Οι Ρεπουμπλικανοί στη Βουλή των Αντιπροσώπων παρουσίασαν αργά τη Δευτέρα ένα πακέτο μαζικών φοροελαφρύνσεων – βασική προτεραιότητα για τον Ντόναλντ Τραμπ ενόψει των εκλογών – με συνολικό κόστος που ανέρχεται ήδη στα 4,9 τρισεκατομμύρια δολάρια, εν μέρει χρηματοδοτούμενο με περικοπές στο Medicaid, τα κουπόνια τροφίμων και τα «πράσινα» προγράμματα ενέργειας που χρησιμοποιούνται από εκατομμύρια Αμερικανούς.
Η πρόταση, που παρουσιάστηκε από την Επιτροπή Φορολογικών Θεμάτων της Βουλής με τον εντυπωσιακό τίτλο «THE ONE, BIG, BEAUTIFUL BILL» (Το μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο), παραπέμπει ευθέως στο στυλ του Τραμπ και στοχεύει στην επέκταση των φοροελαφρύνσεων της πρώτης του θητείας.
Περιλαμβάνει αύξηση της βασικής έκπτωσης φόρου, της πίστωσης φόρου για τα παιδιά και της απαλλαγής από τον φόρο κληρονομιάς, ενώ εισάγει νέες ελαφρύνσεις για τα φιλοδωρήματα, τις υπερωρίες, τα επιδόματα κοινωνικής ασφάλισης και τους τόκους δανείων για αγορά αυτοκινήτου.
Νέες ελαφρύνσεις και πολιτικές παγίδες
Στο πακέτο περιλαμβάνεται επίσης η τριπλασιασμένη έκπτωση για τους κρατικούς και τοπικούς φόρους (SALT), από τα 10.000 στα 30.000 δολάρια για τα ζευγάρια. Ωστόσο, αυτή η πρόβλεψη έχει ήδη απορριφθεί ως ανεπαρκής από Ρεπουμπλικάνους εκπροσώπους υψηλών φορολογικά πολιτειών όπως η Νέα Υόρκη και η Καλιφόρνια.
Παράλληλα, προβλέπεται φόρος 21% επί των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με μεγάλα ιδιωτικά αποθεματικά, πλήττοντας κυρίως το Ivy League και άλλα ιδιωτικά πανεπιστήμια, σε μια προσπάθεια της διοίκησης Τραμπ να ασκήσει πίεση σε αυτά τα ιδρύματα.
Μία ακόμα αμφιλεγόμενη διάταξη είναι η αφαίρεση του φορολογικού καθεστώτος μη κερδοσκοπικών οργανισμών που, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υποστηρίζουν «τρομοκρατικές οργανώσεις» – μια πρόβλεψη που ακτιβιστές εκλαμβάνουν ως εν δυνάμει εργαλείο φίμωσης αντικυβερνητικών φωνών.
Αντιδράσεις και ανησυχίες για το κοινωνικό κράτος
Οι εκτιμήσεις για το κόστος του νομοσχεδίου είναι προκαταρκτικές και αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά. Σύμφωνα με την διακομματική Επιτροπή Φορολόγησης του Κογκρέσου, μόνο οι φοροελαφρύνσεις μειώνουν τα δημόσια έσοδα κατά 4,9 τρισ. δολάρια μέσα στη δεκαετία, χωρίς να περιλαμβάνονται ακόμη οι επιπλέον παροχές που πρότεινε ο Τραμπ.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί εκφράζουν έντονες ανησυχίες. Ο Γερουσιαστής Τζος Χόουλι (Μιζούρι) δήλωσε ότι η περικοπή του Medicaid για χάρη φοροελαφρύνσεων είναι «ηθικά λάθος και πολιτικά αυτοκτονική», ζητώντας από το κόμμα του να σεβαστεί τις ανάγκες της εργατικής τάξης.
