Παγκόσμιες αναταράξεις έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις σχετικά με τα Panama Papers. Οι αποκαλύψεις αφορούν τις παράνομες συναλλαγές και τη φοροδιαφυγή μεγάλων εταιριών, αλλά και πολιτικών μέσα από την εμπλεκόμενη off shore εταιρεία του δικηγορικού γραφείου Μόσακ Φονσέκα στον Παναμά. Σύμφωνα με τα στοιχεία, 12 νυν και πρώην παγκόσμιοι ηγέτες, άλλοι 128 σημαίνοντες πολιτικοί, ή συγγενικά τους πρόσωπα, πάνω από 15.600 μεγάλες εταιρίες και «παραμάγαζα» που έστησαν προκειμένου να αποφύγουν φορολογικούς ελέγχους, όπως η UBS, η HSBC, η Commerzbank, HSH Nordbank. Συνολικά 214.000 εταιρείες και off-shore παραρτήματα/μορφώματα εμφανίζονται στα στοιχεία που απεκάλυψε η WikiLeaks.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διαρροή πληροφοριών στην ιστορία της δημοσιογραφίας και τα Panama Paper αποκαλύπτουν ονόματα δεκάδων πολιτικών, σταρ, διάσημων αθλητών, ονόματα φίλων και συγγενών του και εγκληματικά δίκτυα και άτομα που αποτελούν αντικείμενο διεθνών κυρώσεων έχουν προσφύγει σε εταιρείες offshore για να κρύψουν τις περιουσίες τους.
Πρόκειται για περίπου 12 εκατομμύρια έγγραφα που αποκαλύπτουν μυστικές δοσοληψίες με offshore εταιρίες σε βάθος 40 ετών, από τα αρχεία της εταιρείας παροχής νομικών υπηρεσιών Mossack Fonseca με έδρα τον Παναμά η οποία ειδικεύεται σε υπηρεσίες offshore. Πρόκειται για μία από τις πλέον μυστικοπαθείς εταιρείες παγκοσμίως με υποκαταστήματα σε δεκάδες χώρες ανά τον κόσμο. Τα έγγραφα καταδεικνύουν πώς η Mossack Fonseca βοηθούσε πελάτες της να ξεπλύνουν βρώμικο χρήματα, να αποφύγουν κυρώσεις και φόρους.
Μεταξύ των χιλιάδων ονομάτων και ομάδων συμφερόντων περιλαμβάνονται πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Ζίγκμουντουρ Ντέιβιντ Γκουνγκλάγκσον, μέλη της οικογένειας του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, ο Λιονέλ Μέσι, ο Μισέλ Πλατινί αλλά και άλλοι μεγαλοπαράγοντες του παγκόμσιου αθλητισμού, ο Τζάκι Τσαν, ο γιος του Χόσνι Μουμπάρακ και ο πατέρας του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον.
Η μαζική διαρροή των αρχείων έγινε πριν από περίπου ένα χρόνο. Τα έγγραφα ήλθαν στην κατοχή της γερμανικής εφημερίδας Suddeutsche Zeitung. Στην συνέχεια, την επεξεργασία τους ανέλαβε το International Consortium of Investigative Journalists, σε συνεργασία με 107 ειδησεογραφικούς οργανισμούς σε 76 χώρες.
Στα στοιχεία περιλαμβάνονται μυστικές offshore εταιρείες που συνδέονται με τις οικογένειες και συνεργάτες του Αιγύπτιου πρώην προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, του πρώην ηγέτη της Λιβύης Μοαμάρ Καντάφι και του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ.
Αλυσιδωτές αντιδράσεις
Η βρετανική κυβέρνηση ζήτησε τη Δευτέρα να της δοθεί άμεσα αντίγραφο των εγγράφων, προκειμένου να μελετήσει τις πληροφορίες και να αναλάβει δράση για πιθανή φοροδιαφυγή. Ανάμεσα στα ονόματα που αναφέρονται στα έγγραφα είναι και το όνομα του πατέρα του Κάμερον, Ίαν Κάμερον, καθώς και μέλη των Συντηρητικών.
Η εκπρόσωπος του Κάμερον αρνήθηκε να σχολιάσει εάν η οικογένεια Κάμερον είχε επενδύσει σε offshore εταιρείες, λέγοντας: «Είναι ιδιωτική υπόθεση».
