Ενα κεφάλαιο ιιστορίας 150 χρόνων κλείνει και μία νέα εποχή ξεκινά για το ελληνικό χρηματιστήριο και την κεφαλαιαγορά, μετά την επιτυχή έκβαση της προσπάθειας εξαγοράς της ΕΧΑΕ από τον ευρωπαϊκό κολοσσό Euronext, που ελέγχει οκτώ αγορές της γηραιάς ηπείρου και συνεχίζει να επεκτείνεται.
Η "επόμενη μέρα" φέρνει τεχνολογική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του ΧΑ - που γίνεται Euronext Athens, περισσότερα ξένα κεφάλαια, διεύρυνση της μετοχικής βάσης,αυξημένες δυνατότητες άντλησης μη δανειακών κεφαλαίων από ελληνικές επιχειρήσεις, ευκολότερη πρόσβαση τους σε ξένα κεφάλαια.
Η εξαγορά, που προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον και προβολή, ολοκληρώθηκε με τη συναίνεση της μεγάλης πλειοψηφίας των μετόχων, παρά τις ρχικές αντιδράσεις και τις αντιρρήσεις για το προσφερόμενο τίμημα/αντάλλαγμα.
Στη διαδικασία που ολοκληρώθηκε, 1.962 μέτοχοι πρόσφεραν συνολικά 42.953.405 μετοχές της ΕΧΑΕ, οι οποίες αντιστοιχούν σε 74,25% του μετοχικού κεφαλαίου της.
Με βάση την προσφερόμενη σχέση ανταλλαγής 20 προς 1 (20 μετοχές ΕΧΑΕ για 1 Euronext) και την χθεσινή τιμή της Euronext στο Παρίσι (126,3 ευρώ), το τίμημα για τους μετόχους της ΕΧΑΕ διαμορφώνεται σε 6,31 ευρώ.
Επισημαίνεται ότι όταν έγινε η πρόταση εξαγοράς η σχέση ανταλλαγής αντιστοιχούσε σε τίμημα 7,14 ευρώ, το οποίο δεν θεωρήθηκε τότε ικανοποιητικό...
Στρατηγική κίνηση
Από την πλευρά της Euronext, το στοίχημα δεν είναι απλά οικονομικό - είναι στρατηγικό. Η ενσωμάτωση της ΕΧΑΕ στο δίκτυο της Euronext εντάσσεται στο ευρύτερο σχέδιο ενοποίησης των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών και δημιουργίας ενός ενιαίου τεχνολογικού πλαισίου για διαπραγμάτευση, εκκαθάριση και αποθήκευση τίτλων.
Η Euronext εκτιμά ότι έως το 2028 μπορούν να προκύψουν ετήσιες συνέργειες περίπου €12 εκατ., ενώ το κόστος υλοποίησης αυτών υπολογίζεται σε €25 εκατ.
Η στρατηγική ανάπτυξης που ανακοίνωσε η Euronext μετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς προβλέπει σταδιακή ενσωμάτωση των συστημάτων της ΕΧΑΕ στην τεχνολογική υποδομή της Euronext: Από το 2027 οι πλατφόρμες συναλλαγών θα «μεταφερθούν», και από το 2029 οι ροές εκκαθάρισης και το Κεντρικό Αποθετήριο τίτλων θα λειτουργούν κάτω από την ομπρέλα της Euronext.
Οσον αφορά το προσωπικό, η Euronext δηλώνει ότι δεν σχεδιάζει άμεσα σημαντικές αλλαγές σε οργανωτική δομή ή μείωση θέσεων. Θα συνεργαστεί με τη διοίκηση της ΕΧΑΕ για αξιολόγηση και αναδιοργάνωση, ώστε να εντοπιστούν συνεργίες και βελτιστοποιήσεις.
Τα οφέλη και το "μέτρο επιτυχίας"
Για την ελληνική κεφαλαιαγορά, τα οφέλη που υπόσχεται η συμφωνία είναι πολλαπλά: μεγαλύτερη ρευστότητα, καλύτερη προβολή διεθνώς πρόσβαση ελληνικών εταιρειών σε ένα ευρύτερο δίκτυο επενδυτών και κεφαλαίων.
