Οι εντεινόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, οι πληθωριστικές πιέσεις και η αναζήτηση ασφαλών επενδυτικών καταφυγίων οδηγούν σε νέα άνοδο τις τιμές των μετάλλων στις διεθνείς αγορές. Από τον χρυσό και το ασήμι μέχρι τον χαλκό και το αλουμίνιο, τα εμπορεύματα βιώνουν ένα ράλι που θυμίζει περιόδους κρίσης ή αναταραχής, καθώς οι επενδυτές στρέφονται στα «σκληρά» περιουσιακά στοιχεία και οι βιομηχανίες ανησυχούν για τις αλυσίδες προμήθειας.
Το αλουμίνιο σημείωσε σήμερα 23/10 νέα άνοδο, αγγίζοντας υψηλό τριών ετών. Οι λόγοι είναι πολλαπλοί: η αυξημένη βιομηχανική ζήτηση, η μείωση των αποθεμάτων, αλλά και οι συνεχιζόμενες δυσκολίες στις εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω γεωπολιτικών αναταραχών και ενεργειακού κόστους.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αλουμινίου στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν στις 2.815 δολάρια ανά τόνο τον Οκτώβριο, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών, σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης έλλειψης προσφοράς.
Η ζήτηση για αλουμίνιο έχει ενισχυθεί ιδιαίτερα από την αυτοκινητοβιομηχανία, τις κατασκευές και την αεροναυπηγική βιομηχανία, τομέα που ανακάμπτει δυναμικά μετά την πανδημία. Παράλληλα, οι περιορισμοί στην παραγωγή από ορισμένες χώρες – λόγω περιβαλλοντικών κανόνων και υψηλών τιμών ενέργειας – δημιουργούν πιέσεις στην προσφορά. Η αγορά δείχνει ευαισθησία σε κάθε ένδειξη έλλειψης, οδηγώντας σε έντονες διακυμάνσεις τιμών.
Οι τελευταίες διαθέσιμες τιμές των βασικών μετάλλων αποτυπώνουν την τρέχουσα εικόνα της αγοράς:
- Χρυσός (spot): περίπου $4.100 ανά ουγγιά, σταθερά κοντά σε ιστορικά υψηλά, με τάση ανόδου τις τελευταίες εβδομάδες.
- Ασήμι (spot): κυμαίνεται στα $48,3 – $48,6 ανά ουγγιά, συνεχίζοντας μια ανοδική πορεία που ξεκίνησε από τις αρχές του φθινοπώρου.
- Χαλκός: διαμορφώνεται περίπου στα $4,97 ανά λίβρα, δηλαδή περί τα $10.950 – $11.000 ανά μετρικό τόνο, επίπεδα που θυμίζουν τις κορυφές της περιόδου 2021–2022.
Οι τιμές αυτές αντικατοπτρίζουν όχι μόνο την αυξημένη ζήτηση, αλλά και τη μετατόπιση κεφαλαίων από πιο ριψοκίνδυνα assets (όπως οι μετοχές) προς τα πολύτιμα και βιομηχανικά μέταλλα, που λειτουργούν ως αντιστάθμισμα κινδύνου σε εποχές αβεβαιότητας.
Το ασήμι σε πραγματική έλλειψη αποθεμάτων
Το 2025, η αγορά του ασημιού βιώνει μία από τις πιο έντονες περιόδους «στένωσης» των τελευταίων ετών. Τα αποθέματα στις αποθήκες του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης έχουν μειωθεί αισθητά, καθώς μεγάλοι επενδυτικοί οργανισμοί και φυσικοί αγοραστές απορροφούν σημαντικές ποσότητες.
Η αυξημένη ζήτηση από την Ινδία, που συνδέεται με την εποχική κατανάλωση κοσμημάτων και την τελετουργική χρήση του μετάλλου, εντείνει τις πιέσεις. Επιπλέον, η ραγδαία ανάπτυξη των επενδυτικών προϊόντων τύπου ETF που βασίζονται σε φυσικό ασήμι έχει προκαλέσει μαζικές εκροές από τις αποθήκες, οδηγώντας σε φαινόμενα τοπικής έλλειψης και αυξημένα premiums στις φυσικές ράβδους και τα νομίσματα.
