Το Υπερταμείο ανακοίνωσε ότι σήμερα ξεκινά η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και των τριών Καθέτων Οδικών της Αξόνων στην εταιρεία ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ Α.Ε. ως Παραχωρησιούχο, με αρχικούς μετόχους τις εταιρείες ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. και EGIS PROJECTS S.A.S. για χρονικό διάστημα 35 ετών, έναντι της εφάπαξ καταβολής τιμήματος ύψους 1,275 δισ. ευρώ.
Η έναρξη της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού σηματοδοτεί μία από τις σημαντικότερες κινήσεις αναδιάρθρωσης και αξιοποίησης δημόσιων υποδομών της τελευταίας δεκαετίας.
Η Εγνατία Οδός, ο μεγαλύτερος οδικός άξονας της χώρας και στρατηγικής σημασίας σύνδεση της Βόρειας Ελλάδας με τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, εισέρχεται πλέον σε ένα νέο καθεστώς διαχείρισης με βασικούς στόχους τον εκσυγχρονισμό, την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς οδηγούς και επιχειρήσεις.
Το αντικείμενο της παραχώρησης
Το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού και των τριών κάθετων οδικών αξόνων παραχωρείται για 35 χρόνια στην εταιρεία ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., με αρχικούς μετόχους τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. και EGIS PROJECTS S.A.S.. Το συνολικό μήκος του δικτύου που παραχωρείται υπερβαίνει τα 1.000 χιλιόμετρα, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο διατηρεί εποπτικό ρόλο, εξασφαλίζοντας την τήρηση συμβατικών και ποιοτικών υποχρεώσεων.
Το οικονομικό αντάλλαγμα περιλαμβάνει εφάπαξ καταβολή 1,275 δισ. ευρώ, σημαντική ενίσχυση για τα δημόσια έσοδα και το χρέος, ενώ παράλληλα ενεργοποιεί ένα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα.
Επενδύσεις – συντήρηση – αναβαθμίσεις
Η σύμβαση δεν αφορά μόνο τη λειτουργία και τα διόδια· προβλέπει εκτεταμένες παρεμβάσεις σε υποδομές που λειτουργούν ήδη για πάνω από δύο δεκαετίες. Συνολικά:
-
προβλέπονται έργα άνω των 1,8 δισ. ευρώ σε βάθος 35ετίας
-
μέσα στα πρώτα 5 έτη προγραμματίζονται επενδύσεις άνω των 420 εκατ. ευρώ
Τα έργα περιλαμβάνουν:
-
αντικατάσταση ασφαλτικών στρώσεων και οδοστρωμάτων
-
βαριά συντήρηση γεφυρών και σηράγγων
-
ανανέωση σήμανσης και διαγραμμίσεων
-
αντικατάσταση μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας
-
αναβάθμιση τμημάτων κάθετων αξόνων συνολικού μήκους 225 χλμ.
-
αναβάθμιση του άξονα Χαλάστρα – Εύζωνοι σε κλειστό αυτοκινητόδρομο
Παράλληλα, σχεδιάζεται η δημιουργία:
-
16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ)
-
12 σύγχρονων χώρων στάθμευσης και αναψυχής
Στόχος είναι η προσαρμογή στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για άνεση και ασφάλεια και η παροχή υπηρεσιών αντίστοιχων με άλλους μεγάλους ευρωπαϊκούς αυτοκινητοδρόμους.
Στρατηγική σημασία για τη Βόρεια Ελλάδα
Η Εγνατία Οδός δεν αποτελεί απλώς έναν εθνικό δρόμο. Είναι:
-
βασικός διάδρομος μεταφορών Ανατολής – Δύσης
-
σύνδεσμος λιμανιών όπως Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Ηγουμενίτσα
-
πυλώνας για logistics, εμπόριο και τουρισμό
-
συνδετικός κρίκος με Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία και Βουλγαρία
Η αναβάθμισή της αναμένεται να:
-
μειώσει χρόνους μετακίνησης και κόστος μεταφορών
-
ενισχύσει εξαγωγές και διασυνοριακές ροές
-
στηρίξει περιφερειακή ανάπτυξη σε Δυτική, Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
-
αυξήσει την ελκυστικότητα της χώρας ως διαμετακομιστικού κόμβου
Πολιτικές και θεσμικές τοποθετήσεις
Οι αρμόδιοι υπουργοί τόνισαν:
-
την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων μέσω υψηλού τιμήματος
-
τη διαμόρφωση σταθερού πλαισίου συνεργασίας δημόσιου–ιδιωτικού τομέα
-
τον εκσυγχρονισμό κρίσιμης εθνικής υποδομής
-
τα αναμενόμενα οφέλη για πολίτες και επιχειρήσεις
Παράλληλα, υπογραμμίστηκε ότι η μετάβαση σε καθεστώς παραχώρησης:
-
μειώνει τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις συντήρησης του Δημοσίου
-
διασφαλίζει συστηματική παρακολούθηση του έργου
-
επιταχύνει εκκρεμή έργα και αναβαθμίσεις
Προκλήσεις και προσδοκίες
Παρά τα σημαντικά οφέλη, η παραχώρηση συνοδεύεται από:
-
προσδοκίες για βελτίωση οδικής ασφάλειας
-
ερωτήματα σχετικά με το κόστος διοδίων και την κοινωνική διάσταση
-
ανάγκη αυστηρής εποπτείας για ποιότητα υπηρεσιών
-
προσαρμογή των τοπικών κοινωνιών στις νέες συνθήκες λειτουργίας
Η επιτυχία της σύμβασης θα κριθεί σε βάθος χρόνου από:
-
το επίπεδο συντήρησης
-
την πραγματική αύξηση της ασφάλειας
-
την τήρηση χρονοδιαγραμμάτων επενδύσεων
-
τη διαφάνεια και τη συνεργασία κράτους–παραχωρησιούχου
Η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού αποτελεί σταθμό για τις ελληνικές υποδομές. Πρόκειται για ένα έργο με έντονη οικονομική, γεωστρατηγική και αναπτυξιακή διάσταση, που μπορεί να μετατρέψει τη Βόρεια Ελλάδα σε έναν από τους σημαντικότερους διαμετακομιστικούς κόμβους της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Με τον ιδιωτικό τομέα να αναλαμβάνει ρίσκο και επενδύσεις, και το Δημόσιο να διαδραματίζει εποπτικό ρόλο, ανοίγει μια νέα εποχή για τον σημαντικότερο οριζόντιο οδικό άξονα της χώρας — μια εποχή όπου η ασφάλεια, η ποιότητα υπηρεσιών και η ανάπτυξη τίθενται στο επίκεντρο για τις επόμενες δεκαετίες.
