Στην τελική ευθεία για διανομή του φετινού κοινωνικού μερίσματος, για την οποία δεσμεύθηκε ο πρωθυπουργός, μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο, μπαίνει η κυβέρνηση, καθώς υπάρχει συμφωνία με τα τεχνικά κλιμάκια των Θεσμών ότι και φέτος θα ξεπερασθεί ο στόχος του προγράμματος για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κυβέρνηση και δανειστές συμφωνούν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα ξεπεράσει το 2% του ΑΕΠ, έναντι στόχου για 1,75%. Κατά την πρόβλεψη της κυβέρνησης, είναι πιθανό να φθάσει το 2,5% του ΑΕΠ, κάτι που θα ανοίξει δημοσιονομικό χώρο 0,75% του ΑΕΠ, που αντιστοιχεί σχεδόν σε 1,4 δισ. ευρώ.
Από αυτό το ποσό, η κυβέρνηση δικαιούται, βάσει των προβλέψεων του μνημονίου, να χρησιμοποιήσει το 30% για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής, δηλαδή περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι σαφώς πιο «φτωχό» από τα 600 εκατ. ευρώ που διανεμήθηκαν πέρυσι, όταν η κυβέρνηση είχε «σπάσει τα κοντέρ» στο πρωτογενές πλεόνασμα, ξεπερνώντας κατά πολύ το στόχο.
Σε αντίθεση με ό,τι είχε συμβεί πέρυσι, όταν η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει μονομερώς τις παροχές, προκαλώντας ανοικτή σύγκρουση με το Eurogroup, η οποία έληξε με τη γνωστή και πολυσυζητημένη επιστολή Τσακαλώτου, φέτος σκοπεύει να εφαρμόσει κατά γράμμα τα συμπεφωνημένα με τους δανειστές και να αποσπάσει την έγκρισή τους στα μέτρα που θα εφαρμόσει.
Αυτό σημαίνει ότι αποκλείεται νέα διανομή έκτακτης παροχής στους συνταξιούχους. Ο υπουργός Οικονομικών είχε δεσμευθεί, άλλωστε, με την επιστολή του στον Γερούν Ντάισελμπλουμ, ότι το βοήθημα στους συνταξιούχους δεν θα χορηγηθεί εκ νέου, αφού «δεν προορίζεται να αποτελέσει μόνιμο στοιχείο της πρόσφατα ενεργοποιημένης συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης».
Από τη διανομή του νέου κοινωνικού μερίσματος θα ωφεληθούν πρωτίστως οι ασθενέστεροι, δηλαδή οι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, κάτι που έχει άλλωστε καταγραφεί ρητά και στο μνημόνιο.
Τα κριτήρια θα τροποποιηθούν και θα γίνουν χαλαρότερα, ώστε να να το πάρουν φέτος πολλοί περισσότεροι. Υπολογίζεται ότι οι δικαιούχοι μπορεί να φθάσουν τους 480.000, ενώ τώρα είναι περίπου 287.000 άτομα.
Η επιστολή Τσακαλώτου
Όπως είχε αναφέρει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στην επιστολή του, «τα μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις θα πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους Θεσμούς, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το μνημόνιο».
Ειδικότερα, είχε τονίσει ότι, στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων για τις αξιολογήσεις, θα συζητείται πώς θα αξιοποιούνται τυχόν πλεονάσματα που υπερβαίνουν τους στόχους, κάτι που αναμένεται να γίνει τώρα, όταν έλθουν στην Αθήνα οι επικεφαλής των Θεσμών –τα τεχνικά κλιμάκια ολοκλήρωσαν το έργο τους και αποχώρησαν.
Τα υπερβάλλοντα πλεονάσματα θα διατίθενται, σύμφωνα με την επιστολή Τσακαλώτου, για την κοινωνική προστασία, ειδικότερα μέσω του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, δηλαδή όχι με γενικές παροχές σε συνταξιούχους, αλλά στοχευμένα στους δικαιούχους του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Επίσης, θα μπορούν να διατίθενται για μείωση φόρων, εάν εγκρίνουν οι Θεσμοί τα μέτρα αυτής της κατηγορίας.
Αν δεν υπάρχει σχετική συμφωνία με τους θεσμούς, τα πλεονάσματα πέραν των στόχων θα αξιοποιούνται για τα ταμειακά «μαξιλάρια» του Δημοσίου και για την πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του σε ιδιώτες. Αυτό είναι ακριβώς που επιδιώκει να αποφύγει η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις της τρίτης αξιολόγησης: να μην υπάρξει συμφωνία για το κοινωνικό μέρισμα και να μην προχωρήσει η διανομή του, κάτι που θα εξέθετε πολιτικά σε επικρίσεις τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ο οποίος τόνισε, μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο, ότι και φέτος θα διανεμηθεί κοινωνικό μέρισμα.