Η Τουρκία αποκτά μεγαλύτερο ρόλο στη Μέση Ανατολή – και με τη συμβολή του στην επίτευξη της εκεχειρίας ο πρόεδρος Ερντογάν δείχνει να ενισχύει και τη δική του θέση, τόσο στη διεθνή όσο και στην εγχώρια τουρκική σκηνή.
Σε σχετική ανάλυση της Neue Zürcher Zeitung διαβάζουμε: «Από την αρχή κιόλας του πολέμου στη Γάζα η Τουρκία ήθελε να συμβάλει ενεργά στην επίλυση της σύγκρουσης. Οι αντιρρήσεις του Ισραήλ όμως και οι τεταμένες σχέσεις με την κυβέρνηση Μπάιντεν, που θεωρούσε τον Ερντογάν σύμμαχο του Τραμπ, εμπόδισαν αυτή την προσπάθεια. […] Τώρα όμως, και κατόπιν παρέμβασης του Τραμπ, η Τουρκία κατάφερε τελικά να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, που διατηρεί μία σχέση εμπιστοσύνης με τον Ερντογάν, αναγνώρισε πως η Τουρκία – χάρη στις καλές της σχέσεις με τη Χαμάς – ήταν σε θέση να ασκήσει επιρροή. Και γι’ αυτόν τον λόγο ο Τραμπ πίεσε το Ισραήλ να αποδεχθεί την Άγκυρα ως μεσολαβητή».
Όπως εξηγεί περαιτέρω το ελβετικό μέσο, «η τουρκική κυβέρνηση διατηρεί εδώ και πολύ καιρό στενές σχέσεις με την ηγεσία της Χαμάς – […] η Τουρκία αποτελεί εξάλλου το μοναδικό κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ που δεν χαρακτηρίζει τη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση, αλλά ως κίνημα αντίστασης. Στελέχη της Χαμάς βρίσκονται στην Τουρκία εδώ και περίπου είκοσι χρόνια, ενώ κυκλοφορούν επίσης φήμες πως ορισμένα από αυτά διαθέτουν τουρκικά διαβατήρια.
[…] Λόγω των στενών δεσμών μεταξύ Χαμάς και Άγκυρας υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι και η ίδια η Χαμάς ήθελε την Τουρκία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, κρίνοντας πως η Τουρκία μπορεί να θεωρηθεί μάλλον ως ένας αξιόπιστος εγγυητής, δεδομένων και των καλών σχέσεων με τον Τραμπ».
Η Τουρκία θα συμμετάσχει και στην επιτήρηση της εκεχειρίας
Ο ρόλος της Τουρκίας ωστόσο δεν περιορίζεται στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Αντιθέτως, «η Τουρκία θέλει και στο μέλλον να συμβάλει στην τήρηση της συμφωνίας για τη Γάζα. Όπως δήλωσε εξάλλου ο Ερντογάν, η Άγκυρα θα συμμετάσχει στην ειδική δύναμη δράσης (task force) για την επιτήρηση της εκεχειρίας όπως και στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας».
Η NZZ διαπιστώνει συνολικά πως «με την ενεργό του συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις, ο Ερντογάν κατάφερε να κερδίσει πόντους σε διάφορα επίπεδα. Ειδικοί συμφωνούν πως ο Τούρκος πρόεδρος αποδείχθηκε αξιόπιστος μεσολαβητής στην περιοχή και επέδειξε ηγετικές ικανότητες σε ένα κρίσιμο περιφερειακό ζήτημα – και έτσι ενίσχυσε τη θέση του τόσο στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο και στη διεθνή σκηνή, […] αποδεικνύοντας και στις ΗΠΑ ότι μπορούν να τον υπολογίζουν ως εταίρο».
Αντίστοιχη είναι η εκτίμηση και της Frankfurter Rundschau, η οποία επισημαίνει πως «ο Ερντογάν κατάφερε να ανοίξει στις ΗΠΑ νέους διαύλους επικοινωνίας με τη Χαμάς». Τα τελευταία χρόνια ο Τούρκος πρόεδρος έχει πετύχει να ενισχύσει αισθητά την περιφερειακή ισχύ της Τουρκίας και πλέον ποντάρει ακόμα περισσότερο στο ότι «η Τουρκία, λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης, θεωρείται αναντικατάστατος εταίρος».
Η τακτική του Ερντογάν φαίνεται να αποδίδει καρπούς ποικιλοτρόπως, ακόμα και όσον αφορά τα ζητήματα δημοκρατίας που υπάρχουν στην Τουρκία. Έτσι, «η κριτική από το Βερολίνο για την αποδυνάμωση της δημοκρατίας και τις μαζικές συλλήψεις πολιτικών της αντιπολίτευσης στην Τουρκία έχει σχεδόν σιγήσει».
Όλα αυτά επιτρέπουν στον Ερντογάν να διατυπώσει με αυτοπεποίθηση αιτήματα προς την ΕΕ – όπως την τουρκική συμμετοχή στο εξοπλιστικό πρόγραμμα SAFE. Μάλιστα, «πολλές χώρες της ΕΕ φαίνεται να βλέπουν θετικά αυτό το ενδεχόμενο, αντιμετωπίζοντας την Τουρκία, με τη μεγαλύτερη χερσαία δύναμη του ΝΑΤΟ, ως έναν σημαντικό εταίρο στα σύνορα της Μέσης Ανατολής».