Οι ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, παραμένουν ισχυρές και ανθεκτικές, διαθέτοντας μεγάλη κεφαλαιακή βάση και ρευστότητα καθώς και αυξημένη κερδοφορία. Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα που απορρέουν από τον εποπτικό έλεγχο και αξιολόγηση (Supervisory Review and Evaluation Process - SREP), που ανακοίνωσε σήμερα ο Εποπτικός Βραχίονας της ΕΚΤ.
Παράλληλα όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τους αυξημένους κινδύνους που έχουν αντιμετωπίσουν το 2024 και επαναπροσδιορίζει τις εποπτικές της προτεραιότητες. Στόχος της ΕΚΤ είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των τραπεζών σε άμεσες μακροοικονομικές και γεωπολιτικές κρίσεις .
Όπως ανακοίνωσε σήμερα ο Εποπτικός Βραχίονας της ΕΚΤ στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης των αποτελεσμάτων της εποπτικής του επισκόπησης και Διαδικασία Αξιολόγησης (SREP) για το 2023 και οι εποπτικές της προτεραιότητες για τα έτη 2024-26, οι ευρωπαϊκές τράπεζες διαθέτουν ισχυρή κεφαλαιακή βάση και ρευστότητα καθώς και αυξημένη κερδοφορία. Παρά ταύτα αποφασίστηκε να αυξηθεί ο ελάχιστος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας από το 10,7% στο 11,1%, εξαιτίας των επιπτώσεων των πολιτικών micro prudential (μικρο-προληπτική).
Διευκρινίζεται ότι η συγκεκριμένη διαδικασία αξιολόγησης - γνωστή με το ακρωνύμιο SREP - αποτελεί την ετήσια άσκηση κατά την οποία οι εποπτικές αρχές εξετάζουν τους κινδύνους των τραπεζών και παράγουν κεφαλαιακές απαιτήσεις, καθορίζοντας στη συνέχεια μεμονωμένα για κάθε τράπεζα ξεχωριστά το ποσοστό του ελάχιστου κεφαλαίου (CΕΤ1) που θα πρέπει να διαθέτει.
Οι συστάσεις και τα «καμπανάκια» της ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θέτει προς τις τράπεζες να προχωρήσουν σε μια σειρά από ενέργειες, προκειμένου να ισχυροποιηθούν περαιτέρω και να αντιμετωπίσουν με μεγαλύτερη επάρκεια τους αυξανόμενους κινδύνους. Προς αυτή την κατεύθυνση η ΕΚΤ θα ζητήσει από τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις στα πλαίσια ενεργητικού και παθητικού και πιστώσεων και στη διαχείριση πιστωτικού κινδύνου αντισυμβαλλομένου. Οι τράπεζες πρέπει επίσης να επιταχύνουν την αποτελεσματική αποκατάσταση στις ελλείψεις που έχουν διαπιστωθεί στην εσωτερική διακυβέρνηση και στη διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον. Επιπλέον, πρέπει να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην οικοδόμησή ισχυρών πλαίσιων επιχειρησιακής ανθεκτικότητας.
Η SREP αξιολογεί τέσσερις κύριες περιοχές: τη βιωσιμότητα και βιωσιμότητα των επιχειρηματικών μοντέλων, επάρκεια εσωτερικής διακυβέρνησης και διαχείρισης κινδύνων, κινδύνους για το κεφάλαιο και κινδύνους για τη ρευστότητα και τη χρηματοδότηση. Σε κάθε στοιχείο δίνεται βαθμολογία που κυμαίνεται από 1 έως 4 (με το 1 να είναι το καλύτερο και 4 το χειρότερο). Στη συνέχεια, αυτές οι βαθμολογίες συνδυάζονται για να παραχθεί μια συνολική βαθμολογία (η οποία επίσης κυμαίνεται από 1 έως 4).
Πάντως, η ΕΚΤ ενέτεινε τις προσπάθειες για να διασφαλίσει ότι οι τράπεζες έλαβαν τα απαιτούμενα μέτρα που τους επιβλήθηκαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τυχόν αδυναμίες που προέκυψαν από την άσκηση. Η ΕΚΤ ζήτησε ποιοτικά μέτρα, τα οποία αποτελούν βασικό συστατικό της εργαλειοθήκης εποπτείας της, κυρίως για την αντιμετώπιση ελλείψεων που σχετίζονται με την εσωτερική διακυβέρνηση, τη διαχείριση πιστωτικού κινδύνου και το κεφάλαιο σχεδίαση. Οι τράπεζες πρέπει να συνεχίσουν να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην εσωτερική διακυβέρνηση, καθώς τρεις στις τέσσερις έχουν λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε αυτόν τον τομέα.
Επίσης υπήρξε σημαντική αύξηση στον αριθμό των μέτρων που επέβαλε η ΕΚΤ για την αντιμετώπιση του κινδύνου ρευστότητας και του κινδύνου επιτοκίου στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο, που προκαλούνται από την μεταβαλλόμενο μακροοικονομικό τοπίο.