Χρυσός: ασφαλές καταφύγιο
Ο χρυσός συνεχίζει να ενισχύεται, καθώς οι επενδυτές και οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τις τοποθετήσεις τους σε πολύτιμα μέταλλα ως αντιστάθμισμα απέναντι στον πληθωρισμό και τις γεωπολιτικές κρίσεις. Οι συνεχιζόμενες εντάσεις στη Μέση Ανατολή, οι ανησυχίες για το παγκόσμιο χρέος και οι διακυμάνσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες εντείνουν το ενδιαφέρον για το μέταλλο.
Αν και δεν παρατηρείται παγκόσμια έλλειψη χρυσού, τοπικά εμφανίζονται δυσκολίες στις φυσικές παραδόσεις λόγω μετακινήσεων αποθεμάτων και αυξημένων αγορών από κρατικούς φορείς. Οι μικρότεροι επενδυτές συχνά αντιμετωπίζουν αυξημένα κόστη και καθυστερήσεις στην προμήθεια φυσικού χρυσού, ειδικά σε μικρές μονάδες (ράβδοι 1 oz ή 10 gr).
Χαλκός: ενεργειακή μετάβαση και κίνδυνος διαρθρωτικής έλλειψης
Ο χαλκός αποτελεί πλέον «στρατηγικό μέταλλο» της ενεργειακής μετάβασης. Η αυξανόμενη ζήτηση από την ηλεκτροκίνηση, τα δίκτυα ανανεώσιμης ενέργειας και τις τηλεπικοινωνιακές υποδομές έχει εκτινάξει την κατανάλωση.
Την ίδια στιγμή, αρκετά μεγάλα ορυχεία αντιμετωπίζουν τεχνικά ή πολιτικά προβλήματα. Οι απεργίες, τα ατυχήματα (όπως στο ορυχείο Grasberg), οι καθυστερήσεις σε νέες επενδύσεις και η πτώση των αποθεμάτων των χρηματιστηρίων (LME, COMEX) έχουν οδηγήσει διεθνείς οργανισμούς να προειδοποιούν για πιθανή έλλειψη προσφοράς μέσα στα επόμενα 1–2 χρόνια.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι χωρίς νέα επενδυτικά έργα, η παγκόσμια παραγωγή χαλκού μπορεί να αποδειχθεί ανεπαρκής για να καλύψει την προβλεπόμενη ζήτηση της «πράσινης» οικονομίας, γεγονός που θα μπορούσε να ωθήσει περαιτέρω τις τιμές προς τα 12.000 δολάρια ανά τόνο.
Το ράλι των μετάλλων διαμορφώνεται από έναν συνδυασμό ισχυρών παραγόντων που επηρεάζουν τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά στις διεθνείς αγορές. Οι κεντρικές τράπεζες και οι θεσμικοί επενδυτές αυξάνουν σημαντικά την έκθεσή τους σε χρυσό, περιορίζοντας τη διαθέσιμη προσφορά προς την ελεύθερη αγορά και ενισχύοντας την ανοδική πίεση στις τιμές. Παράλληλα, τα ισχυρά επενδυτικά ρεύματα προς τα ETF που βασίζονται σε φυσικό χρυσό και ασήμι «στεγνώνουν» τη φυσική αγορά, δημιουργώντας τοπικές ελλείψεις και αυξημένα premiums. Στο μέτωπο της παραγωγής, διαταραχές στα ορυχεία και οι περιορισμοί που προκαλεί το αυξημένο ενεργειακό κόστος μειώνουν τη δυναμικότητα εξόρυξης και επεξεργασίας μετάλλων όπως το αλουμίνιο και ο χαλκός. Επιπλέον, η ενεργειακή μετάβαση και η ταχεία ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης ενισχύουν τη μακροπρόθεσμη ζήτηση για βιομηχανικά μέταλλα, ενώ ο επίμονος πληθωρισμός και η νομισματική αστάθεια ωθούν τους επενδυτές να αναζητήσουν απτά, διαχρονικά περιουσιακά στοιχεία ως αντιστάθμισμα κινδύνου. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνθέτουν ένα περιβάλλον όπου οι τιμές των μετάλλων παραμένουν υπό συνεχή ανοδική πίεση, με έντονη μεταβλητότητα και αυξημένο ενδιαφέρον από κάθε είδους επενδυτές.
