Ενώ διεθνώς πληθαίνουν οι φωνές καταδίκης της Τουρκίας για την επιθετική στάση της και τις προκλητικές ενέργειες παραβίασης διεθνών κανόνων, εξαιρετικά κρίσιμη ημέρα για τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά θα είναι η Παρασκευή: Αν ο Ερντογάν έχει αποφασίσει να “τραβήξει το σχοινί” στέλνοντας το Oruc Reis στην περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, θα το πράξει πιθανότατα αύριο, στην επέτειο υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης.
Στην αμφισβήτηση και την αναθεώρηση αυτής της Συνθήκης συμπυκνώνεται όλη η στρατηγική του αναθεωρητισμού και του “νεοθωμανισμού” που αποτελεί αποτελεί κατευθυντήριο άξονα των μακρόπνοων σχεδιασμών της Αγκυρας επί “βασιλείας” Ερντογάν.
Η 24 Ιουλίου είναι λοιπόν μια συμβολική ημερομηνία για τους “νεοοθωμανούς” του καθεστώτος της Αγκυρας. Αποκτά τώρα μεγαλύτερη σημασία, καθώς συμπίπτει με την “επίσημη πρώτη” της επαναλειτουργίας της Αγίας Σοφίας ως τζαμιού, με διάταγμα του Ερντογάν που καταργεί αντίστοιχο διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ.
Θα αξιοποιήσει την ευκαιρία ο “σουλτάνος της Αγκυρας” για να δώσει ένα μήνυμα με πολιτικο-θρησκευτικό περιεχόμενο στους πιστούς ψηφοφόρους του, στην τουρκική κοινή γνώμη και σε ξένους εχθρούς και φίλους; “Αγνωστες οι βουλές του Αλλάχ” και του... Σουλτάνου.
Τα μηνύματα από τις μεγάλες δυνάμεις
Προς το παρόν στο μέτωπο της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης επικρατεί επίπλαστη ηρεμία, αν και οι δύο πλευρές βρίσκονται σε επιφυλακή, με τις στρατιωτικές και ναυτικές δυνάμεις τους σε ε[αγρύπνηση. Η ένταση μπορεί να εκτονωθεί περαιτέρω τις επόμενες μέρες, ή να “χτυπήσει κόκκινο” αύριο, αν το Oruc Reis αποπλεύσει από το λιμάνι της Αττάλειας, όπου βρίσκεται αρόδο.
Ο Ερντογαν και οι στρατηγοί του θα χρειασθεί να σκεφθούν δυό και τρεις φορές οποιαδήποτε απόφαση, καθώς τα μηνύματα από τις μεγάλες δυνάμεις είναι αποτρεπτικά – κανείς δεν θέλει κλιμάκωση της έντασης και ενδεχόμενη “ανάφλεξη”, που θα ανέτρεπε τις υφιστάμενες ισορροπίες.
ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ευρωπαίοι, Ρωσία αποδοκιμάζουν - σε υψηλούς ή χαμηλούς τόνους – τις τουρκικές ενέργειες, δίνοντας προτεραιότητα στη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή. Ολοι υποδεικνύουν ως λύση την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, του οποίου οι αποφάσεις θα δεσμεύουν και τις δύο χώρες.
Οσον αφορά τη στάση των ΗΠΑ, η ελληνική πλευρά αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις σημερινές δηλώσεις του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος είπε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις αρχές του διεθνούς ναυτικού δικαίου, βάσει των οποίων τα νησιά, συμπεριλαμβανομένου του Καστελλόριζου, έχουν ακριβώς την ίδια υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ όπως και κάθε περιοχή στην ηπειρωτική χώρα».
Πέτυχε τον πρώτο στόχο
Διεθνείς σχολιαστές εκφράζουν την άποψη ότι ο Ερντογάν πέτυχε σ'αυτή τη φάση ό,τι ήθελε και θα αποφύγει να “βάλει φωτιά στην πυριτιδαποθήκη” στέλνοντας ένα πλοίο για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Οπως λένε, αυτό που ήθελε πρωτίστως η Αγκυρα, είναι να επαναβεβαιώσει εμπράκτως τις διεκδικήσεις της στην περιοχή και παράλληλα να θέσει υπό αμφισβήτηση ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ – και μάλιστα τόσο δυσανάλογα μεγάλη προς την έκταση τους, όπως στην περίπτωση του Καστελλόριζου.
Μέχρι στιγμής καμία από τις δύο πλευρές δεν δείχνει διάθεση υποχωρητικότητας. Κοντά στην επίμαχη θαλάσσια περιοχή συρρέουν ελληνικές και τουρκικές ναυτικές δυνάμεις, που βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα, έτοιμες να αναλάβουν δράση αν χρειασθεί. Μάλλον εν θα χρειασθεί...