Η συζήτηση για την ευρωπαϊκή αυτάρκεια σε κρίσιμες πρώτες ύλες δεν είναι πλέον θεωρητική. Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπροσαρμόζει τη στρατηγική της απέναντι στις γεωπολιτικές και τεχνολογικές προκλήσεις της εποχής, η πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες αναδεικνύεται σε κρίσιμο πεδίο στρατηγικής και επενδύσεων. Η επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, η ανάπτυξη των ΑΠΕ και των τεχνολογιών αποθήκευσης, αλλά και η προωθούμενη ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, αυξάνουν εκθετικά τη ζήτηση για μέταλλα και σπάνιες γαίες, που συχνά προέρχονται από περιοχές υψηλού γεωπολιτικού ρίσκου.
Ανάμεσα στις πρώτες ύλες που βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της στρατηγικής προτεραιότητας, ο χαλκός κατέχει κομβική θέση. Ως βασικό υλικό για τα ηλεκτρικά δίκτυα, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα ηλεκτροκίνητα οχήματα, η ζήτησή του αναμένεται να αυξάνεται συνεχώς τα επόμενα χρόνια, με το International Energy Forum (2024) να εκτιμά ότι θα χρειαστεί να εξορυχθεί 115% περισσότερος χαλκός μέσα στα επόμενα 30 χρόνια σε σχέση με όλον τον χαλκό που έχει εξορυχθεί έως σήμερα. Σύμφωνα μάλιστα με την έκθεση Global Critical Minerals Outlook 2025 του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), το ισχύον επενδυτικό δυναμικό διεθνώς δεν επαρκεί για να καλύψει τις μελλοντικές ανάγκες, με πιθανό έλλειμμα έως 30% στην προσφορά μέχρι το 2035.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η παραγωγή χαλκού και άλλων κρίσιμων μετάλλων είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένη σε λίγες, συγκεκριμένες χώρες και, μέσω του Critical Raw Materials Act, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να ενισχύσει την αυτάρκειά της σε κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως ο χαλκός.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα διαθέτει ένα πλεονέκτημα που πρέπει να αξιοποιηθεί: σημαντικό ορυκτό πλούτο που μπορεί να υποστηρίξει την αυτάρκεια της Ευρώπης.
Οι θυγατρικές εταιρείες της Eldorado Gold στην Ελλάδα, η Ελληνικός Χρυσός και η Μεταλλεία Θράκης, έχουν αναπτύξει έναν επενδυτικό σχεδιασμό που τοποθετεί την Ελλάδα στον πυρήνα αυτής της ευρωπαϊκής προσπάθειας. Η επένδυση στις Σκουριές, σε συνδυασμό με την ήδη ενεργή παραγωγή στην Ολυμπιάδα, αναμένεται να φέρει την Ελλάδα ανάμεσα στους κορυφαίους παραγωγούς χαλκού και χρυσού στην Ευρώπη, ενώ το σχεδιαζόμενο έργο χρυσού-αργύρου στο Πέραμα Έβρου ενισχύει ακόμη περισσότερο αυτή τη δυναμική.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή χαλκού στις Σκουριές ανέρχεται σε περίπου 67 εκατομμύρια λίβρες, ενώ το κοίτασμα περιλαμβάνει βεβαιωμένα αποθέματα της τάξης των 779.000 τόνων χαλκού. Τα μεγέθη αυτά καθιστούν το έργο κρίσιμο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αυτάρκειας σε κρίσιμες πρώτες ύλες.
Η δραστηριότητα δεν περιορίζεται στην εξόρυξη, αλλά αποτελεί μοχλό διάχυσης αξίας στην κοινωνία, μέσα από υπεύθυνες πρακτικές. Η επένδυση στα Μεταλλεία Κασσάνδρας ξεπερνά τα 3 δισ. δολάρια και απασχολεί περισσότερους από 3.300 εργαζόμενους -στην πλειονότητα κάτοικοι των τοπικών κοινοτήτων- δημιουργώντας σημαντικό αποτύπωμα στην εθνική και τοπική οικονομία. Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), η συμβολή της στο ΑΕΠ ανέρχεται σε 550 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ στηρίζει τη δημιουργία περί των 8.600 άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας σε βάθος 20ετίας.
Η συνολική συμβολή των έργων της Ελληνικός Χρυσός και της Μεταλλεία Θράκης επιβεβαιώνει ότι τέτοιου είδους επενδύσεις δεν έχουν μόνο επιχειρηματική, αλλά και στρατηγική σημασία. Σε μια εποχή που η Ευρώπη επιδιώκει να μειώσει τις εξαρτήσεις της και να ενισχύσει την εσωτερική της ανθεκτικότητα, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει καίριο ρόλο. Η αξιοποίηση του ορυκτού της πλούτου, με όρους βιωσιμότητας και τεχνολογικής υπεροχής, μπορεί να αποτελέσει ένα από τα πιο κρίσιμα κεφάλαια αυτής της προσπάθειας.
* Οι ελληνικές θυγατρικές της Eldorado Gold, συμμετέχουν στην 89η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με κοινό περίπτερο (Pavillion 10, stand 10), όπου οι επισκέπτες, θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν από τα στελέχη της Ελληνικός Χρυσός και της Μεταλλεία Θράκης, για τη στρατηγική και τα έργα των εταιρειών.
