To διπλωματικό «ατύχημα» στη Βεγγάζη, με την εκδίωξη των ευρωπαίων υπουργών-μεταξύ αυτών και τον Θάνο Πλεύρη- από τον στρατηγό Χαφτάρ, καταδεικνύει το μείζον πρόβλημα που έχει η Ευρώπη στη διαχείριση ολοένα αυξανόμενων μεταναστευτικών ροών που έχουν ως «πόρτα» εξόδου τις ακτές της Λιβύης.
Είναι πρόδηλο πως το καθεστώς Χαφτάρ που ελέγχει τη ανατολική Λιβύη, εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό, όπως έχουν διδάξει στο πρόσφατο παρελθόν ο Ταγίπ Ερντογάν και η Τουρκία. Επιδιώκει να δώσει μετατρέψει τη διαβούλευση – όταν αυτή ξεκινήσει- με την Ευρωπαϊκή Ενωση, σε μια άτυπη αναγνώριση του καθεστώτος του, ενισχύοντας έτσι τη θέση στις επερχόμενες εξελίξεις εντός Λιβύης.
Υπό αυτό το πρίσμα ο διάλογος και η συνεννόηση με τον Χαφτάρ αλλά και το καθεστώς που διοικεί τη Δυτική Λιβύης, έχουν σημαντικές δυσκολίες για την Ευρώπη. Το φιάσκο της Βεγγάζης δημιουργεί έντονη αμηχανία και εύλογο προβληματισμό στην Ευρώπη για τον τρόπο αντιμετώπισης των νέων δεδομένων που προκύπτουν στο μεταναστευτικό μέτωπο της βόρειας Αφρικής.
Η εκτίμηση είναι έως ότου υπάρξει ουσιαστική επαναπροσέγγιση με την κυβέρνηση Χαφτάρ, οι μεταναστευτικές ροές με «πύλη» εξόδου το Τομπρούκ και την Βεγγάζη και προορισμό κυρίως την Κρήτη δεν θα περιοριστούν, τουναντίον αναμένεται να αυξηθούν. Ο Χαφτάρ θα επιδιώξει διάλογο με το δικούς του όρους, που έχουν ως… αυτοσκοπό την έμμεση αναγνώριση του καθεστώτος του, ως του δεύτερου πόλου εξουσίας στη Λιβύη.
Πώς θα αντιδράσει η Ευρώπη - Η στάση της Ελλάδας
Η Ευρώπη οφείλει να αντιδράσει απέναντι σ’ αυτόν τον εκβιασμό και πρέπει να το κάνει συντεταγμένα και αποφασιστικά. Η πολιτική πίεση προς τη Λιβύη ενδεχομένως να ενισχυθεί, ενώ την ίδια στιγμή και οι «κανόνες» που αφορούν την υποδοχή των μεταναστευτικών ροών θα πρέπει να αυστηροποιηθούν.
Η αντιμετώπιση του προσφυγικού μετώπου από τη Βόρεια Αφρική είναι δύσκολη και η Ελλάδα, όπως σε άλλες τέτοιου τύπου κρίσεις, βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο. Λαμβάνοντας υπόψη τα συνήθως αργά ανταλακλαστικά που επιδεικνύει η ΕΕ στη λήψη κοινών και κυρίως ολιστικών αποφάσεων για την αντιμετώπιση τέτοιων κρίσεων-όπως το μεταναστευτικό-, η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να «τρέξει» νέες διαδικασίες και να επικαιροποιήσει προς το αυστηρότερο το πλαίσιο που διέπει τις μεταναστευτικές ροές.
Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα, δεν μπορεί να γίνει έρμαιο των πολιτικών παιχνιδιών που παίζουν ο Χαφτάρ και οι λοιπές δυνάμεις της Λιβύης ούτε να χάσει πολύτιμο χρόνο-παραμένοντας ανοχύρωτη- εν αναμονή των ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Νώντας Βλάχος
