Λίγες μόνο ημέρες μετά τις άκαρπες συνομιλίες για το Κυπριακό στην Ελβετία, αρχίζει, την επόμενη Τετάρτη, η κρίσιμη γεώτρηση της γαλλικής Total στο οικόπεδο 11 της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου, στον απόηχο των ανοικτών απειλών της Άγκυρας ότι «δεν θα επιτρέψει σε ξένες εταιρείες να προχωρήσουν σε έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων».
Ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός της Total προχωρά στην εφαρμογή του αρχικού σχεδιασμού για τις ερευνητικές δραστηριότητες στο οικόπεδο 11, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει σχεδόν αναγάγει σε casus belli τη διενέργεια ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ, δηλώνοντας και στον ΟΗΕ, τον Απρίλιο, ότι θεωρεί πως πρόκειται για προκλητικές ενέργειες της Λευκωσίας, που δεν λαμβάνουν υπόψη τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων και διεκδικώντας το οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ ως τμήμα, κατά την τουρκική επιχειρηματολογία, της υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας.
Το πλωτό γεωτρύπανο “West Capella”, που έχει μισθωθεί από την Total, έχει προγραμματισθεί να φθάσει στο σημείο της γεώτρησης, 180 χλμ. νότια της νότιας ακτογραμμής της Κύπρου και μόλις 8 χλμ. από την αιγυπτιακή ΑΟΖ, την προσεχή Τετάρτη, 12 Ιουλίου. Οι κυπριακές αρχές έχουν εκδώσει NAVTEX, για τη δέσμευση της περιοχής για έρευνες από τις 10 Ιουλίου ως τις 15 Οκτωβρίου.
Η γεώτρηση της Total έχει κεφαλαιώδη σημασία για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι είναι πολύ πιθανό σε αυτό το οικόπεδο, που βρίσκεται δίπλα στο οικόπεδο της Αιγυπτιακής ΑΟΖ, όπου ανακαλύφθηκε το τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου Ζορ, να βρίσκεται ένα εξίσου μεγάλο κοίτασμα, από τα μεγαλύτερα της Ανατολικής Μεσογείου.
Χαμηλοί τόνοι
Η Άγκυρα προς το παρόν κρατά χαμηλούς τόνους για το θέμα, αποφεύγοντας να κλιμακώσει τις ήδη διατυπωμένες επίσημα απειλές της. Από την ημέρα έναρξης των αποτυχημένων συνομιλιών στην Ελβετία, το ερευνητικό σκάφος Barbaros, που είχε σταλεί για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ το 2014, προκαλώντας μεγάλες εντάσεις, έχει αγκυροβολήσει στο τουρκικό λιμάνι της Μερσίνης, χωρίς να έχει ανακοινωθεί αν θα προχωρήσει σε ερευνητική δραστηριότητα το προσεχές διάστημα.
Την ίδια στιγμή, πολλά σενάρια έχουν ακουσθεί για αεροναυτικές ασκήσεις των τουρκικών δυνάμεων στην περιοχή κατά την περίοδο των προγραμματισμένων ερευνών της Total, χωρίς προς το παρόν να έχουν γίνει επίσημες σχετικές ανακοινώσεις. Ως γνωστόν, το ελληνικό υπουργείο Άμυνας είχε διατυπώσει ανησυχίες ακόμη και για θερμό επεισόδιο τον Ιούλιο, με αφορμή τη γεώτρηση της Total.
Πάντως, αυτή την φορά εκτιμάται ότι τα περιθώρια της Άγκυρας για κινήσεις που θα αύξαναν την ένταση είναι ασφυκτικά περιορισμένα, λόγω των διεθνών συσχετισμών συμφερόντων και ισχύος. Η αμφισβήτηση από την Άγκυρα της κυπριακής ΑΟΖ δεν αφήνει αδιάφορες τις σημαντικές δυνάμεις της περιοχής, που έχουν επίσης μεγάλα ενεργειακά συμφέροντα, μετά την ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων στις ΑΟΖ του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Κύπρου.
Κλειδί η στάση ΗΠΑ-Ισραήλ
Το Τελ Αβίβ έχει συγκλίνει και στο επίπεδο της στρατιωτικής συνεργασίας με την Αθήνα και την Λευκωσία και ήδη Ελλάδα και Κύπρος είναι οι μόνες χώρες, μετά τις ΗΠΑ, που έχουν καταλήξει σε συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ. Πριν από λίγες ημέρες, μάλιστα, ολοκληρώθηκε μεγάλη άσκηση του ισραηλινού στρατού στην Κύπρο, ενώ από το 2015 έχουν διεξαχθεί στον ελληνικό εναέριο χώρο ασκήσεις μείζονος σημασίας για το Ισραήλ, όπου η ισραηλινή αεροπορία προετοιμάσθηκε για την αντιμετώπιση των ρωσικών S-300, που ήδη έχουν εγκατασταθεί στην Συρία και στο Ιράν.
Η Ουάσιγκτον παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις, καθώς μάλιστα η Exxon, που μέχρι πρόσφατα είχε διευθύνοντα σύμβουλο το σημερινό υπουργό Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον, έχει συνάψει συμφωνία για έρευνα και εκμετάλλευση σημαντικού οικοπέδου της κυπριακής ΑΟΖ.
Αυτή την περίοδο, η Ουάσιγκτον διατηρεί για πολλούς λόγους ισχυρή παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο, George Bush, σταθμεύει στο Ισραήλ και είναι σε θέση να εποπτεύσει άμεσα ενδεχόμενες κινήσεις τουρκικών δυνάμεων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Πριν από λίγες ημέρες, 36 Αμερικανοί βουλευτές, κάλεσαν με επιστολή τους τον υπουργό Εξωτερικόν, Ρ. Τίλερμαν, να κρατήσει «σθεναρή στάση εναντίον της ρητορικής και των προκλήσεων που απειλούν το πνεύμα συνεργασίας και προόδου, το οποίο αναπτύχθηκε στην περιοχή, τα τελευταία χρόνια».
Οι βουλευτές καλούν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να «συνεχίσει την ενεργό εμπλοκή του στην περιοχή, όχι μόνο προς το συμφέρον των ΗΠΑ και του Ισραήλ, αλλά επειδή η συνεργασία που διευκολύνεται από τις ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου δέχεται προκλήσεις από την Τουρκία, που κατ’ επανάληψη παραβιάζει το θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Ελλάδας και έχει προχωρήσει σε πολλές περιπτώσεις στη διατύπωση απειλών κατά της συνέχισης της έρευνας και ανάπτυξης υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ΑΟΖ της Κύπρου διασφαλίζεται από το διεθνές δίκαιο και υποστηρίζεται με συνέπεια από την αμερικανική κυβέρνηση».
Διαβάστε ακόμη:
Κυπριακή ρελάνς στις τουρκικές απειλές, με έρευνες στην ΑΟΖ: https://www.sofokleousin.gr/archives/348291.html
Το θρίλερ με το φυσικό αέριο! https://www.sofokleousin.gr/archives/344151.html
