Σαφές και ηχηρό μήνυμα προς την Πολιτεία και το πολιτικό σύστημα απευθύνουν οι δικαστές και εισαγγελείς της χώρας, μέσω ψηφίσματος που εξέδωσαν μετά την Τακτική Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ), η οποία πραγματοποιήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2025 στο Εφετείο Αθηνών. Με το ψήφισμα ζητούν θεσμικές μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της κοινωνικής εμπιστοσύνης στη Δικαιοσύνη, αυξημένες εγγυήσεις ανεξαρτησίας και αποχή των πολιτικών κομμάτων από παρεμβάσεις σε ανοιχτές υποθέσεις.
Οι δικαστικοί λειτουργοί επισημαίνουν ότι η επερχόμενη συνταγματική αναθεώρηση αποτελεί κρίσιμη ευκαιρία για βαθιές αλλαγές. Στον πυρήνα των προτάσεών τους βρίσκεται η αναμόρφωση του τρόπου επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, ώστε η διαδικασία να μην αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο της εκάστοτε κυβέρνησης, αλλά να λαμβάνει υπόψη δεσμευτικά τη γνώμη του δικαστικού σώματος. Παράλληλα, ζητούν την απαγόρευση ανάληψης δημοσίων θέσεων από δικαστικούς που έχουν αποχωρήσει την τελευταία τριετία, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα «περιστρεφόμενων θυρών» που υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη λήψη νομοθετικών μέτρων για την ομαλή διεξαγωγή των δικών και την προστασία των δικαστικών λειτουργών, εντός και εκτός δικαστηρίων, με τους λειτουργούς να σημειώνουν ότι τα περιστατικά απειλών, πιέσεων ή στοχοποίησης έχουν αυξηθεί.
Το ψήφισμα απευθύνεται, ωστόσο, και προς τα πολιτικά κόμματα, τα οποία οι δικαστές καλούν να σταματήσουν δημόσιες προτροπές ή παρεμβάσεις σε εκκρεμείς υποθέσεις. Όπως αναφέρουν, τέτοιες πρακτικές ενισχύουν την αμφισβήτηση και τη δυσπιστία στον θεσμό της Δικαιοσύνης και πλήττουν την ανεξαρτησία του δικαστικού έργου.
Στο κείμενο υπογραμμίζεται επίσης η αυξανόμενη ανησυχία των Ευρωπαίων δικαστών για τις παρεμβάσεις των εθνικών κυβερνήσεων στα δικαστικά συστήματα, με την ΕνΔΕ να επισημαίνει ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να υποπέσει στα ίδια λάθη.
Αναφερόμενοι στην ανάγκη ταχύτερης απονομής της Δικαιοσύνης, οι δικαστές σημειώνουν ότι η επιτάχυνση δεν μπορεί να γίνει σε βάρος της ποιότητας των αποφάσεων ή της εργασιακής υγείας των λειτουργών. Προτείνουν, μάλιστα, ως κρίσιμα εργαλεία:
– την αύξηση των οργανικών θέσεων στα Εφετεία,
– τη θεσμοθέτηση της δικαστικής μεσολάβησης ως βασικού μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.
Το ψήφισμα καταλήγει με οικονομικά αιτήματα: την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο και την αύξηση των βασικών αποδοχών κατά 20%, μαζί με την αποκατάσταση των επιδομάτων στα επίπεδα πριν από την κρίση της δεκαετίας του 2010. Όπως αναφέρεται, οι απώλειες από τη διαχρονική υποτίμηση του πραγματικού μισθού των δικαστικών λειτουργών είναι σημαντικές και απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.
Με το ψήφισμά της, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων επιχειρεί να ανοίξει μια θεσμική συζήτηση για την επόμενη ημέρα της Δικαιοσύνης, τονίζοντας ότι η ανεξαρτησία της δεν αποτελεί προνόμιο των δικαστικών λειτουργών, αλλά θεμελιώδη προϋπόθεση της δημοκρατίας.
