Καταπέλτης είναι η δημόσια έρευνα που παρουσιάστηκε σήμερα σχετικά με τη διαχείριση της πανδημίας COVID-19 από την κυβέρνηση του πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον.
Η έκθεση αποδίδει στο Λονδίνο σοβαρά λάθη, καθυστερήσεις και μια «τοξική και χαοτική» κυβερνητική κουλτούρα, που –σύμφωνα με τα συμπεράσματα των ειδικών– κόστισαν έως και 23.000 επιπλέον ζωές.
Η Βρετανία κατέγραψε πάνω από 230.000 θανάτους από την COVID-19, ποσοστό θνησιμότητας αντίστοιχο με αυτό των ΗΠΑ και της Ιταλίας, αλλά υψηλότερο από κάθε άλλη χώρα της Δυτικής Ευρώπης, με το κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα να παραμένει ακόμη ορατό.
Δριμεία κριτική για την ηγεσία Τζόνσον
Η έρευνα, που είχε διαταχθεί από τον ίδιο τον Τζόνσον τον Μάιο του 2021, καταλήγει σε εξαιρετικά αρνητική αξιολόγηση της κυβερνητικής ανταπόκρισης. Η επικεφαλής της επιτροπής, πρώην δικαστίνα Χέδερ Χάλετ, κατηγορεί τον πρώην πρωθυπουργό για αργές και αντιφατικές αποφάσεις, αποτυχία κατανόησης της σοβαρότητας της πανδημίας και υποτίμηση των κινδύνων.
Επιπλέον, καταλογίζει στο γραφείο της Ντάουνινγκ Στριτ ότι παραβίαζε τους ίδιους του τους κανόνες, ενώ στηλιτεύει και την επιρροή του βασικού συμβούλου του Τζόνσον, Ντόμινικ Κάμινγκς.
«Τοξική και χαοτική κουλτούρα» στο κέντρο της εξουσίας
Η Χάλετ κάνει λόγο για μια «τοξική και χαοτική κουλτούρα» στην καρδιά της κυβέρνησης. Σύμφωνα με την έκθεση, εάν η Βρετανία είχε επιβάλει λοκντάουν μια εβδομάδα νωρίτερα, στις 16 Μαρτίου 2020, ο αριθμός των θανάτων του πρώτου κύματος θα είχε μειωθεί κατά 48%, δηλαδή περίπου 23.000 ανθρώπους.
Η πρόεδρος της επιτροπής σημειώνει ότι ο Μπόρις Τζόνσον:
-
δεν αντιλήφθηκε έγκαιρα την κρισιμότητα της κατάστασης,
-
είχε αποσπασμένη την προσοχή του από άλλα πολιτικά θέματα, όπως το Brexit,
-
άλλαζε επανειλημμένα γνώμη, καθυστερώντας αποφάσεις που έπρεπε να έχουν ληφθεί άμεσα.
Ομολογία Τζόνσον: «Υποτιμήσαμε σε τεράστιο βαθμό τους κινδύνους»
Όταν προσήλθε ενώπιον της επιτροπής το 2023, ο Τζόνσον παραδέχτηκε ότι η κυβέρνησή του «υποτίμησε σε τεράστιο βαθμό» τη σοβαρότητα της πανδημίας και εμφανίστηκε να κατανοεί την οργή της κοινής γνώμης. Ωστόσο, η έκθεση τονίζει ότι οι διορθωτικές ενέργειες ήρθαν πολύ αργά.
Επιπλέον λοκντάουν λόγω καθυστερήσεων
Η επιτροπή επισημαίνει ότι η αδράνεια της κυβέρνησης, καθώς η COVID-19 εξαπλωνόταν και προς τα τέλη του 2020, οδήγησε σε επαναλαμβανόμενα λοκντάουν, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.
Τέλος, η Χάλετ αναγνωρίζει ότι ο Τζόνσον βρέθηκε μπροστά σε πρωτοφανείς προκλήσεις, αλλά υπογραμμίζει πως η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων συνέβαλε καθοριστικά στη δραματική έκταση της κρίσης.
