Πρωτοβουλία κινητοποίησης της Ευρώπης για την αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας αναλαμβάνουν η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Βουλγαρία, ανακοίνωσε σήμερα ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει το ΥΠΕΝ, σε ερώτημα αναφορικά με το κόστος της ενέργειας για τον καταναλωτή σημείωσε πως σε πρώτη φάση η κυβέρνηση παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά. Παράλληλα, λαμβάνεται μία κοινή πρωτοβουλία από τους Υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, με σκοπό τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού παρέμβασης, κάθε φορά που θα καταγράφονται ακραίες τιμές, που οφείλονται στην αποκοπή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή, ενεργειακή αγορά.
«Συμβαίνει το εξής παράδοξο: Δεν επαρκούν οι διασυνδέσεις, ώστε να μεταφέρεται ρεύμα από την Κεντρική Ευρωπαϊκή αγορά στην Νοτιοανατολική. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε ακραίες τιμές κάποιες ημέρες, οι οποίες δεν μπορεί να γίνονται αποδεκτές κατά τη γνώμη μας και είναι προβληματική -στην ειδική αυτή περίπτωση- και η λειτουργία του λεγόμενου target model» υπογράμμισε ο κ. Σκυλακάκης.
Όπως εξήγησε ο Υπουργός, «ενώ το πρόβλημα είναι ότι δημιουργείται ένα "ενεργειακό νησί" στην περιοχή -δηλαδή δεν υπάρχουν αρκετές διασυνδέσεις, το "σήμα" της αγοράς είναι να παίρνουν πιο πολλά χρήματα οι παραγωγοί. Δεν έχει νόημα να δίνουμε χρήματα στους παραγωγούς, όταν χρειάζονται επενδύσεις διασυνδέσεων (καλώδια) που θα έπρεπε να κάνουν οι διαχειριστές των δικτύων. Πόσο μάλλον όταν οι διαχειριστές παίρνουν τα λεφτά των επενδύσεων από τους ίδιους τους καταναλωτές. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες επιχείρημα. Και έχουμε μία καλή αιτιολόγηση, για να επιδιώξουμε μία μόνιμη λύση, ένα σωστό εργαλείο, σε αυτά τα ενδημικά φαινόμενα. Ασχέτως από αυτή την πρωτοβουλία, η κυβέρνηση όποτε χρειάζεται παρεμβαίνει και αυτό το έχουμε αποδείξει, επανειλημμένως, κατά το παρελθόν».
Σημειώνεται πως ο κ. Σκυλακάκης συζήτησε το θέμα και με τον Ομοσπονδιακό Υπουργό Οικονομικών Υποθέσεων και Δράσης για το Κλίμα της Γερμανίας, Dr Robert Habeck, στο περιθώριο των εκδηλώσεων της 88ης ΔΕΘ.
Αναφερόμενος στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας, ο υπουργός δήλωσε πως την Τετάρτη (11/9) θα παρουσιαστεί το σύνολο των μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση γι' αυτό τον σκοπό. Επισήμανε πως υπάρχουν περιοχές που είναι σε άμεση πίεση, όπως τα νησιά του Αιγαίου και προπαντός οι Κυκλάδες, περιοχές της Ανατολικής Πελοποννήσου, της Κρήτης κ.λπ., αλλά και περιοχές, όπως η Αττική, για την οποία θα παρουσιαστεί το μακροχρόνιο σχέδιο, προκειμένου να μην την απειλήσει η λειψυδρία. Το σχέδιο, όπως είπε ο Υπουργός, περιλαμβάνει την υλοποίηση των αναγκαίων ενεργειών, με μεγάλη ταχύτητα.
Σε σχέση με το καλώδιο Κρήτης-Κύπρου, Great Sea Interconnector, ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε πως κατά τη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης, δεν αντιμετωπίζει κανένα θέμα οικονομικής σκοπιμότητας, από πλευράς ωφελειών που παρέχει, προπαντός στους Κυπρίους καταναλωτές.
Όπως εξήγησε, με βάση τα στοιχεία της μελέτης και του μοντέλου του ΑΔΜΗΕ και τα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία για τη λειτουργία των δύο αγορών, οι διαφορές τιμών μεταξύ Ελλάδας - Κύπρου είναι τόσο μεγάλες (ακριβότερη κατά 72 ευρώ η κυπριακή αγορά από την ελληνική το 2024), που σε όλα τα πιθανώς ρεαλιστικά σενάρια το καλώδιο έχει σημαντικά κέρδη από πλευράς Κυπρίων καταναλωτών.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει οικονομική βιωσιμότητα του έργου από πλευράς ρυθμιστικού πλαισίου (να μπορεί, δηλαδή, να κάνει το έργο ο κατασκευαστής, ο ΑΔΜΗΕ, που ανήκει κατά 51% στον Έλληνα φορολογούμενο χωρίς να έχει ζημία, κάτι που δεν επιτρέπεται και νομικά).
Η οικονομική βιωσιμότητα δεν έχει επιτευχθεί αν και αποτελεί υποχρέωση των ρυθμιστικών αρχών με βάση τους σχετικούς ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προπαντός μετά από την απόφαση της ΡΑΕΚ τον περασμένο Ιούλιο και παρά το γεγονός ότι παρήλθαν οι σχετικές συμβατικές προθεσμίες με τον κατασκευαστή του καλωδίου.