Ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται το τελευταίο διάστημα στο σύνολο των παραχωρήσεων για έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα. Εκτός από την πρόσφατη είσοδο της ExxonMobil στο “μπλοκ 2” δυτικά της Κέρκυρας, προχωρούν οι διαπραγματεύσεις με την Chevron για τις θαλάσσιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και νότια της Κρήτης.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), που διεξάγει τις συζητήσεις με την κοινοπραξία Chevron – Helleniq Energy, οι οικονομικοί όροι έχουν ήδη συμφωνηθεί και οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται πλέον στο νομικό στάδιο των συμβάσεων.
Οι δύο εταιρείες έχουν ανακηρυχθεί προτιμητέοι επενδυτές για τέσσερις περιοχές: Νότια της Πελοποννήσου, Α2, «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης 2». Μετά την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης, οι συμβάσεις θα περάσουν από τον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και στη συνέχεια θα κατατεθούν στη Βουλή για κύρωση.
Η συμφωνία-ορόσημο με την ExxonMobil στο Ιόνιο
Πιο προχωρημένες είναι οι εξελίξεις στο Ιόνιο, όπου υπεγράφη η συμφωνία για την είσοδο της ExxonMobil στο “μπλοκ 2”, στα σύνορα με την ΑΟΖ της Ιταλίας — η πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Ελλάδα μετά από 40 χρόνια.
Η συμφωνία υπεγράφη στο πλαίσιο της διατλαντικής συνεργασίας P-Tec για την ενέργεια, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, χαρακτήρισε τη συμφωνία «ιστορική ευκαιρία» για τη χώρα, καθώς ενδέχεται να ανοίξει τον δρόμο για ενεργειακή αυτάρκεια εφόσον επιβεβαιωθούν εμπορικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα.
Με βάση τη συμφωνία, η ExxonMobil κατέχει το 60% της κοινοπραξίας, η Energean το 30% και η Helleniq Energy το 10%. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν τις αδειοδοτήσεις, την παράταση της ερευνητικής περιόδου (που λήγει τον Μάρτιο του 2026), την επανεκτίμηση των σεισμικών δεδομένων και την επενδυτική απόφαση για τη γεώτρηση, κόστους 50–100 εκατ. δολαρίων.
Η εκτέλεση της γεώτρησης τοποθετείται χρονικά στα τέλη του 2026 ή αρχές 2027, καθώς η Energean διαθέτει «option» χρήσης γεωτρύπανου που έχει ήδη δεσμεύσει για τις δραστηριότητές της στο Ισραήλ. Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, θα ακολουθήσουν πρόσθετες γεωτρήσεις και στη συνέχεια παραγωγική φάση, με επενδύσεις ύψους έως 5 δισ. δολαρίων για τις εγκαταστάσεις άντλησης και μεταφοράς φυσικού αερίου, με ορίζοντα έναρξης μετά το 2030.
Οι πρώτες ενδείξεις χαρακτηρίζονται ενθαρρυντικές, καθώς τα σεισμικά δεδομένα δείχνουν πιθανούς πόρους έως 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στη δομή «Ασωπός», ενώ η ύπαρξη επιβεβαιωμένου πετρελαϊκού συστήματος στη Δυτική Ελλάδα ενισχύει τις προσδοκίες.
Εξελίξεις και νότια της Κρήτης
Ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil, Τζον Άρντιλ, δήλωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η ανάλυση σεισμικών δεδομένων και στα δύο θαλάσσια μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, όπου συμμετέχει η εταιρεία μαζί με τη Helleniq Energy, με αποφάσεις για πιθανές γεωτρήσεις να αναμένονται στα μέσα του 2026.
Η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος για LNG προς την Ευρώπη
Παράλληλα, στο περιθώριο της συνόδου P-Tec, υπεγράφησαν συμφωνίες για τη διοχέτευση υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ μέσω του ελληνικού συστήματος σε χώρες της ΝΑ Ευρώπης και έως την Ουκρανία.
Το σχέδιο αυτό καθιστά τις Ηνωμένες Πολιτείες βασικό προμηθευτή της περιοχής και την Ελλάδα κεντρικό κόμβο διαμεταφοράς ενέργειας, με τη στήριξη και της ελληνικής ναυτιλίας μέσω του στόλου μεταφοράς LNG.
Οι ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά, καθώς η ΕΕ σχεδιάζει τη σταδιακή διακοπή εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027. Η ζήτηση φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 15–17 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, ενώ η Ελλάδα μπορεί να καλύψει έως 10 δισ. κυβικά μέτρα, δηλαδή περίπου το ένα τρίτο των πρόσθετων αναγκών της περιοχής.
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας ανακοίνωσε την υπογραφή της πρώτης μακροχρόνιας συμφωνίας αγοράς LNG στην περιοχή, μέσω της κοινοπραξίας ATLANTIC – SEE LNG TRADE (όμιλος ΑΚΤΩΡ και ΔΕΠΑ Εμπορίας), με την αμερικανική Venture Global, έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς LNG στις ΗΠΑ. Την ίδια ημέρα υπεγράφησαν συμφωνίες και με εταιρείες Ρουμανίας και Ουκρανίας για μεταπώληση φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με πηγές της ΔΕΠΑ, η εταιρεία είναι πλέον η μοναδική στην περιοχή που διαθέτει ταυτόχρονα συμβόλαια LNG και αγωγού (TAP), ενισχύοντας τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής πύλης της Ευρώπης.
