Μετά το σοκ του βρετανικού δημοψηφίσματος, πολλοί φοβούνται ότι το αποτέλεσμα των γαλλικών προεδρικών εκλογών μπορεί να είναι μία ακόμη αιτία αποσταθεροποίησης για την Ευρώπη, ή ένας καταλύτης εξελίξεων και ανατροπής ισορροπιών με απρόβλεπτες αλυσιδωτές παρενέργειες. Οι δημοσκοπήσεις ρίχνουν «λάδι στη φωτιά» των ανησυχιών, καθώς αφήνουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για την τελική έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης.
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΝΙΑΤΗ
Το φαβορί έχει ξεχωρίσει: Είναι ο εκλεκτός των τραπεζιτών και του συστήματος – κι αυτό καθησυχάζει κάπως όσους δεν θέλουν ν’ αλλάξει τίποτα στη Γαλλία και στην Ευρώπη. Όμως η πιθανότητα μιας μεγάλης έκπληξης δεν αποκλείεται – αντίθετα μάλιστα ενισχύεται μετά τις τελευταίες δημοσκοπήσεις: Όχι μόνον υπάρχει ενδεχόμενο να περάσει στον δεύτερο γύρο ο κοινός υποψήφιος της Αριστεράς, αλλά φαίνεται ότι μπορεί να προσελκύσει τουλάχιστον το 1/3 των ψηφοφόρων που προτίμησαν στον πρώτο γύρο την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν.
Αυτό θα καθιστούσε αβέβαιη την έκβαση της τελικής αναμέτρησης και εν πάση περιπτώσει – ανεξαρτήτως αποτελέσματος - θα έκανε εξαιρετικά περίπλοκο το παζλ της γαλλικής πολιτικής και των περαιτέρω εξελίξεων.
Όι 11 υποψήφιοι του πρώτου γύρου και τα κόμματα που τους στηρίζουν είναι:
-Μπενουά Αμόν: Σοσιαλιστικό Κόμμα/ PS
-Φρανσουά Φιγιόν: Ρεπουμπλικάνοι/ LR (το κόμμα του Νικολά Σαρκοζί) Μαρίν Λεπέν: Εθνικό Μέτωπο/ FN
-Εμανουέλ Μακρόν: Εμπρός!/ EM – ουσιαστικά, η δεξιά πτέρυγα της σοσιαλδημοκρατίας
-Ζαν-Λυκ Μελανσόν: Ανυπότακτη Γαλλία/ FI – κοινός υποψήφιος της αριστεράς
- Ζαν Λασάλ: Αντιστεκόμαστε! – κεντρώος Οξιτανός (ιδιαίτερη πληθυσμιακή ομάδα στη νότια Γαλλία)
-Νικολά Ντιπόν-Ενιάν: Έγερση της Γαλλίας/ DLF – Γκωλικοί ευρωσκεπτικιστές
- Φιλίπ Πουτού: Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα/ NPA (αντίστοιχο του ελληνικού «ΑΝΤΑΡΣΥΑ»)
- Ναταλί Αρτώ: Εργατική Πάλη/ LO – Ακροαριστερή τροτσκίστρια
- Ζακ Σεμινάντ: Αλληλεγγύη και Πρόοδος – υπέρ της εξόδου από ΕΕ και ευρωζώνη
- Φρανσουά Ασελινώ: Λαϊκή Ρεπουμπλικανική Ένωση – δημοκρατικός δεξιός ευρωσκεπτικιστής
Στον δεύτερο γύρο θα αναμετρηθούν και θα διεκδικήσουν την προεδρία οι δύο υποψήφιοι που θα συγκεντρώσουν τα μεγαλύτερα ποσοστά στον πρώτο γύρο. Θεωρητικά, με βάση τις δημοσκοπήσεις, πιθανότητες να περάσουν στον δεύτερο γύρο έχουν 4 υποψήφιοι.
Ο εκλεκτός των τραπεζιτών και του... Σόιμπλε
Ο 39χρονος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προβάλλεται από τα μέσα ενημέρωσης και από τις δημοσκοπήσεις ως φαβορί για να περάσει στον β’ γύρο και να γίνει πρόεδρος, είναι το αγαπημένο παιδί του τραπεζικού συστήματος. Το υπηρέτησε επί πολλά χρόνια ως επενδυτικός σύμβουλος στον τραπεζικό όμιλο Rothschild. Εχει επίσης την υποστήριξη του προέδρου των Γάλλων βιομηχάνων και του… Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος δήλωσε πριν από λίγες μέρες ότι αν ήταν Γάλλος θα ψήφιζε Μακρόν.
