Οι νέοι ψηφοφόροι και αυτοί που στις δημοσκοπήσεις δηλώνουν «αναποφάσιστοι», θα κρίνουν την εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής, με τις εταιρείες δημοσκοπήσεων να αδυνατούν να προβούν σε μία ασφαλή πρόβλεψη, τουλάχιστον μέσα από τις έρευνες που δημοσιοποιούνται.
Οι χθεσινές δημοσκοπήσεις κατέδειξαν και αυτές μείωση της ψαλίδας, μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, με το κυβερνών κόμμα να ενισχύεται σημαντικά στις τελευταίες μέρες ενώ η ΝΔ διατηρεί τις δυνάμεις της.
Αυτά συμβαίνουν στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιούν οι εταιρείες μετά από παραγγελία συγκεκριμένων μέσων ενημέρωσης, εφημερίδων ή καναλιών, αλλά υπάρχουν και άλλες έρευνες του εκλογικού σώματος οι οποίες παραγγέλνονται από τα κόμματα και στοχεύουν σε ποιο ποιοτικά χαρακτηριστικά και φυσικά δεν δημοσιοποιούνται, αλλά είναι για ενημέρωση των κομματικών επιτελείων και για επαναπροσδιορισμό της εκλογικής στρατηγικής.
Οι «μαύρες τρύπες»
Ωστόσο οι δημοσκοπήσεις έχουν δύο τεράστιες «μαύρες τρύπες» και αρκετές μικρότερες. Συγκεκριμένα, οι πιο σημαντικοί παράγοντες αβεβαιότητας είναι:
1. Ο μεγάλος αριθμός των νέων ψηφοφόρων, που ανέρχονται σε 550.000 ή στο 6-7% του εκλογικού σώματος! Πρόκειται για τεράστιο αριθμό και αυτό οφείλεται αφενός στην παροχή δικαιώματος ψήφου στους 17άρηδες, αλλά κυρίως οφείλεται στο γεγονός ότι πέρασαν σχεδόν 4 χρόνια από την τελευταία εκλογική αναμέτρηση και στο διάστημα αυτό, απέκτησαν δικαίωμα ψήφου οι γεννηθέντες τα έτη 1998, 1999, 2000, 2001 και 2002.
Στα προηγούμενα χρόνια, είτε οι εθνικές εκλογές γίνονταν νωρίτερα από τη λήξη της κυβερνητικής θητείας είτε ενδιάμεσα γινόταν δημοτικές ή ευρωεκλογές, οπότε οι νέοι ενσωματώνονταν σταδιακά ( ανά έτος ή ανά δύο έτη) στο εκλογικό σώμα και στα αποτελέσματα καταγράφονταν οι εκλογικές τους προτιμήσεις.
Αυτή τη φορά ο αριθμός των νέων που μπαίνουν στο εκλογικό σώμα είναι τεράστιος και επειδή δεν έχει καταγραφεί ποτέ η προτίμησή τους είναι ένα ρίσκο η εκτίμηση της πολιτικής συμπεριφοράς τους.
Επίσης, η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα απέχει από τις δημοσκοπήσεις, με δεδομένο ότι τις ώρες που αυτές γίνονται λείπουν από το σπίτι ή και αν είναι δεν σηκώνουν το σταθερό τηλέφωνο ειδικά αν είναι άγνωστος αριθμός. Στο πλαίσιο αυτό, η εκλογική τους προτίμηση είναι ανεξερεύνητη χώρα.
2. Ο μεγάλος αριθμός των ερωτώμενων που δηλώνουν «αναποφάσιστοι», οι οποίοι σε ποσοστό υπερβαίνουν το 10% και μπορούν να ανατρέψουν το δημοσκοπικό αποτέλεσμα. Όμως, θεωρείται βέβαιο ότι έχουν αποφασίσει τι θα ψηφίσουν απλά δεν το λένε, επειδή φοβούνται. Άλλωστε, ένας άγνωστος αριθμός ή απόκρυψη και μια άγνωστη φωνή, δεν αποτελεί εγγύηση ότι πίσω δεν κρύβεται κάποιος γνωστός τους που θέλει να διερευνήσει τις πολιτικές τους πεποιθήσεις.
Επίσης στις αβεβαιότητες των δημοσκοπήσεων εντάσσονται:
- Η διενέργεια των δημοσκοπήσεων αποκλειστικά σε σταθερά τηλέφωνα, σε συγκεκριμένες ώρες, κατά τις οποίες απουσιάζουν οι εργαζόμενοι.
