Κεντρική προτεραιότητα των ελεγκτών της ΑΑΔΕ είναι το «λογισμικό γομολάστιχα», το οποίο σβήνει τον ημερήσιο των επιχειρήσεων, από τις ταμειακές μηχανές χωρίς να γίνεται αντιληπτή η παρέμβασή του.
Λόγω της αποτελεσματικότητάς του, το συγκεκριμένο λογισμικό έχει γίνει ανάρπαστο στην αγορά, ειδικά σε τουριστικές περιοχές με έντονη δραστηριότητα τους θερινούς μήνες.
Στο πλαίσιο αυτό αποτελεί εφιάλτη για την ΑΑΔΕ και έχει δώσει σαφείς εντολές στα συνεργεία φορολογικών ελέγχων, να έχουν ως πρώτη προτεραιότητα τον έλεγχο της νομιμότητας των ταμειακών μηχανών των επιχειρήσεων που ελέγχουν.
Η ΑΑΔΕ είχε εντοπίσει το φθινόπωρο του 2019, περίπου 100 επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν το εν λόγω λογισμικό, μετά από καταγγελία που έγινε και ακόμα οι ελεγκτικές υπηρεσίες επεξεργάζονται τα στοιχεία που κατάσχεσαν.
Πώς λειτουργεί
Το συγκεκριμένο «λογισμικό» παρέχει την ευχέρεια στον επιχειρηματία που το χρησιμοποιεί, να σβήνει κατά βούληση, αποδείξεις λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών, που εξέδωσε στη διάρκεια της ημέρας.
Αυτό σημαίνει, ότι η επιχείρηση, κατά τις ώρες λειτουργίας εκδίδει κανονικά λιανικής πώλησης, τις οποίες και παραδίδει στους πελάτες της, οι οποίοι έχουν την εντύπωση ότι η επιχείρηση είναι καθ΄ όλα νόμιμη.
Επίσης, εάν κατά τις ώρες λειτουργίας γίνει προληπτικός έλεγχος από εφοριακούς, θα διαπιστώσουν ότι όλα βαίνουν καλώς κι η επιχείρηση κόβει κανονικά αποδείξεις.
Ωστόσο, με τη λήξη του ωραρίου λειτουργίας και λίγο πριν την έκδοση του «Ζ», ο επιχειρηματίας παρεμβαίνει με το ειδικό λογισμικό και σβήνει από τη φορολογική μνήμη όσες αποδείξεις θέλει.
Προκειμένου να αποφύγει μελλοντικό έλεγχο, ο επιχειρηματίας δεν σβήνει τις αποδείξεις, για τις οποίες ο λογαριασμός πληρώθηκε με πιστωτική ή με χρεωστική κάρτα, καθώς η συναλλαγή μπορεί να εντοπιστεί, κατόπιν, από τη διασταύρωση των τραπεζικών δεδομένων, με εκείνων της ταμειακής μηχανής.
Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο λογισμικό αποθαρρύνουν τους πελάτες να πληρώσουν με κάρτα είτε υποστηρίζοντας ότι είναι χαλασμένο, είτε προσφέροντας έκπτωση στον λογαριασμό. Έτσι, έχουν την ευχέρεια να «διορθώνουν» εκ των υστέρων τις αποδείξεις.
Επίσης σε πολλές περιπτώσεις, το POS που χρησιμοποιούν για τις πιστωτικές/χρεωστικές κάρτες είναι συνδεμένο με τράπεζα του εξωτερικού, οπότε μηδενίζει τον κίνδυνο να εντοπιστεί από τη διασταύρωση των στοιχείων των τραπεζών.
Τι σβήνουν από τη μνήμη των ταμειακών μηχανών
Από τις 100 επιχειρήσεις που εντόπισαν το 2019, οι εφοριακοί να χρησιμοποιούν μέσα επέμβασης στη φορολογική μνήμη διαπίστωσαν την ύπαρξη δέκα λογισμικών εφαρμογών οι οποίες συνεργάζονται, δίνοντας τη δυνατότητα:
- Τροποποίησης της συνολικής αξίας των συναλλαγών της ημέρας
- Τροποποίησης της συνολικής αξίας επιμέρους παραστατικών μεταβάλλοντας (αφαιρώντας) καταλλήλως τα προϊόντα που αναγράφονται σε αυτά
- Εκ νέου σήμανσης με αλγόριθμο ασφαλούς σήμανσης των τροποποιημένων αρχείων, χωρίς να παρεμβαίνει ο νόμιμος μηχανισμός σήμανσης, με στόχο τη μη δυνατότητα ανίχνευσης της απάτης από τη φορολογική αρχή, αφού τα «πειραγμένα» παραστατικά αποκτούν ορθή νέα ταυτότητα
- Ελέγχου της τροποποίησης των αξιών στα επιμέρους παραστατικά, ώστε να υπάρχει πλήρης συμφωνία με την τροποποιηθείσα συνολική αξία των συναλλαγών της ημέρας, εξαλείφοντας τυχόν περιθώρια ή ενδείξεις λάθους
- Επιλεκτικής παρέμβασης τροποποιήσεων για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα
- Εντοπισμού και απαλοιφής παραστατικών, που, κατά τη διενέργεια των τροποποιήσεων, εμφανίζουν αλλοιωμένο ή κατεστραμμένο περιεχόμενο, ώστε να μην εντοπίζονται ίχνη αλλοίωσης ή παραποίησης σε ενδεχόμενο έλεγχο
- Διόρθωσης των αρχείων, που παράγει το συνδεδεμένο με το μηχανισμό λογισμικό, τα οποία προορίζονται για διαβίβαση πληροφοριών στις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, ώστε να μην παρουσιάζεται η οποιαδήποτε απόκλιση με τα τροποποιημένα
- Μαζικής διόρθωσης των αλγορίθμων ασφαλούς σήμανσης σε όλα τα παραγόμενα αρχεία, ώστε να αποτρέπεται τυχόν εντοπισμός λάθους
- Εξάλειψης των ημερομηνιών τροποποίησης των αρχείων, που μεταβλήθηκαν, ώστε να μην αφήνεται σχετικό ίχνος ως προς το χρόνο μεταβολής τους
- Αυτοματοποιημένης διαγραφής των καταχωρημένων παραγγελιών, καθώς και τα ίχνη αυτών (logs - βήματα χρήστη) κατά την εκκίνηση του υπολογιστή.