Εχει κι έναν άλλον διάσημο οπαδό-υποστηρικτή: Τον πάλαι ποτέ αριστερό «επαναστάτη» του γαλλικού Μάη, τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, τον μεγαλύτερο… «σβούρα» της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Ηταν παντελώς άγνωστος μέχρι το 2014, όταν και διορίστηκε υπουργός Οικονομίας, Βιομηχανίας και Ψηφιακής Πολιτικής στην δεύτερη κυβέρνηση του Μανουέλ Βαλς. Από τότε, οι «μετοχές» του άρχισαν να ανεβαίνουν. Βρέθηκε στο προσκήνιο και έγινε φαβορί μετά το «Penelope-gate» που «έφαγε» τον Φιγιόν.
Γοητεύει το προοδευτικό κομμάτι της αστικής τάξης, έχει απήχηση στο χώρο της κεντροαριστεράς και είναι αποδεκτός από ένα μεγάλο κομμάτι της ηγεσίας και της γραφειοκρατίας του σοσιαλιστικού κόμματος – στο οποίο ανήκε και ο ίδιος μέχρι και το φθινόπωρο του 2016.
Υποστηρίζοντας τον Μακρόν, η ηγεσία των Σοσιαλιστών προδίδει βέβαια τη βάση του κόμματος, η οποία έχει ψηφίσει στις εσωκομματικές εκλογές τον Μπενουά Αμόν για υποψήφιο του κόμματος…
Το φαβορί που «κάηκε» γρήγορα
Ο Φρανσουά Φιγιόν, ο υποψήφιος της παραδοσιακής κεντροδεξιάς και πρώην πρωθυπουργός, ξεκίνησε την καμπάνια του για το χρίσμα με μια δήλωση που προκάλεσε σοκ: Είπε ότι αν γίνει πρόεδρος, θα απολύσει πεντακόσιες χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους.
Αυτός λοιπόν ο υπέρμαχος του «μικρότερου κράτους», που ήθελε να μειώσει τις κρατικές δαπάνες απολύοντας υπαλλήλους, αποκαλύφθηκε ότι σπαταλούσε κρατικό χρήμα δίνοντας αργομισθίες στη γυναίκα του, στον γιό του, στη νύφη του και σε άλλους συγγενείς.
Το «Penelope-gate» προβλήθηκε δεόντως από τα γαλλικά media, εξουδετέρωσε τον κρατικοδίαιτο νεοφιλελεύθερο Φιγιόν και έδωσε «αβάντα» στον Μακρόν.
Οι Σοσιαλιστές στο δρόμο του... ΠΑΣΟΚ
Ο Μπενουά Αμόν κατεβαίνει στις εκλογές ως υποψήφιος των Σοσιαλιστών, αλλά είναι ήδη… κρεμασμένος από το ίδιο του το κόμμα. Όχι από την βάση, η οποία του έδωσε 58,7% στις εσωκομματικές εκλογές, αλλά από την ηγεσία του.
Σχεδόν φανερά και απροκάλυπτα η ηγεσία των Σοσιαλιστών υποστηρίζει τον Μακρόν – υποψήφιο άλλου κόμματος! Αυτό δείχνει πόσο πολυδιασπασμένο είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα, αλλά και πόσο «δεξιόστροφη» είναι η ηγεσία του.
Κανονικά, ο Αμόν θα έπρεπε να αποσυρθεί από την εκλογική κούρσα – έτσι κι αλλιώς, οι δημοσκοπήσεις δεν του δίνουν πάνω από 8 με 9%. Πολλοί περίμεναν ότι θα το έκανε την τελευταία στιγμή και ότι θα στήριζε τον αριστερό Μελανσόν, ανταποδίδοντας την πισώπλατη μαχαιριά των «συντρόφων» του.
Έτσι κι αλλιώς, το σοσιαλιστικό κόμμα έχει αυτοακυρωθεί από την ίδια του την ηγεσία. Η η αρχή της διάλυσης έχει ήδη γίνει. Ένα ακόμα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα χώρας της Ευρωζώνης μπαίνει στην διαδικασία της «πασοκοποίησης» και της πολιτικής περιθωριοποίησης.
