Επανεκκίνηση της χρηματοδότησης της οικονομίας με αξιόλογους ρυθμούς καταγράφηκε το 2024, καθώς οι τράπεζες αύξησαν θεαματικά, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια τις χορηγήσεις δανείων, κυρίως στις επιχειρήσεις. Τα στοιχεία εκπλήσσουν ευχάριστα τους αναλυτές καθώς, όπως τόνισε χθες χαρακτηριστικά η UBS, τα νέα επιχειρηματικά δάνεια αυξήθηκαν το 2024 κατά 15,7%.
Οι τράπεζες επωφελήθηκαν από τις μεγάλες αυξήσεις των ευρωπαϊκών επιτοκίων για να αυξήσουν θεαματικά την κερδοφορία τους τα προηγούμενα χρόνια, αλλά πλέον, καθώς ήδη η ΕΚΤ έχει προχωρήσει σε μειώσεις κατά 1,50%, χρειάζονται γρήγορη πιστωτική επέκταση, που θα αντισταθμίσει τις απώλειες από τη μείωση του spread επιτοκίων.
Μέσα στο 2024, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αύξησαν εντυπωσιακά το χαρτοφυλάκιο των εξυπηρετούμενων δανείων τους, σχεδόν κατά 12,5 δισ. ευρώ, μια αύξηση που προήλθε από τις χορηγήσεις επιχειρηματικών δανείων και, σε πολύ μικρότερο βαθμό, από τα καταναλωτικά δάνεια. Στα στεγαστικά δάνεια η πιστωτική επέκταση παρέμεινε αρνητική, αν και με επιβράδυνση της μείωσής τους.
Οι τράπεζες «παίζουν στα σίγουρα» για να αποφύγουν νέες επισφάλειες, χρησιμοποιώντας όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία του Δημοσίου και της ΕΕ, καθώς και του Ταμείου Ανάκαμψης, μέσω των οποίων χορηγήθηκαν το 2024 επιχειρηματικά δάνεια 3,7 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Επιπλέον, το 2024 χρηματοδότησαν πολύ μεγάλες συναλλαγές, όπως η μεταβίβαση της Αττικής Οδού στη ΓΕΚ Τέρνα. Το κοινοπρακτικό δάνειο για αυτή τη συναλλαγή έφθασε τα 2,7 δισ. ευρώ και συνέβαλε καθοριστικά στην επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης το 2024.
Τα στοιχεία δείχνουν (πίνακας) ότι το σύνολο των δανείων αυξήθηκε κατά 10,9% το 2024, με τα επιχειρηματικά να ξεχωρίζουν, με αύξηση 15,7%, ενώ στα καταναλωτικά η αύξηση ήταν 6,5% και στα στεγαστικά το χαρτοφυλάκιο συρρικνώθηκε κατά 2,9%.
Τα δάνεια του 2024 (εκατ. ευρώ)
| 2024 | 2023 | Μεταβολή | % Μεταβολή | |
| Σύνολο δανείων | 126.825 | 114.376 | 12.449 | 10,90% |
| Επιχειρηματικά | 93.493 | 80.811 | 12.682 | 15,70% |
| Στεγαστικά | 25.283 | 26.034 | -751 | -2,90% |
| Καταναλωτικά | 6.728 | 6.317 | 411 | 6,50% |
Σε ό,τι αφορά τα μεγέθη κατά τράπεζα, η Πειραιώς ξεχωρίζει με το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και με τη μεγαλύτερη αύξηση μέσα στο 2024.
Τα δάνεια κατά τράπεζα
| 2024 | 2023 | Μεταβολή | % Μεταβολή | |
| Πειραιώς | 33.716 | 30.134 | 3.582 | 11,90% |
| Εθνική | 31.810 | 28.826 | 2.984 | 10,40% |
| Alpha | 31.757 | 28.414 | 3.343 | 11,80% |
| Eurobank | 29.542 | 27.002 | 2.540 | 9,40% |
Ώθηση από χρηματοδοτικά μέσα
Το 2024 συνεχίσθηκε η στήριξη του τραπεζικού δανεισμού από χρηματοδοτικά μέσα και τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Όπως επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, κατά την περίοδο 2022-2026, η παροχή πιστώσεων προς την οικονομία αναμένεται να ενισχυθεί από τους πόρους που παρέχονται μέσω του RRF, με την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Μετά την εκταμίευση της τέταρτης δόσης των κεφαλαίων του RRF προς την Ελλάδα, η συνολική εισροή δανειακών κεφαλαίων του RRF ανέρχεται σε 9,6 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά τα δάνεια του RRF, μέσω ελληνικών εμπορικών τραπεζών, έως τον Δεκέμβριο του 2024 είχαν υπογραφεί 405 δανειακές συμβάσεις χρηματοδότησης επενδύσεων συνολικού προϋπολογισμού 14,9 δισ. ευρώ (δάνεια RRF: 7,1 δισ. ευρώ, τραπεζικά δάνεια: 4,6 δισ. ευρώ, ιδία συμμετοχή επενδυτών: 3,2 δισ. ευρώ).
Από την έναρξη εφαρμογής του ΕΣΑΑ τον Ιούλιο του 2022, το ποσό των συμβάσεων τραπεζικών δανείων που συγχρηματοδοτούν έργα του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αντιπροσωπεύει περίπου το 10% των συνολικών νέων συμβάσεων δανείων.
Χρηματοδοτικοί πόροι, εν μέρει με τη μεσολάβηση τοπικών τραπεζών, εξακολουθούν να κατευθύνονται στην οικονομία μέσω χρηματοδοτικών μέσων που προσφέρονται στο πλαίσιο διαφόρων ευρωπαϊκών και εθνικών πρωτοβουλιών.
Το 2024, οι εκταμιεύσεις τραπεζικών δανείων προς τις ΜΧΕ που υποστηρίζονται από αυτά τα χρηματοοικονομικά μέσα ανήλθαν σε σχεδόν 3,7 δισ. ευρώ (2023: 2,0 δισ. ευρώ) και αφορούσαν κυρίως ΜμΕ.
