Αίσθηση προκαλούν οι πληροφορίες του Reuters, σύμφωνα με τις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διαμηνύσει στον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ότι το Κίεβο πρέπει να αποδεχτεί ένα αμερικανικό πλαίσιο για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία.
Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει, σύμφωνα με δύο πηγές με γνώση του θέματος, την παράδοση ορισμένων εδαφών και την απομείωση μέρους του οπλισμού της Ουκρανίας.
Οι μη κατονομαζόμενες πηγές αναφέρουν επίσης πως η πρόταση προβλέπει τη μείωση του μεγέθους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, ενώ επισημαίνουν ότι η Ουάσινγκτον επιδιώκει από το Κίεβο να αποδεχτεί τα βασικά σημεία του πλαισίου.
Μάλιστα, όπως αναφέρουν πηγές από τους Financial Times, η πρόταση προβλέπει τη μείωση στο μισό του ουκρανικού στρατού, την παράδοση ορισμένων όπλων και την παράδοση του Ντονμπάς.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο Ζελένσκι είναι απογοητευμένος από τις προτάσεις του σχεδίου.
Μάλιστα, της σύνταξης του σχεδίου εμφανίζεται να ηγείται ο απεσταλμένος του Τραμπ για το Ουκρανικό, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος φέρεται να το έχει συζητήσει εκτενώς με τον Ρώσο απεσταλμένο, Κιρίλ Ντμίτριεφ ενώ έχει προωθηθεί και στον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Ζελένσκι, Ρουστέμ Ουμέροφ.
Σχέδιο 28 σημείων
Οι αποκαλύψεις του Reuters έρχονται λίγες ώρες μετά από δημοσίευμα του Axios, σύμφωνα με το οποίο ο Λευκός Οίκος συνεργάζεται μυστικά με τη Μόσχα για τη διαμόρφωση ενός νέου σχεδίου τερματισμού του πολέμου.
Το σχέδιο αυτό, αποτελούμενο από 28 σημεία, έχει ως πρότυπο την αντίστοιχη πρωτοβουλία του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Λωρίδα της Γάζας. Εστιάζει στην ειρήνη στην Ουκρανία, στη μελλοντική ασφάλεια της Ευρώπης και στις σχέσεις ΗΠΑ–Ουκρανίας–Ρωσίας.
Σύμφωνα με το Axios, το σχέδιο επικεντρώνεται σε τέσσερις βασικούς άξονες:
- τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία
- την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας
- τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής ασφάλειας
- τη μελλοντική διαμόρφωση των σχέσεων ΗΠΑ–Ρωσίας–Ουκρανίας
Ωστόσο, δεν είναι σαφές πώς αντιμετωπίζει τα πιο ευαίσθητα ζητήματα, όπως το καθεστώς των εδαφών στην ανατολική Ουκρανία, όπου οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν έστω και με αργούς ρυθμούς.
Σύμφωνα με το Axios, το σχέδιο συζητήθηκε σε βάθος μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και του Ρώσου ομολόγου του, Κίριλ Ντμίτριεφ. Ο Ντμίτριεφ, που ηγείται του ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου, παραδέχθηκε ότι είχε τριήμερες συναντήσεις με την αμερικανική ομάδα στο Μαϊάμι στα τέλη Οκτωβρίου.
Ο ίδιος εξέφρασε αισιοδοξία για τις πιθανότητες συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι «η ρωσική θέση ακούγεται πραγματικά» και ότι το νέο πλαίσιο στοχεύει σε διαρκή ασφάλεια όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Την ίδια ώρα, χαρακτήρισε «χωρίς πιθανότητες επιτυχίας» τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που, όπως είπε, αγνοούν τις ρωσικές θέσεις.
Οι δύο πλευρές εξετάζουν την κατάρτιση γραπτού εγγράφου πριν από την επόμενη συνάντηση των προέδρων Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ παράλληλα η Ουάσινγκτον έχει ξεκινήσει να ενημερώνει Ευρωπαίους αξιωματούχους για το σχέδιο. Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι «η χρονική στιγμή είναι καλή» για την προώθηση της πρότασης, τονίζοντας πως όλες οι πλευρές πρέπει να είναι «πρακτικές και ρεαλιστικές».
Ελπίδα Ζελένσκι για ανταλλαγή αιχμαλώτων
Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα για αναβίωση της διαδικασίας ανταλλαγής αιχμαλώτων με τη Ρωσία έως το τέλος του έτους. Κατά την επίσκεψή του στην Άγκυρα, όπου συναντήθηκε με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία στηρίζεται στις διπλωματικές προσπάθειες της Τουρκίας ώστε να συμβάλει στις διαβουλεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου.
«Είναι ενεργοποιημένες πολλές διαδικασίες και προσπαθούμε όλες να έχουν εστίαση στην επίτευξη ειρήνης», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος.