Να αποσοβήσει τον κίνδυνο διακοπής τροφοδοσίας της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο επιχειρεί το Κρεμλίνο, τροποποιώντας ουσιωδώς το προεδρικό διάταγμα για την υποχρεωτική πληρωμή της Gazprom σε ρούβλια, εξαιτίας του οποίου ήδη έχουν κλείσει οι στρόφιγγες για την τροφοδοσία της Πολωνίας και της Ουγγαρίας.
Η αλλαγή πορείας από το Κρεμλίνο προκαλεί ανακούφιση και στην Αθήνα, αν και ακόμη δεν έχει γνωμοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τη συμβατότητα των διαδικασιών που προβλέπει το αναθεωρημένο διάταγμα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο των κυρώσεων στη Ρωσία. Στη ΔΕΠΑ και στο υπουργείο Ενέργειας επικρατεί πλέον συγκρατημένη αισιοδοξία ότι είναι δυνατόν να βρεθεί ένας τρόπος εξόφλησης των συναλλαγών με την Gazprom χωρίς να παραβιάζονται οι ευρωπαϊκές κυρώσεις. Η πρώτη πληρωμή από ελληνικής πλευράς με το νέο καθεστώς είναι προγραμματισμένη στις 25 του μήνα.
Για την αναθεώρηση του προεδρικού διατάγματος, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1η Απριλίου, ενημέρωσε με επιστολή τις ευρωπαϊκές εταιρείες εμπορίας αερίου η Gazprom, όπως αποκάλυψε το πρακτορείο Bloomberg. Το νεότερο διάταγμα του προέδρου Πούτιν δημοσιεύθηκε στις 4 Μαΐου, όπως ενημερώνει η Gazprom τους πελάτες της.
Όπως εξηγείται στην επιστολή, η βασική αλλαγή που προβλέπεται είναι ότι δεν θα απαιτείται να ανοίγουν λογαριασμούς σε ρούβλια στην Gazprombank οι ξένες εταιρείες εμπορίας φυσικού αερίου. Η μετατροπή σε ρούβλια των ευρώ και δολαρίων, τα οποία θα κατατίθενται σε λογαριασμό στη θυγατρική τράπεζα της Gazprom, θα γίνεται μέσω λογαριασμού που θα τηρούν στο Κέντρο Εκκαθάρισης Συναλλαγών, θυγατρική εταιρεία του Χρηματιστηρίου Μόσχας.
Η Gazprom διαβεβαιώνει ότι αυτή η διαδικασία θα είναι άμεση και διαφανής και δεν θα παρεμβάλλεται οποιοδήποτε τρίτο μέρος. Μέχρι τώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφραζε την ανησυχία ότι μέσω του λογαριασμού σε ρούβλια που θα τηρούσαν οι εταιρείες εμπορίας στην Gazprombank θα παρενέβαινε στη διαδικασία η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, για να γίνεται η μετατροπή του συναλλάγματος σε ρούβλια, και ουσιαστικά θα «έβαζε στο χέρι» το συνάλλαγμα που θα κατέθεταν οι εταιρείες για το φυσικό αέριο, παρακάμπτοντας τις πολύ αυστηρές κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί.
Η Ρωσία είχε προσπαθήσει και νωρίτερα, στα τέλη Απριλίου, να κάνει βήματα πίσω σχετικά με την εφαρμογή του επίμαχου προεδρικού διατάγματος, μέσα από ερμηνευτικές παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας, που όμως δεν είναι είχε κριθεί από τις Βρυξέλλες ότι είναι επαρκείς για μην υπάρχει κίνδυνος παραβίασης των ευρωπαϊκών κυρώσεων.
Η Κεντρική Τράπεζα, για παράδειγμα, είχε διαβεβαιώσει ότι η πληρωμή σε συνάλλαγμα θα ήταν αρκετή για να μην κόβεται η τροφοδοσία αερίου, ανεξάρτητα από τη μετατροπή σε ρούβλια, αλλά και ότι οι μετατροπές συναλλάγματος σε ρούβλια θα γίνονταν εντός 48 ωρών το αργότερο, ώστε να μην υπάρχει φόβος ότι θα κρατάει το συνάλλαγμα για μεγάλες περιόδους σαν άτοκο δάνειο η Κεντρική Τράπεζα.
Αφού κρίθηκαν ανεπαρκείς αυτές οι αλλαγές ερμηνείας του διατάγματος, το Κρεμλίνο προχώρησε στη σημαντική τροποποίησή του, καθώς θέλει πάση θυσία να συνεχισθεί η τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο, όχι μόνο για τον προφανή λόγο (δεν θέλει να χαθεί το πολύτιμο συνάλλαγμα). Αλλά και επειδή οι αποθηκευτικοί χώροι της Gazprom πολύ σύντομα θα εξαντλούνταν, εάν διέκοπτε την παροχή στην Ευρώπη και αυτό θα σήμαινε ότι θα έπρεπε να αρχίσει τις πολύ επιζήμιες διαδικασίες μερικής διακοπής της παραγωγής της.
Ο «κλάδος ελαίας» της Ρωσίας στην Ευρώπη για το φυσικό αέριο αναμένεται να επιτρέψει το επόμενο διάστημα την αποκλιμάκωση των τιμών, ώστε αντίστοιχα να υποχωρήσουν και οι χονδρικές τιμές του ρεύματος, εκτιμούν αναλυτές. Ήδη τις τελευταίες ημέρες, ενδεχομένως και επειδή είχε γίνει γνωστό το περιεχόμενο του νέου προεδρικού διατάγματος, οι τιμές του αερίου σταθεροποιήθηκαν στα επίπεδα των 100 ευρώ/μεγαβατώρα.
Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ολλανδία