Νωρίτερα, κυβερνητική αξιωματούχος σημείωσε: «Θα εξετάσουμε προσεκτικά τα δεδομένα και θα ενεργήσουμε γρήγορα και σωστά».
Το Βερολίνο ελπίζει ότι οι αποκαλύψεις θα δώσουν ώθηση στον αγώνα κατά του ξεπλύματος χρήματος και της φορολογικής απάτης και ότι τα κράτη που ευνοούν τέτοιες πρακτικές, θα αναγνωρίσουν ότι αυτές «δεν έχουν μέλλον».
«Ελπίζουμε ότι η σημερινή συζήτηση θα συμβάλει στο να αυξηθεί η πίεση», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο ο Μάρτιν Γέγκερ, εκπρόσωπος του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ο υπουργός Πληροφοριών του Πακιστάν, Περβέζ Ρασίντ, έσπευσε να υπερασπιστεί τον πρωθυπουργό της χώρας, Ναουάζ Σαρίφ, ο οποίος φέρεται να διέθετε offshore εταιρείες. «Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει με τα περιουσιακά του στοιχεία, να τα πετάξει στη θάλασσα, να τα πουλήσει, ή να συστήσει καταπίστευμα. Δεν υπάρχει εγκληματική πράξη, ούτε στη βάση του πακιστανικού νόμου, ούτε της διεθνούς νομοθεσίας» σημείωσε.
Το γραφείο του γενικού εισαγγελέα της Ουκρανίας ανέφερε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Ποροσένκο διέπραξε κάποιο έγκλημα. Σημειώνεται ότι το όνομα του ουκρανού προέδρου είναι στα «έγγραφα του Παναμά». Σύμφωνα με τον ίδιο, η εταιρεία στην οποία εμφανίζεται δικαιούχος, η Prime Asset Partners, είχε συσταθεί στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης του ομίλου επιχειρήσεών του για να πωληθεί η Roshen.
Πώς εμπλέκεται το όνομα του Σταύρου Παπασταύρου στα Panama Papers
Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις του International Consortium of Investigative Journalists, το όνομα του Σταύρου Παπασταύρου εντοπίζεται στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών Green Shamrock Foundation, Diman και Aisios.
Όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, σύμφωνα με τα έγγραφα που έχουν διαρρεύσει, ήταν μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation και της Diman Foundation από το 2005 έως το 2014 και το 2006 έγινε αναπληρωτής πρόεδρος της εταιρείας Aisios Foundation, στην οποία συμμετέχουν και οι Κωνσταντίνος Λαναράς και Σπύρος Μεταξάς.
Στην ιστοσελίδα της International Consortium of Investigative Journalists αναφέρεται ότι μετά την ανάδειξη του Αντώνη Σαμαρά στην εξουσία, ο Σταύρος Παπασταύρου «δικηγόρος με πολύχρονη παρουσία στη Νέα Δημοκρατία, τοποθετήθηκε από τον νέο πρωθυπουργό ως αναπληρωτής επικεφαλής για τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποθέσεις. Ενώ αρχικά η δουλειά του φαινόταν ασαφής, ο Παπασταύρου τοποθετήθηκε επικεφαλής διαπραγματευτής του Σαμαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα».
Στην ανάρτηση της ιστοσελίδας του International Consortium of Investigative Journalists φιλοξενείται η απάντηση του κυρίου Παπασταύρου, ο οποίος «αρχικά είπε ότι δεν θυμάται τις εταιρείες, αλλά αργότερα είπε ότι σύμφωνα με τα αρχεία του έχει υπηρετήσει ως μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation , Diman και Aisios. Στην συνέχεια είπε ότι το έκανε για δύο οικογενειακούς φίλους με τους οποίους τον συνδέει μακρόχρονη φιλία και ότι δεν έλαβε καμία αποζημίωση. Είπε ότι «δεν είχε δικαιώματα ιδιοκτησίας σε αυτές τις εταιρείες» και έτσι δεν ήταν υποχρεωμένος να τα δηλώσει στις φορολογικές αρχές».
Τα Panama Papers φωτογραφίζουν τον Πούτιν
Παράλληλα αποκαλύπτεται πώς συνεργάτες του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν διακινούσαν ποσά ύψους 2 δισ. δολαρίων μέσω offshore και τραπεζών.
