Η ρητορική της Άγκυρας απέναντι στο Ισραήλ, ο ρόλος της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, οι κατηγορίες για στήριξη της Χαμάς και οι ανησυχίες για πιθανή πώληση μαχητικών F-35 συνθέτουν ένα σκηνικό αυξανόμενης έντασης με διεθνείς προεκτάσεις.
Σύμφωνα με άρθρο γνώμης στην Wall Street Journal, η Τουρκία εφαρμόζει πολλές από τις πρακτικές για τις οποίες κατηγορεί το Ισραήλ. Ψυχολόγοι περιγράφουν το φαινόμενο ως «προβολή»: όταν ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγορεί το Ισραήλ για επέκταση των συνόρων του και δημιουργία «Μεγάλου Ισραήλ», επικριτές του θεωρούν ότι αντανακλά τη δική του φιλοδοξία για αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Παράλληλα, ενώ κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία εις βάρος των Παλαιστινίων, η Άγκυρα αρνείται τη γενοκτονία των Αρμενίων. Επιπλέον, οι καταγγελίες για μετατροπή του τεμένους Αλ Άκσα σε εβραϊκό ναό έρχονται σε αντίθεση με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Η Τουρκία, που παλαιότερα θεωρούνταν «ο Μεγάλος Ασθενής της Ευρώπης», σήμερα περιγράφεται ως επικίνδυνος παράγοντας στη Μέση Ανατολή, κατηγορούμενη ότι στηρίζει ακραίες δυνάμεις και τρομοκρατικές οργανώσεις.
Αναφορές της WSJ υποστηρίζουν ότι η Άγκυρα έχει βοηθήσει το Πακιστάν έναντι της Ινδίας, κατασκευάζει στρατιωτικές βάσεις στη Σρι Λάνκα και φιλοξενεί στελέχη της Χαμάς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτέλεσε η απόφαση της τουρκικής πρεσβείας στο Τελ Αβίβ να κατεβάσει τη σημαία μεσίστια, μετά τον θάνατο του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια.
Το Ισραήλ έχει εκφράσει έντονη αντίθεση στην ενσωμάτωση Τούρκων στρατιωτών στη Λωρίδα της Γάζας, με την ίδια στάση να συμμερίζονται και η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το ενδεχόμενο πώλησης μαχητικών F-35 στην Τουρκία, με τον Ισραηλινό αξιωματούχο να εκτιμά πιθανότητα έγκρισης στο 40%.
Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί μια ήδη ισχυρή στρατιωτικά χώρα χρειάζεται τόσο προηγμένα οπλικά συστήματα, όταν ο Ερντογάν μιλά ανοιχτά για την καταστροφή του «σιωνιστικού Ισραήλ». Η Τουρκία ενέταξε το Ισραήλ στο «Κόκκινο Βιβλίο» ως υπαρξιακή απειλή, με πάνω από το ένα τρίτο των Τούρκων πολιτών να θεωρούν το Ισραήλ τη μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι η πώληση των F-35 θα μπορούσε να διαταράξει την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και να υπονομεύσει το στρατιωτικό πλεονέκτημα των ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο Μάικλ Ντόραν, ειδικός στη Μέση Ανατολή, υποστηρίζει ότι η Ουάσινγκτον οφείλει να κρατά Ισραήλ και Τουρκία όσο το δυνατόν πιο μακριά για να αποφευχθεί μελλοντική σύγκρουση, ακόμη και μεταξύ μαχητικών F-35.
Η κατάσταση παραμένει τεταμένη, με την Άγκυρα να ενισχύει την επιρροή της στη Μέση Ανατολή, αλλά ταυτόχρονα να προκαλεί ανησυχίες για τη στρατηγική ασφάλεια της περιοχής και το μέλλον της ισραηλινής υπεροχής στον αέρα.