- Η καχυποψία των νοικοκυριών απέναντι σε ένα άγνωστο τηλεφωνικό αριθμό, ο οποίος μπορεί να είναι από εταιρεία πώλησης υπηρεσιών π.χ. τηλεφωνικών υπηρεσιών, ίντερνετ, εταιρεία παροχής ηλεκτρικού ρεύματος κ.λπ. ή ακόμα να φοβάται ότι είναι καμιά εισπρακτική εταιρεία επειδή τυχαίνει να χρωστάει σε κάποια τράπεζα. Στο πλαίσιο αυτό, πολλοί δεν απαντούν στις κλήσεις.
- Η κατάργηση πολλών σταθερών τηλεφώνων (ειδικά στην επαρχία), από νοικοκυριά τα οποία δεν θέλουν το ίντερνετ και για λόγους κόστους, χρησιμοποιούν μόνο τα κινητά για επικοινωνία.
- Οι απαντήσεις που δίνουν αρκετοί ερωτώμενοι δεν είναι ειλικρινείς, αλλά κοινώς «κάνουν πλάκα». Υπενθυμίζεται ότι παλαιότερα, οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν με σχετική ακρίβεια το εκλογικό αποτέλεσμα. Κατόπιν μάλιστα, τα exit polls προέβλεπαν με μεγάλη ακρίβεια το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα. Όμως κατόπιν, κάτι άλλαξε στη συμπεριφορά των ερωτώμενων, με αποτέλεσμα να πέφτουν δραματικά έξω και τα exit polls, αφού οι ερωτώμενοι άλλα ψήφιζαν και άλλα δήλωναν ότι ψήφισαν.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτυχιών των ελληνικών εταιρειών δημοσκοπήσεων ήταν η πρόβλεψή τους για τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 όταν… έβλεπαν ισοπαλία ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε με 7,5 μονάδες διαφορά.
Επίσης, στο δημοψήφισμα του 2015, έβλεπαν καθαρή νίκη του ΝΑΙ και βγήκε το ΟΧΙ με 61,3%.
Ακόμη, στην Αυστραλία οι δημοσκοπήσεις προεξοφλούσαν νίκη της αντιπολίτευσης και κέρδισε το κυβερνών κόμμα, ενώ θυμίζουμε και τη αποτυχία τους να προβλέψουν την επικράτηση του ΝΑΙ των Βρετανών στο Brexit.
Το... ακορντεόν των προβλέψεων
Ενόψει των ευρωεκλογών οι διαφορές που δίνουν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων μοιάζουν με… ακορντεόν.
Παράδειγμα, η Public Issue στις 22 Νοεμβρίου 2018 έδινε διαφορά 16,5 ποσοστιαίων μονάδων στην πρόθεση ψήφου μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Ένα χρόνο νωρίτερα, τον Μάιο του 2018 έδινε διαφορά 19 μονάδων(!) και συγκεκριμένα 39% στη Ν.Δ. και 20% στον ΣΥΡΙΖΑ.
Τον περασμένο Φεβρουάριο έδινε διαφορά 14,5 μονάδες.
Με βάση τις δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν χθες, Πέμπτη 23 Μαΐου, η εικόνα της εκλογικής δύναμης των κομμάτων είναι η ακόλουθη:
Η Κάπα Research για λογαριασμό του Έθνους καταγράφει κλείσιμο της ψαλίδας ανάµεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και στη ΝΔ προσδιορίζοντας τη διαφορά στο 3,4%. Συγκεκριμένα, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει ποσοστό 24,4% και η Νέα ∆ηµοκρατία 27,8%.
Η Pulse για λογαριασμό του Σκάι καταγράφει προβάδισμα 7 μονάδων της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου, με ποσοστά 31% έναντι 24%. Αξιοσημείωτο είναι πως σε σχέση με την προηγούμενη δημοσκόπηση της ίδιας εταιρείας η ΝΔ κερδίζει 1,5 μονάδα ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει 2,5 μονάδες.
Στη δημοσκόπηση της εταιρείας Innovation Metrisis Poll για λογαριασμό της εφημερίδας Παραπολιτικά καταγράφεται προβάδισμα της ΝΔ με 7,8 μονάδες έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο είναι ψαλιδισμένο σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση.
Τέλος σε δημοσκόπηση της Interview για το Βεργίνα ΤV καταγράφεται προβάδισμα 8,6% για ΝΔ στις Ευρωεκλογές. Μ΄λιστα δίνει υψηλό ποσοστό 35,3% έναντι 26,7% του ΣΥΡΙΖΑ.