Αν και το όνομα του Ρώσου προέδρου δεν εμφανίζεται σε κανένα από τα αρχεία, τα δεδομένα αποκαλύπτουν ένα μοτίβο, όπως σημειώνει ο Guardian: οι φίλοι του έχουν κερδίσει εκατομμύρια δολάρια από συμφωνίες που δεν θα μπορούσαν να είχαν κλείσει χωρίς αυτόν.
Στο φως έρχεται δίκτυο ξεπλύματος δισεκατομμυρίων δολαρίων που διαχειριζόταν ρωσική τράπεζα, με την ανάμειξη στενών συνεργατών του Βλαντιμίρ Πούτιν. Την επιχείρηση διηύθυνε η Bank Rossiya, η οποία υπόκειται σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις μετά την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας.
Αποκαλύπτεται για πρώτη φορά πώς λειτουργεί η τράπεζα -τα χρήματα διοχετεύονται μέσω offshore εταιρειών, δύο εκ των οποίων βρίσκονταν επίσημα στην ιδιοκτησία ενός εκ των στενότερων φίλων του Ρώσου προέδρου. Ο βιολοντσελίστας Σεργκέι Ρολντουγκίν γνώριζε τον Πούτιν από την εποχή της εφηβείας τους, τον σύστησε στην Λιουντμίλα, τη γυναίκα που τελικά παντρεύτηκε, και είναι ο νονός της κόρης τους Μαρία.
Στα χαρτιά, ο Ρολντουγκίν εμφανίζεται να έχει αποκομίσει προσωπικά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ως έσοδα από ύποπτες συμφωνίες, και φαινομενικά έχει τον έλεγχο περιουσιακών στοιχείων αξίας τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δολαρίων, ίσως και περισσότερο.
Και φαίνεται ότι επελέγη για τον ρόλο της βιτρίνας του Πούτιν εξαιτίας του χαμηλού προφίλ που διατηρεί ως επαγγελματίας μουσικός σε ορχήστρα.
Η θέση της Ρωσίας
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν είναι «ο βασικός στόχος» των Panama Papers,δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, καταγγέλλοντας μία δημοσιογραφική έρευνα «που βρίθει εφευρημάτων» και «πλαστών στοιχείων» που στόχο έχουν «να αποσταθεροποιήσουν» τη χώρα.
«Ο Πούτιν, η Ρωσία, η χώρα μας, η σταθερότητά μας, οι προσεχείς εκλογές είναι ο κύριος στόχος. Ο στόχος είναι η αποσταθεροποίηση της χώρας. Δεν υπάρχει τίποτε συγκεκριμένο ή καινούργιο ως προς τον πρόεδρο της Ρωσίας στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε. Υπάρχουν πολλοί στους κόλπους της για τους οποίους η δημοσιογραφία δεν είναι η κύρια δραστηριότητα. Πολλοί είναι πρώην υπάλληλοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, της CIA και άλλων μυστικών υπηρεσιών» τόνισε.
Ολάντ για Panama Papers: Θα χτυπηθεί η φοροδιαφυγή
Δημοσιογράφοι της Σουηδικής δημόσιας τηλεόρασης αιφνιδίασαν τον Ισλανδό πρωθυπουργό. Σε μια προγραμματισμένη από καιρό συνέντευξη, τον ρώτησαν για τις αποκαλύψεις των Panama Papers και εκείνος φανερά ορισμένος εγκατέλειψε την συνέντευξη διαμαρτυρόμενος.
Οπως αποκαλύπτεται από τα έγγραφα, η παναμέζικη εταιρία συνεργαζόταν με δεκάδες τράπεζες σε πολλές χώρες. Οι περισσότεροι μεσάζοντες εντοπίζονται στο Χονγκ Κονγκ και ακολουθούν η Ελβετία, η Βρετανία,το Λουξεμβούργο, ο Παναμάς και η Κύπρος.
Περισσότερες από 500 τράπεζες, οι θυγατρικές τους και τα υποκαταστήματά τους δημιούργησαν 15.600 εταιρίες απόκρυψης πλούτου σε συνεργασία με την Mossack Fonseca. Μόνο η HSBC δημιούργησε πάνω από 2.300 τέτοιες εταιρίες.
Οι 10 πιο δημοφιλείς φορολογικοί παράδεισοι:
