Η ανάγκη ενίσχυσης της ανάμειξης των κοινωνικών εταίρων στην ανατροφοδότηση του μηχανισμού διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας αναφορικά με τις δεξιότητες, επισημαίνεται στη νέα μελέτη του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων της ΓΣΕΒΕΕ για τις πολιτικές δεξιοτήτων και, πιο συγκεκριμένα, για την αποτίμηση των πολιτικών αυτών και των επιπτώσεών τους.
Η συγγραφέας της μελέτης Βαρβάρα Λαλιώτη στα συμπεράσματα επισημαίνει: «η διάγνωση και η αντιστοίχιση δεξιοτήτων με τις ανάγκες του ανθρώπινου δυναμικού, των επιχειρήσεων και των εθνικών αναπτυξιακών στρατηγικών αποτελεί μια δύσκολη εξίσωση, η επίλυση της οποίας, εάν ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως οι παγκόσμιες αναταράξεις, οι ασταθείς οικονομικές συνθήκες και οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, καθίσταται ακόμα δυσκολότερη. Την ίδια στιγμή, οι πολιτικές δεξιοτήτων, για να αποδώσουν και να αξιολογηθούν, απαιτούν συστηματική και μακροχρόνια εφαρμογή. Αυτός είναι, ωστόσο, και ο μόνος -αν και απαιτητικός- δρόμος».
Στο μεγαλύτερο τμήμα της μελέτης συζητούνται τα ευρήματα που προέκυψαν από ημιδομημένες συνεντεύξεις με εκπροσώπους φορέων, αλλά και εμπειρογνώμονες-ειδικούς που εμπλέκονται στο πεδίο των πολιτικών δεξιοτήτων.
Ως αποτέλεσμα, αναδεικνύεται, μεταξύ άλλων, σειρά προτάσεων για τη βελτίωση του υφιστάμενου θεσμικού-κανονιστικού πλαισίου που διέπει τις πολιτικές δεξιοτήτων, και, κατ' επέκταση, για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του συστήματος διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας και τη βέλτιστη σύζευξη μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης στην αγορά αυτή.
Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνονται, π.χ., η ανάγκη για περαιτέρω εξειδίκευση και διάκριση των ρόλων των εμπλεκόμενων στο σύστημα διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας φορέων, για αξιοποίηση της σχετικής με τις δεξιότητες πληροφόρησης σε διάφορα επίπεδα (περιφερειακό, τοπικό, κλαδικό, επαγγελματικό) και για ενίσχυση της ανάμειξης των κοινωνικών εταίρων στην ανατροφοδότηση του μηχανισμού διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας αναφορικά με τις δεξιότητες.
Οι προτάσεις
Πάντως υπογραμμίζεται ότι, «σε γενικές γραμμές, πολλά από τα ευρήματα επαναλαμβάνουν (δυστυχώς) διαπιστώσεις και παρατηρήσεις στις οποίες είχε καταλήξει, μεταξύ άλλων, και πρότερη προσπάθεια επισκόπησης του συστήματος διάγνωσης δεξιοτήτων», καθώς και η διαμόρφωση «οδικού χάρτη» προτεραιοτήτων και δράσεων για βελτίωση του μηχανισμού διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας. Σε αυτές περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, προτάσεις όπως:
- περαιτέρω ανάπτυξη της μεθοδολογικής επάρκειας του μηχανισμού - μέσω της υιοθέτησης, εξελισσόμενης λειτουργίας και συστηματοποίησης μεθόδων προοπτικής διερεύνησης τεχνολογικών εξελίξεων και δεξιοτήτων (skills foresights)
- ενίσχυση της διασύνδεσης και ανατροφοδότησης μεταξύ των παραγόμενων εκροών του μηχανισμού και του σχεδιασμού πολιτικών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης
- θεσμοθέτηση της υλοποίησης, σε τακτική βάση, ερευνών με επίκεντρο τις δεξιότητες, ως αναπόσπαστου μεθοδολογικού εργαλείου του μηχανισμού, και με σκοπό τη διερεύνηση και αποτύπωση αναγκών για δεξιότητες (οριζόντιες και τεχνικές. σε επίπεδο επαγγέλματος ή συστάδων επαγγελματικών κατηγοριών)
- θεσμοθέτηση της συστηματικής διεξαγωγής έρευνας δεξιοτήτων σε επαγγελματικό επίπεδο (Occupational Skills and Tasks Survey), στα πρότυπα άλλων χωρών (π.χ. ΗΠΑ, Ιταλία), με στόχο την επικαιροποίηση των επαγγελματικών περιγραμμάτων (ως κοινού σημείου αναφοράς για το μηχανισμό και τους παρόχους επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης)
- ανάληψη πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της διάχυσης της παραγόμενης πληροφόρησης, αναφορικά με την προσφορά και ζήτηση δεξιοτήτων
- βελτιστοποίηση της αξιοποίησης των εκροών του μηχανισμού, για το σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών παρεμβάσεων
- λήψη στρατηγικών αποφάσεων που να αφορούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και σε συναφή θέματα και που να στηρίζονται στη συστηματική αξιοποίηση μεθοδολογικών εργαλείων διάγνωσης, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι η σχετική συζήτηση διατέμνει διαφορετικά αλλά αλληλοσυνδεόμενα πεδία πολιτικής (απασχόληση, εκπαίδευση, κ.ά.)
H «θετική», βέβαια, ανάγνωση είναι πως τα περιθώρια για την, από τούδε και στο εξής, βελτίωση του σχεδιασμού και της υλοποίησης πολιτικών δεξιοτήτων παραμένουν, παρά τις όποιες καθυστερήσεις και παλινωδίες, σημαντικά.