Την ίδια ώρα, το νομοσχέδιο εισάγει περικοπές 290 δισ. δολαρίων στο ομοσπονδιακό πρόγραμμα διατροφής (SNAP), αυξάνοντας τις υποχρεώσεις εργασίας για τους δικαιούχους και μεταφέροντας μεγαλύτερο μέρος του κόστους στις Πολιτείες.
Οι προτάσεις του υπουργείου Γεωργίας απαιτούν από άτομα χωρίς παιδιά να εργάζονται μέχρι την ηλικία των 64 ετών (αντί 54) για να δικαιούνται βοήθεια, ενώ γονείς με παιδιά άνω των 7 ετών θα πρέπει επίσης να εργάζονται – μέχρι σήμερα το όριο ήταν τα 18.
Εκπτώσεις για tips, δάνεια και συντάξεις
Ανάμεσα στις πιο χαρακτηριστικές παροχές είναι:
- Έκπτωση φόρου για φιλοδωρήματα στους εργαζόμενους στον κλάδο της εστίασης και των υπηρεσιών.
- Έκπτωση έως 10.000 δολάρια στους τόκους δανείων αυτοκινήτου, μόνο για οχήματα συναρμολογημένα στις ΗΠΑ — ισχύει προσωρινά μέχρι τη λήξη της θητείας Τραμπ.
- Έκπτωση 4.000 δολαρίων για τα κοινωνικοασφαλιστικά εισοδήματα ηλικιωμένων με εισόδημα κάτω από $75.000 (ατομικό) ή $150.000 (ζευγάρια).
Ωστόσο, η πρόταση αποκλείει από την πίστωση φόρου για παιδιά όσους γονείς δεν έχουν νόμιμο μεταναστευτικό καθεστώς, ακόμη κι αν τα παιδιά τους είναι πολίτες των ΗΠΑ — μια διάταξη που, σύμφωνα με το Center on Budget and Policy Priorities, θα επηρεάσει περίπου 4,5 εκατομμύρια παιδιά.
Μάχη για Medicaid και «πράσινα» κονδύλια
Η επιτροπή Ενέργειας και Εμπορίου πρότεινε περικοπές 880 δισ. δολαρίων στο Medicaid, μέσω αυστηρότερων κριτηρίων επιλεξιμότητας και αυξημένων απαιτήσεων για τεκμηρίωση συμμετοχής σε εργασία ή εκπαίδευση (80 ώρες τον μήνα). Οι δικαιούχοι θα πρέπει πλέον να ανανεώνουν τα στοιχεία τους δύο φορές τον χρόνο, αντί για μία.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου προειδοποιεί ότι οι αλλαγές θα αφήσουν 8,6 εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς ασφάλιση.
Επιπλέον, προβλέπονται μεγάλες περικοπές σε πράσινα προγράμματα ενέργειας και ακύρωση σημαντικών κινήτρων που θεσπίστηκαν με τον νόμο για τη Μείωση του Πληθωρισμού επί Μπάιντεν, πλήττοντας τον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Μία μεγάλη πολιτική αναμέτρηση με κοινωνικές συνέπειες
Η προσπάθεια των Ρεπουμπλικανών να περάσουν το νέο «μεγάλο» νομοσχέδιο μέχρι την Ημέρα Μνήμης (Memorial Day), υπό την ηγεσία του Προέδρου της Βουλής Μάικ Τζόνσον, προμηνύει μία από τις πιο κρίσιμες πολιτικές συγκρούσεις της τελευταίας δεκαετίας για τη φορολογία, τις δημόσιες δαπάνες και την κοινωνική πρόνοια.
Το αν το Κογκρέσο θα υιοθετήσει τελικά αυτό το πακέτο — και με ποιες τροποποιήσεις — θα κρίνει όχι μόνο την τύχη της οικονομικής ατζέντας Τραμπ, αλλά και το πώς αντιλαμβάνεται η Αμερική τον ρόλο του κράτους απέναντι στους πολίτες της.