Με την ένταξη στο οικοσύστημα της Euronext — που σήμερα καλύπτει πολλές ευρωπαϊκές αγορές — το Χρηματιστήριο Αθηνών μπορεί να αποκτήσει μεγαλύτερο βάθος, πιο σύγχρονη υποδομή και υψηλότερα διεθνή πρότυπα λειτουργίας.
Από την άλλη πλευρά, δεν λείπουν οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι. Η ενοποίηση τεχνολογικών συστημάτων, όπως λειτουργιών εκκαθάρισης και αποθετηρίου, δεν είναι απλή υπόθεση. Εμπεριέχει τεχνικά, οργανωτικά και ρυθμιστικά ζητήματα.
Η επιτυχία του εγχειρήματος θα κριθεί κυρίως από το κατά πόσο ξένοι θεσμικοί επενδυτές θα επενδύσουν μακροχρόνια και όχι "ευκαιριακά" σε ελληνικές εισηγμένες.
Τα δύο σενάρια για το μέλλον του Euronext Athens
Είναι πραγματικά η αφετηρία μιας νέας εποχής για το ελληνικό χρηματιστήριο; Η απάντηση είναι: Ναι, πιθανότατα. Η ένταξη της ΕΧΑΕ στο πανευρωπαϊκό πλαίσιο της Euronext μπορεί να δώσει ώθηση στην ελληνική κεφαλαιαγορά και να ενισχύσει τη θέση της Ελλάδας ως σημαντικού κόμβου στην ευρωπαϊκή χρηματιστηριακή σκηνή.
Ωστόσο, η μετάβαση δεν θα είναι άμεση ούτε εύκολη· η πραγματική δοκιμασία θα έρθει όταν αρχίσουν να λειτουργούν οι νέες πλατφόρμες, όταν οι ελληνικές εταιρείες αξιοποιήσουν το νέο δίκτυο..
Δύο είναι τα ρεαλιστικά σενάρια για την πορεία της ελληνικής αγοράς μετά την εξαγορά της ΕΧΑΕ από την Euronext:
Το πρώτο προβλέπει επιταχυνόμενη ανάπτυξη και διεύρυνση της αγοράς, με επιμέρους θετικές εξελίξεις
- Η τεχνολογική ενοποίηση και η πρόσβαση στο ευρωπαϊκό δίκτυο της Euronext φέρνουν αυξημένη διεθνή συμμετοχή, μεγαλύτερο βάθος συναλλαγών και σταδιακή άνοδο της ρευστότητας.
- Οι ελληνικές εισηγμένες αποκτούν πιο εύκολη πρόσβαση σε ξένα κεφάλαια, ενώ πολλές εταιρείες επιλέγουν το χρηματιστήριο για χρηματοδότηση. Ταυτόχρονα, το Χρηματιστήριο Αθηνών αποκτά υψηλότερα πρότυπα διακυβέρνησης και λειτουργίας, πλησιάζοντας σε ποιότητα και οργάνωση άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές.
Σε αυτό το σενάριο, η Ελλάδα γίνεται μια μικρή αλλά αναβαθμισμένη περιφερειακή «πύλη» προς τα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σενάριο 2 – Ομαλή αλλά συγκρατημένη μετάβαση
- Η αγορά ενσωματώνεται στο σύστημα της Euronext, αλλά οι μεγάλες ποσοτικές αλλαγές αργούν να φανούν. Η εισροή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων είναι μεν θετική, αλλά περιορισμένη, καθώς η συμμετοχή των ξένων θεσμικών παραμένει προσεκτική και επιλεκτική.
- Η αναβάθμιση των υποδομών προχωρά κανονικά, ωστόσο οι εισηγμένες που επωφελούνται άμεσα είναι κυρίως οι μεγαλύτερες. Η ελληνική αγορά γίνεται πιο σύγχρονη και ανταγωνιστική, αλλά χωρίς θεαματική έκρηξη συναλλακτικότητας.
Είναι ένα σενάριο στο οποίο η επίδραση της εξαγοράς είναι περισσότερο «ποιοτική» παρά «αριθμητική» — με προοπτική σταδιακής ενίσχυσης σε βάθος χρόνου
