Τρόφιμα και ποτά, ορυκτά και μέταλλα κατέχουν εξέχουσα θέση στη λίστα των ελληνικών εξαγωγών και είναι τα πιο ανταγωνιστικά προϊόντα μας. Αυτό προκύπτει από έρευνα που διενήργησε η ΕΥ (Ernst & Young) για το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ).
Όπως σημειώνεται στην έρευνα, «από την χαρτογράφηση των ελληνικών εξαγωγών είναι προφανές ότι η Ελλάδα έχει πλεονέκτημα στην εξαγωγή κατά βάση προϊόντων του πρωτογενούς τομέα παραγωγής, υστερώντας στις εξαγωγές προϊόντων εντάσεως τεχνολογίας».
Οι 12 πιο ανταγωνιστικές κατηγορίες προϊόντων είναι:
1. Ψάρια
Η αξία των ελληνικών εξαγωγών ψαριών (κυρίως ιχθυοκαλλιέργειας) ανήλθε το 2017 σε 660 εκατ. ευρώ. Η Ιταλία είναι ο κυριότερος προορισμός, με 38,5% των εξαγωγών να καταλήγουν εκεί. Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης και της Iβηρικής αποτελούν τους κύριους ανταγωνιστές της Ελλάδας στα ψάρια. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω με επενδύσεις που θα στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγής και βελτίωση της τυποποίησης των προϊόντων.
2. Φρούτα και καρποί
Η αξία των εξαγωγών φρούτων και καρπών ανήλθε σε 848 εκατ. ευρώ το 2017. Οι κυριότεροι προορισμοί είναι η Γερμανία, η Ρουμανία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Βουλγαρία.
Σημαντικότεροι ανταγωνιστές μας η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Ισπανία.
Η Ελλάδα είναι μια οικονομία που παραδοσιακά στηρίζεται στον πρωτογενή τομέα παραγωγής και, συνεπώς, στην κατηγορία αυτή υπάρχουν πολλά προϊόντα που έχουν καλές εξαγωγικές επιδόσεις.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να στραφούν προς την εξυπηρέτηση εξειδικευμένων αγορών (niche markets) του κλάδου.
3. Λάδι
Είναι μία από τις πιο ανταγωνιστικές κατηγορίες εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων. Η αξία των εξαγωγών λαδιών και λιπών φυτικής και ζωικής προέλευσης ήταν 594 εκατ. ευρώ το 2017.
Ο κυριότερος προορισμός είναι η Ιταλία, με μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους.
Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει σε στρατηγικές διαφοροποίησης του προϊόντος και στην προσπάθεια δημιουργίας περαιτέρω ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
4. Παρασκευάσματα λαχανικών, καρπών και φρούτων.
Η αξία των εξαγωγών παρασκευασμάτων λαχανικών και φρούτων ανήλθε σε 971 εκατ. ευρώ. Εξάγουμε κυρίως κομπόστες και επεξεργασμένα λαχανικά. Κυριότεροι προορισμοί οι ΗΠΑ και η Γερμανία. Τα προϊόντα αυτά εξάγονται σε πάνω από 23 χώρες.
Οι επιχειρήσεις του κλάδου είναι ιδιαίτερα εξωστρεφείς και έχουν περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης.
5. Καπνά και τσιγάρα
Η καπνοβιομηχανία υπήρξε στο παρελθόν βασικός στυλοβάτης της ελληνικής οικονομίας και μία από τις πιο εξαγωγικές βιομηχανίες. Παρόλο που αυτή η εικόνα φαίνεται να έχει αλλάξει αρκετά, καθώς πολλές βιομηχανίες έχουν κλείσει, η εξαγωγική δυναμική των καπνών παραμένει σημαντική.
Οι εξαγωγές απέφεραν 484 εκατ. ευρώ το 2017.
Το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών καταλήγει σε αγορές της Ευρώπης. Σημαντικούς προορισμούς αποτελούν επίσης οι μεγάλες αγορές της Κίνας, της Κορέας και των ΗΠΑ.
6. Τσιμέντο και δομικά υλικά
Σε αυτή την κατηγορία η Ελλάδα διαθέτει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Μεγάλα πλεονεκτήματα αποτελούν η κομβική γεωγραφική θέση της Ελλάδας, καθώς και ο σημαντικός ορυκτός της πλούτος.
Την περίοδο 2008- 2017 οι εξαγωγές μας αυξήθηκαν πολύ περισσότερο από τον παγκόσμιο μέσο (62,4% έναντι 15,1%). Η αξία τους ήταν 580 εκατ. ευρώ το 2017.
Η γεωγραφική διασπορά των ελληνικών εξαγωγών εκτείνεται και στις πέντε ηπείρους, αφού δεν αποτελούν ευπαθή προϊόντα και μεταφέρονται σχετικά εύκολα μέσω θαλάσσης.
Με τις ανάλογες επενδύσεις, ο κλάδος έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης.
7. Βαμβάκι
Η Ελλάδα παραδοσιακά παρουσιάζει μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα στο βαμβάκι και έχει υψηλό μερίδιο στην παγκόσμια αγορά, με αξία εξαγωγών 400 εκατ. ευρώ το 2017.
Ωστόσο, κατά την περίοδο 2008-2017 ο ρυθμός αύξησης των ελληνικών εξαγωγών βαμβακιού ήταν μόλις στο 1/8 του ρυθμού αύξησης των παγκόσμιων εξαγωγών (4,5% έναντι 39,8%).
Οι εξαγωγές μας κατευθύνονται κυρίως προς τις χώρες παραγωγής ενδυμάτων χαμηλού κόστους, όπως είναι η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Ινδονησία, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και άλλες.
8. Αλουμίνιο
Τα τελευταία χρόνια είναι το αλουμίνιο είναι υπ’ αριθμόν ένα εξαγώγιμο προϊόν μας. Το 2017 απέφερε 1,6 δισ. ευρώ. Αποτελεί την αιχμή του δόρατος στις εξαγωγές μετάλλων και φαίνεται να κατέχει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ο ρυθμός αύξησης των ελληνικών εξαγωγών ξεπέρασε κατά πολύ τον παγκόσμιο (59,1% έναντι 36,9%), με αποτέλεσμα να αυξηθεί το συγκριτικό πλεονέκτημα και το μερίδιο αγοράς που κατέχει η χώρα μας.
Το ελληνικό αλουμίνιο και τα προϊόντα του διοχετεύονται σε χώρες της Ευρώπης, όπου η Ελλάδα αύξησε τον βαθμό διείσδυσής της από το 2008 μέχρι σήμερα.
9. Χαλκός
Οι εξαγωγές μετάλλων ακολουθούν αυξητική πορεία. Ο χαλκό καλύπτει σημαντικό μερίδιο. Το 2017 απέφερε 599 εκατ. ευρώ.
Κυριότερες χώρες προορισμού η Ιταλία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βουλγαρία και η Γαλλία. Σημαντικότεροι ανταγωνιστές μας στην αγορά χαλκού είναι η Γερμανία και η Τουρκία.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