Ο αριστερός «μπαμπούλας»
Πανικό έχει προκαλέσει στους γραφειοκράτες των Βρυξελλών και στους κόλπους του γαλλικού οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου η ξέφρενη δημοσκοπική επέλαση του Ζαν Λυκ Μελανσόν, κοινού υποψηφίου της Αριστεράς, ο οποίος διεκδικεί πλέον τη δεύτερη θέση από την Λεπέν και φαίνεται ότι μπορεί να στον δεύτερο γύρο.
Με την Λεπέν σε ρόλο «μπαμπούλα», τα πράγματα ήταν εύκολα: Οι ψηφοφόροι του «δημοκρατικού τόξου» θα ψήφιζαν τον αντίπαλο της – προφανώς τον Μακρόν, ο οποίος θα εκλεγόταν με μεγάλη πλειοψηφία.
Τώρα, με έναν δεύτερο «μπαμπούλα», τα πράγματα περιπλέκονται. Ο αριστερός «μπαμπούλας» προτείνει εθνικοποίηση των μεγαλύτερων τραπεζών της Γαλλίας, επαναδιαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και μεγάλες μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, στις εργασιακές σχέσεις, στη δομή του κράτους κλπ.
Ετοιμοι για «απέναντι» οι ψηφοφόροι της Λεπέν
Τα δημοσκοπικά ποσοστά της Μαρίν ΛεΠέν πέφτουν εδώ και μερικές μέρες. Πριν από ένα μήνα έπαιρνε 27% και ήταν πρώτη. Τώρα έχει πέσει στο 22%. Οι αναλυτές προσπαθούν να δώσουν ερμηνείες, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεί πειστικές απαντήσεις για τις αιτίες μεταστροφής του εκλογικού σώματος.
Ίσως την απάντηση μπορεί να δώσει ένα ενδιαφέρον εύρημα της δημοσκοπικής εταιρίας Ipsos:
Στην ερώτηση «ποιος υποψήφιος είναι η δεύτερη επιλογή σας για τον α’ γύρο», οι δυνητικοί ψηφοφόροι της Λεπέν απάντησαν:
Ζαν-Λυκ Μελανσόν: 26%
Φιλίπ Πουτού (Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα): 14%
Ναταλί Αρτώ (Ακροαριστερή - τροτσκίστρια): 2%
Δηλαδή, περίπου δύο στους πέντε δυνητικούς ψηφοφόρους της Λεπέν (το 42%), θα μπορούσαν να ψηφίσουν ακροαριστερό υποψήφιο. Κι αν ο Μελανσόν πήγαινε στον δεύτερο γύρο με αντίπαλο τον Μακρόν, θα έπαιρνε ένα μεγάλο ποσοστό από αυτές τις ψήφους.
Φαίνεται ότι μεγάλα λαϊκά στρώματα, απογοητευμένα από το πολιτικό σύστημα, εξοργισμένα από τις πολιτικές λιτότητας και τη δικτατορία των μανδαρίνων των Βρυξελλών, στράφηκαν αρχικά προς την Λεπέν, προκειμένου να εκφράσουν την οργή τους. Βλέποντας τώρα έναν άλλο υποψήφιο που θέλει να αλλάξει το σύστημα χωρίς να επιβάλει αυταρχικό κράτος, είναι έτοιμα να τον ακολουθήσουν.
Τα προγνωστικά
Μετά από τόσες αποτυχημένες προβλέψεις στις ελληνικές εκλογές, στην Ιταλία, στην Ολλανδία, στο βρετανικό δημοψήφισμα, στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές κλπ, οι εταιρείες δημοσκοπήσεων έχουν χάσει την αξιοπιστία τους. Οι κάλπες της Κυριακής στη Γαλλία μπορεί να τους επιφυλάσσουν κι άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν τους υποψηφίους να συγκεντρώνουν τα ακόλουθα ποσοστά:
Εμανουέλ Μακρόν:…. 22,5 – 24%
Μαρίν Λεπέν: ………….21,5 – 23%
Ζαν-Λυκ Μελανσόν:.…18,0 – 22%
Φρανσουά Φιγιόν:….. 17,5 – 20%
Μπενουά Αμόν:…….…..7,5 – 8%
Νικολά Ντιπόν-Ενιάν:. 3,5 – 4%
Φιλίπ Πουτού:…….….. 1,5 – 2%
