Η ελληνική αγορά ακινήτων παρουσιάζει αυξανόμενο ενδιαφέρον για έργα υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών, που αναβαθμίζουν το αστικό περιβάλλον. Τα κόστη αυξάνονται, αλλά η ζήτηση παραμένει ισχυρή, δημιουργώντας ευκαιρίες για οργανωμένες αναπτύξεις και για συνεργασίες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Στις εξελίξεις που σημειώνονται στον κλάδο πρωταγωνιστεί η Dimand, που βρίσκεται μέσα σε όλα τα μεγάλα deals και υλοποιεί καινοτομικά projects.
Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Dimand Νίκος Δήμτσας (φωτο), σε συνέντευξη του στο sofokleousin επισημαίνει ότι η ελληνική αγορά "ποιοτικών" ακινήτων και κατασκευών έχει σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης, καθώς υπολείπεται σημαντικά αντιστοίχων ευρωπαϊκών.
Όπως σημειώνει, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων αυξήθηκαν εντυπωσιακά και τώρα έχουν σταθεροποιηθεί σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Ωστόσο παραμένουν χαμηλές σε σχέση με τις ευρωπαϊκές, ενώ το κόστος κατασκευής έχει αυξηθεί. Προσθέτει πως περαιτέρω αύξηση τιμών αναμένεται επιλεκτικά, σε περιοχές υψηλής ζήτησης
. Η Dimand δραστηριοποιείται κυρίως στο commercial real estate, το οποίο συνεχίζει να παρουσιάζει επενδυτικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη σύγχρονων, ποιοτικών και αειφόρων ακινήτων.
Αναφορικά με την προσιτή κατοικία, ο κ. Δήμτσας αναφέρει ότι η διάθεση κατοικιών κάθε χρήσης σε προσιτές τιμές σχετίζεται με την αύξηση της προσφοράς, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και μόνο. Υπάρχει ανάγκη συνδρομής του κράτους μέσω κινήτρων σε βάθος χρόνου .
Για τις αποδόσεις, εξηγεί ότι η Dimand επενδύει σε έργα που στοχεύουν σε αποδόσεις άνω του 20% ετησίως, οι οποίες ιστορικά επιτυγχάνονται.
Σχετικά με τη μετοχή, σημειώνει ότι η αρνητική πορεία της σε σχέση με την τιμή εισαγωγής δεν συνάδει με τη θετική εξέλιξη των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών της εταιρείας.
Συνέντευξη στο ΤΑΣΟ ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΗ
- Σε ποια φάση βρίσκονται οι ολοκληρωμένες αναπτύξεις ακινήτων στην χώρα μας και τι εκτιμάτε για το μελλοντικό βάθος και την ποιότητά τους;
- Οι αναπτύξεις ακινήτων πρέπει να εξετάζονται κατά περίπτωση, επομένως η φάση στην οποία βρίσκονται ποικίλει. Ως προς την ποιότητα παρατηρείται σε σχέση με το παρελθόν μία εμφανής στροφή σε κτίρια και αναπτύξεις υψηλότερης ποιότητας και βιοκλιματικών χαρακτηριστικών. Ως προς το βάθος, πιστεύω ότι η εγχώρια αγορά έχει σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης, καθώς υπολείπεται σημαντικά αντιστοίχων ευρωπαϊκών.
- Ο συνεχής ανοδικός κύκλος στις περισσότερες κατηγορίες ακινήτων φαίνεται να μπαίνει σε φάση συγκράτησης ΄και οι ρυθμοί αύξησης των τιμών επιβραδύνονται. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να επηρεάσει τις επιχειρηματικές σας αποφάσεις για νέα projects;
Πράγματι οι τιμές των οικιστικών ακινήτων δείχνουν να έχουν σταθεροποιηθεί σε επίπεδα σχετικά υψηλά για τα ελληνικά δεδομένα. Ωστόσο παραμένουν χαμηλές σε σχέση με αυτές αντιστοίχων ευρωπαϊκών χωρών.
Το κόστος κατασκευής έχει και αυτό αυξηθεί, ενώ η αναστάτωση που δημιούργησε στην αγορά το θέμα του ΝΟΚ, έχει σε πλήθος περιπτώσεων αυξήσει το κόστος γης (ευρώ ανά τ.μ. δόμησης).
Ως εκ τούτου, περαιτέρω αύξηση στις τιμές των κατοικιών αναμένεται επιλεκτικά, σε περιοχές υψηλής ζήτησης, χωρίς ωστόσο να διαφαίνονται τάσεις αποκλιμάκωσης των τιμών.
Η Dimand δραστηριοποιείται κυρίως στο commercial real estate, το οποίο συνεχίζει να παρουσιάζει επενδυτικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη σύγχρονων, ποιοτικών και αειφόρων ακινήτων, τα οποία προσφέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους χρήστες τους.
- Σε ποιο βαθμό η ανάπτυξη του Ελληνικού θα συνεχίζει να επηρεάζει θετικά τα έργα ανάπτυξης και ανάπλασης με συμπληρωματικό χαρακτήρα;
Η ανάπτυξη του Ελληνικού είναι σημαντική σε εθνικό επίπεδο, καθώς αποτελεί το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης στη Ευρώπη. Ως εκ τούτου η πρόοδος των εργασιών και η επιτυχής ολοκλήρωση του έργου θα έχει θετική επίδραση στην ευρύτερη αγορά των ακινήτων - και όχι μόνο.
