Σε εκτεταμένες διασταυρώσεις των στοιχείων των ακινήτων, που θα δηλώσουν εκατομμύρια φορολογούμενοι, θα προχωρήσει φέτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, με στόχο τον εντοπισμό ακινήτων που ξεφεύγουν από την εφορία ή φορολογουμένων που επιδιώκουν να αποφύγουν τα τεκμήρια.
Ήδη στο νέο έντυπο Ε1 για τις δηλώσεις του 2018, και συγκεκριμένα στον πίνακα προστέθηκαν για πρώτη φορά κωδικοί που πρέπει να συμπληρωθούν από όσους φορολογούμενους «φιλοξενούν» στις κύριες κατοικίες τους άτομα, τα οποία δεν είναι «εξαρτώμενα μέλη» των οικογενειών τους.
Στόχος είναι ο εντοπισμός μέσω των διασταυρώσεων στοιχείων με τις δηλώσεις όσων δηλώνουν «φιλοξενούμενοι» τις περιπτώσεις των φορολογουμένων εκείνων οι οποίοι δηλώνουν ψευδώς ότι «φιλοξενούνται» σε σπίτια συγγενών ή φίλων.
Δηλώνοντας ο «φιλοξενούμενος» αποφεύγει τα τεκμήρια διαβίωσης για την κατοικία. Δηλαδή όποιος συμπληρώνει έναν από τους κωδικούς 092, 094 ή 096 του εντύπου Ε1, δηλώνοντας "φιλοξενούμενος" δεν βαρύνεται με το τεκμήριο διαβίωσης της κύριας κατοικίας. Έτσι εάν έχει χαμηλότερο πραγματικό εισόδημα δεν φορολογείται με βάση το τεκμήριο κατοικίας.
Επίσης, η φορολογική «φιλοξενία» μπορεί να υποκρύπτει ενοικίαση του ακινήτου η οποία δεν δηλώνεται και φυσικά δεν φορολογείται. Σημειώνεται, ότι η ΑΑΔΕ δεν έχει κατά νου τα παιδιά των φορολογουμένων που διαμένουν με τους γονείς τους, αλλά τρίτα άτομα, που φέρονται ως φιλοξενούμενοι. Μάλιστα ο αριθμός ων φιλοξενούμενων έχει αυξηθεί δραματικά στα τελευταία 8 χρόνια της κρίσης και φτάνει σε 1.950.000 άτομα, σύμφωνα με τις δηλώσεις του 2017.
Στο πλαίσιο αυτό, στην 1η σελίδα του εντύπου, στον πίνακα 2, όπου συμπληρώνονται διάφορα χρήσιμα πληροφοριακά στοιχεία, προστέθηκε η παράγραφος 20 με τους κωδικούς 007 και 008, όπου ο υπόχρεος και η σύζυγος ή συμβία, αντίστοιχα, πρέπει να δηλώσουν αν «φιλοξενούν» στην κύρια κατοικία τους άτομα τα οποία δεν είναι εξαρτώμενα μέλη της οικογένειάς τους.
Πώς δηλώνονται τα εισοδήματα από ακίνητα
Τα εισοδήματα από ακίνητα δηλώνονται στον πίνακα 4 του Ε1, και ειδικότερα στον υποπίνακα Δ2, όπου αναγράφονται το εισόδημα σε χρήμα ή σε είδος που προκύπτει από την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτων σε τρίτους, εγκαταστάσεων ή κατασκευών, χώρων τοποθέτησης επιγραφών καθώς επίσης και από εκμίσθωση υπεκμίσθωση, ιδιοχρησιμοποίηση, δωρεάν παραχώρηση κοινοχρήστων χώρων που ανήκουν σε ιδιοκτήτες διηρημένων ιδιοκτησιών, από αποζημίωση λόγω πρόωρης λύσης εμπορικής μίσθωσης καταβληθείσα από τον μισθωτή.