Πώς έγινε ο έλεγχος
Ο έλεγχος διενεργήθηκε, μετά από «καρφωτή» σε οκτώ στάδια και συγκεκριμένα:
- Στάδιο 1: Έγινε στοχευμένος επιτόπιος έλεγχος σε επιχείρηση εστίασης, κατά τον οποίο ελέγχθηκαν οι αποδείξεις, που είχαν εκδοθεί.
- Στάδιο 2: Ζητήθηκε από την επιχείρηση να προσκομίσει τα φορολογικά της στοιχεία.
- Στάδιο 3: Οι ελεγκτές προχώρησαν σε αντιπαραβολή απόδειξης, που είχαν από τον επιτόπιο έλεγχο (Στάδιο 1), με την αντίστοιχη απόδειξη, που είχε παραχθεί από το μηχανισμό σήμανσης. Τότε διαπίστωσαν την εξής αλλοίωση:
- Ο ίδιος αριθμός παραστατικού, με την ίδια ημερομηνία, ώρα, τραπέζι, χειριστή και αλγόριθμο ασφαλούς σήμανσης, εμφάνιζε στα ψηφιακά αρχεία της επιχείρησης, από τα οποία προκύπτουν τα φορολογικά αποτελέσματα, διαφορετικό είδος, τιμή ανά είδος και συνολική αξία.
- Στάδιο 4: Την ίδια ημέρα, οι ελεγκτές επισκέφθηκαν ξανά την επιχείρηση, και κατάσχεσαν 2 ηλεκτρονικούς υπολογιστές και 2 μηχανισμούς σήμανσης.
- Στάδιο 5: Από την επεξεργασία των κατασχεθέντων μηχανημάτων, εντοπίστηκε η εταιρεία μηχανογράφησης, στην οποία και έγινε αιφνιδιαστικός έλεγχος.
- Στάδιο 6: Εκεί, κατασχέθηκαν ψηφιακά αρχεία με οικονομικά δεδομένα πελατών, καθώς και αρχεία, στα οποία περιλαμβάνονταν τροποποιημένα φορολογικά στοιχεία με «μειωμένες» αξίες.
- Στάδιο 7: Ακολούθησε έλεγχος σε άλλη επιλεγμένη επιχείρηση από το πελατολόγιο της εταιρείας μηχανογράφησης προκειμένου να επαληθευτεί η ύπαρξη διασύνδεσης με τα κατασχεθέντα τροποποιημένα αρχεία.
- Στάδιο 8: Αφού επαληθεύτηκε η παραπάνω σχέση, ακολούθησαν κοινές δράσεις με τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της Ελληνικής Αστυνομίας, κατά τις οποίες κατασχέθηκαν ψηφιακά πειστήρια, τόσο από την επιχείρηση μηχανογράφησης, όσο και από τις επιχειρήσεις του πελατολογίου της.
Χορός εκατομμυρίων
Εκτιμάται ότι η συνολική καθαρή αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ, ενώ ο αναλογών Φ.Π.Α. στα 6 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικά, οι νέες περιπτώσεις, που αφορούν σε ανακριβείς δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, είναι οι εξής:
Εστιατόριο στον Κεντρικό Τομέα της Αθήνας, για τις χρήσεις 2015-2018, αποκρυβείσα ύλη 1,26 εκατ. ευρώ.
Καφέ-μπαρ στον Κεντρικό Τομέα της Αθήνας, για τις χρήσεις 2015-2018, αποκρυβείσα ύλη 721.000 ευρώ.
Ζαχαροπλαστείο στον Βόρειο Τομέα Αθηνών, για τις χρήσεις 2015-2018, αποκρυβείσα ύλη 548.000 ευρώ.
Αρτοποιείο-φούρνος στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, κατά τις χρήσεις 2015 έως 2018, αποκρυβείσα ύλη 526.00 ευρώ.