- Πώς βλέπετε την μελλοντική συμμετοχή σας σε projects όπως φοιτητικές εστίες και κοινωνικές κατοικίες, αλλά και σε ευρύτερες αναπλάσεις στις οποίες έχετε ήδη σημαντική τεχνογνωσία;
- Το θέμα της προσιτής κατοικίας, σε κάθε του μορφή, μας έχει απασχολήσει και αποτελεί σημαντική προτεραιότητα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η κρατούσα άποψη είναι ότι η διάθεση κατοικιών κάθε χρήσης σε προσιτές τιμές πώλησης ή ενοικίασης, σχετίζεται με την αύξηση της προσφοράς.
Αυτή δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και μόνο, δεδομένων και των συνθηκών της αγοράς (υψηλή ζήτηση, υψηλές αξίες γης, υψηλό κόστος κατασκευής κλπ.).
Ως εκ τούτου απαιτείται μία ολιστική προσέγγιση στην οποία το κράτος θα πρέπει να συνδράμει με διάφορα κίνητρα (φορολογικά, εγγυοδοτικά, επιδοματικά κλπ.) σε βάθος χρόνου. Στο βαθμό που αυτό συμβεί θα ενδιαφερθεί ο ιδιωτικός τομέας.
- Από επιχειρηματική άποψη, ο βαθμός επιτυχίας των projects που υλοποιείται ως εταιρεία, εξαρτάται βεβαίως από τις αποδόσεις που επιτυγχάνετε. Είναι ικανοποιητικές για τους μετόχους;
Όπως είναι δημόσια γνωστό, η Dimand επενδύει σε έργα που στοχεύουν σε ετησιοποιημένες αποδόσεις άνω του 20%. Αν και οι αποδόσεις αυτές δεν είναι εγγυημένες, ιστορικά επιτυγχάνονται από την εταιρεία μας και προφανώς αυξάνουν την κερδοφορία της και την καθαρή της θέση.
Στο βαθμό που θα συνεχίσουμε την επιτυχημένη μας πορεία, αυτό θα αποτυπωθεί στα οικονομικά μας μεγέθη και λογικά στην πορεία της μετοχής. Ως προς τη διανομή μερίσματος, αυτή εξετάζεται στη βάση των αποτελεσμάτων εκάστης χρήσης λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις επενδυτικές ευκαιρίες και ανάγκες του Ομίλου.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να επαναλάβω ότι η Dimand, όπως και όλες οι εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων διεθνώς, λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων τους δεν διαμορφώνουν σταθερή μερισματική πολιτική. Αυτό δεν αποκλείει βέβαια τη διανομή υψηλού μερίσματος υπό τις κατάλληλες συνθήκες.
- Πώς αιτιολογείτε την αρνητική απόδοση της μετοχής σας από τότε που άρχισε η διαπραγμάτευσή της στο χρηματιστήριο;
- Το ζήτημα της αρνητικής πορείας της μετοχής σε σχέση με την τιμή εισαγωγής της μας έχει απασχολήσει, διότι δεν συνάδει με την θετική εξέλιξη των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών της εταιρείας. Σημειώνεται ωστόσο ότι μετά τη δημοσίευση των οικονομικών αποτελεσμάτων της χρήσης 2024 τον περασμένο Μάρτιο,παρατηρείται μία ανοδική πορεία η οποία ελπίζουμε ότι θα συνεχιστεί κατ’ αντιστοιχία με τις θετικές εταιρικές εξελίξεις στις οποίες στοχεύουμε.
- Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για τα βασικά οικονομικά μεγέθη (κύκλο εργασιών, κέρδη προ φόρων κλπ) τόσο για την τρέχουσα και την επόμενη χρήση;
- Η Dimand δεν έχει δημοσιοποιήσει προβλέψεις για την εξέλιξη των εργασιών και της κερδοφορίας της, ούτε έχει καθορίσει επισήμως μεγέθη-στόχους. Πιστεύουμε ότι τα αποτελέσματα μας θα είναι φέτος βελτιώμένα - και επιδιώκουμε στην επόμενη χρήση να είναι ακόμη καλύτερα.
- Εχετε πάντως ένα επιχειρησιακό σχέδιο, βάσει του οποίου θα κινηθείτε...
- Δεδομένου ότι κάθε έργο ανάπτυξης ακινήτων εξελίσσεται σε βάθος τριών έως πέντε ετών, το τριετές επιχειρησιακό μας σχέδιο είναι γνωστό. Πρακτικά αφορά την επιτυχή ολοκλήρωση και πώληση των έργων που αναπτύσσουμε. Περιλαμβάνει επίσης την απόκτηση νέων αξιόλογων ακινήτων, όπως η πρώην στρατιωτική βάση στις Γούρνες Ηρακλείου και το πρώην κτήμα Καμπά στην Κάντζα Αττικής, που θα ολοκληρωθούν σε χρόνο μεταγενέστερο.
Παράλληλα εξετάζονται στρατηγικές συνεργασίες με αντικείμενο την αξιοποίηση ακινήτων, όπως με την Alpha Bank στο project Skyline και με την Τράπεζα Πειραιώς για το ακίνητο της παλιάς κλωστοϋφαντουργίας «Αιγαίον» στο Λαύριο.