Στα ποσά αυτά περιλαμβάνονται τα ενοίκια, πραγματικά ή τεκμαρτά, καθώς και τα ανείσπρακτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, κατά κατηγορία ακινήτων όπως εμφανίζονται στην δήλωση. Τα πεδία που πρέπει να συμπληρωθούν στους βασικούς κωδικούς 101-108, 111-114, 129-134 και 141-150 του υποπίνακα Δ2 έχουν ροζ χρώμα. Τα συγκεκριμένα ποσά μεταφέρονται και συμπληρώνονται αυτόματα από το σύστημα ΤΑΧΙSnet στους συγκεκριμένους κωδικούς, αμέσως μόλις ο φορολογούμενος ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε2 «αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας», η οποία πρέπει να προηγηθεί της υποβολής της δήλωσης Ε1.
Σε ότι αφορά στο εισόδημα από ακίνητα διευκρινίζονται και τα ακόλουθα:
• Το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση τεκμαίρεται ότι συνίσταται στο 3% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου σύμφωνα με τις ισχύουσες τιμές κατά την 31/12/2017.
• Για όσους ασκούν ατομική αγροτική δραστηριότητα δεν υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση προς ανιόντες, κατιόντες και συζύγους, αγροτικών εκτάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται λιβάδια, καλλιεργήσιμες γαίες, βοσκήσιμες γαίες και κάθε είδους κατασκευές ή εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής.
• Αναγνωρίζεται ποσοστό 5% επί του ακαθάριστου εισοδήματος ως δαπάνες επισκευής συντήρησης ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες όσων ακινήτων αποφέρουν φορολογητέο εισόδημα, ανεξάρτητα από το είδος και τη χρήση αυτών.
• Οι δαπάνες για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης (κωδ. 159-160), εκπίπτουν σε ποσοστό 10% επί του ακαθάριστου εισοδήματος από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση, δωρεάν παραχώρηση και ιδιόχρηση γαιών.
• Για την απόδειξη του ποσού της αποζημίωσης που καταβάλλει, βάσει νόμου, ο εκμισθωτής στο μισθωτή (κωδ. 163-164) για τη λύση της μισθωτικής σχέσης ακινήτου, καθώς και του ποσού για τις δαπάνες για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης, εκδίδονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά δαπανών.
• Το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. προς τα τέκνα ή τους γονείς του φορολογούμενου ή προς άλλους ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενείς, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία, δεν υπάγεται σε φόρο.
Πώς φορολογούνται
Από το συνολικό εισόδημα που προκύπτει από τα ακίνητα, αφαιρούνται οι δαπάνες που εκπίπτουν και το υπόλοιπο ποσό φορολογείται, με την ακόλουθη κλίμακα:
• 15% μέχρι το επίπεδο ετησίου εισοδήματος 12.000 ευρώ.
• 35% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ.
• 45% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.
Εξυπακούεται ότι αν το εισόδημα του φορολογούμενου είναι πάνω 12.000 ευρώ, είτε μόνο από ακίνητα είτε με την άθροιση και άλλων εισοδημάτων υπόκειται και σε εισφορά αλληλεγγύης, με συντελεστές από 2,2% έως και 10%.
Τα ενοίκια που δεν εισπράχθηκαν
Σε ότι αφορά στα ενοίκια που δεν κατάφερε να εισπράξει ο ιδιοκτήτης το 2017 μπορεί να τα δηλώσει φέτος σε ξεχωριστό κωδικό και στο έντυπο Ε2 και στο έντυπο Ε1. Συγκεκριμένα, στο Ε2 τα ανείσπρακτα ενοίκια πρέπει να δηλωθούν στην στήλη 16 της πρώτης σελίδας, και στο Ε1 πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4Δ2 στην 3η σελίδα, ώστε να μην φορολογηθεί για ποσά που δεν εισέπραξε.
Προϋπόθεση είναι, έως την προθεσμία υποβολής της δήλωσης, να έχει εκδοθεί εις βάρος του ενοικιαστή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μίσθιου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
Κατόπιν η εφορία τα βεβαιώνει στον ενοικιαστή και τα διεκδικεί μέσω του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
