χωρίς νέο μνημόνιο με το Ταμείο.
Με αυτό τον τρόπο, εκτιμάται ότι θα ανοίξει ο δρόμος για έναν επώδυνο μεν, αλλά ανεκτό για την κυβέρνηση συμβιβασμό, που θα αποκρυσταλλωθεί στο Eurogroup της 20ης Μαρτίου. Ο συμβιβασμός δεν θα είναι ευχάριστος, σε ό,τι αφορά κρίσιμα θέματα της αξιολόγησης, όπως τα εργασιακά και τα ενεργειακά, αλλά δεν θα περιλαμβάνει προκαταβολική νομοθέτηση σκληρών μέτρων για το 2019, όπως απαιτεί το Ταμείο, αλλά παροχή εγγυήσεων για το πλεόνασμα με ένα νέο, ενισχυμένο «κόφτη».
Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ένας ακόμη λόγος που δεν επιτρέπει την ολοκλήρωση των συζητήσεων στις 20 Φεβρουαρίου είναι ότι, ως τότε, δεν θα έχουν οριστικοποιηθεί τα στοιχεία, που επιβεβαιώνουν ότι το πλεόνασμα του 2016 είναι τετραπλάσιο του στόχου, ώστε να τεθεί επί τάπητος και το θέμα που, κατά τον Γερούν Ντάισελμπλουμ, βρίσκεται «στην καρδιά των συζητήσεων»: αν, δηλαδή, αυτή η υπέρβαση έχει μόνιμο ή προσωρινό χαρακτήρα.
Η κυβέρνηση, αξιολογώντας τα στοιχεία, θεωρεί ότι θα αποδείξει πως αυτή η υπέρβαση σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι μόνιμου χαρακτήρα, κάτι που θα μειώσει τις πιέσεις για πρόσθετα μέτρα και εγγυήσεις δημοσιονομικής προσαρμογής.
