Ανησυχητική είναι η πορεία εκτέλεσης των προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς η Ελλάδα είναι μεν από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη στην απορρόφηση κονδυλίων, αλλά οι πόροι του Ταμείου μπλοκάρονται από τις δυσλειτουργίες της γραφειοκρατίας και μόνο ένα μικρό μέρος τους έχει φθάσει στις επιχειρήσεις έως τώρα.
Το πρόβλημα επισημαίνει συνεχώς το τελευταίο διάστημα η Τράπεζα της Ελλάδος, με τον διοικητή, Γιάννη Στουρνάρα, να αποκαλύπτει στοιχεία που δείχνουν ότι σχεδόν 10 δισ. ευρώ (9,72 δισ., για την ακρίβεια) από το Ταμείο Ανάκαμψης βρίσκονται παγιδευμένα στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Ειδικότερα, έχουν απορροφηθεί 14,76 δισ., με τις εκταμιεύσεις στις επιχειρήσεις να είναι μόνο 5,04 δισ. ευρώ.
Όπως ανέφερε ο κ. Στουρνάρας,
- Η έγκαιρη απορρόφηση και η εκταμίευση των πόρων του RRF προς τον ιδιωτικό τομέα είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των προβλεπόμενων ρυθμών αύξησης των ακαθάριστων επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου κατά την περίοδο 2024-2026.
- Μέχρι στιγμής, το ποσοστό απορρόφησης των πόρων του RRF είναι ικανοποιητικό (41% από συνολικό ποσό 36 δισεκ. ευρώ) και η Ελλάδα είναι 4η στη σχετική κατάταξη των χωρών σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
- Ωστόσο, οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις προχωρούν με βραδύτερο ρυθμό (14% του συνόλου), γεγονός που καθυστερεί την πραγματοποίηση επενδυτικών δαπανών.
Ανήσυχοι και οι κατασκευαστές
Για τις καθυστερήσεις και τα προβλήματα στην κατανομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης εκφράζουν την αγωνία τους και οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας (ΣΤΕΑΤ - Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιριών Ανωτέρων Τάξεων). Ζητούν, μάλιστα, επιτακτικά την παράταση της περιόδου υλοποίησης των έργων μετά τον Αύγουστο του 2026, ώστε να μη χαθούν κονδύλια.
Όπως ανέφεραν μετά τη γενική τους συνέλευση,
- Είναι απολύτως απαραίτητη η επανεξέταση των πόρων, με διάθεσή τους σε έργα με περιβαλλοντικό χαρακτήρα, ειδικότερα μάλιστα λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και με την διασφάλιση παράλληλα και ισχυρή στήριξη της αναπτυξιακής δυναμικής, με κατάλληλη ανακατανομή τους όπου είναι αυτό δυνατόν και μεγιστοποίηση του εύρους χρήσης τους, χωρίς διάθεση σε τομείς που δεν είναι σίγουρη η απορρόφησή τους.
- Οι εξελίξεις σε άλλες χώρες, επιβεβαίωσαν την ορθότητα της θέσης που συστηματικά υποστηρίξαμε για την ορθή κατανομή των πόρων σε έργα, που αν δεν γίνει οδηγεί σε λαθεμένες και προβληματικές χρηματοδοτήσεις ή σε ουσιαστική απώλεια πόρων λόγω μη απορρόφησης.
- Απολύτως απαραίτητη επίσης, λόγω και των καθυστερήσεων που επήλθαν, είναι η παράταση του χρόνου εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας πέραν του αρχικού περιορισμένου διαστήματος και μετά το 2026, όπως έπραξαν ήδη άλλες χώρες υποβάλλοντας σχετικό αίτημα, ζήτημα για το οποίο συνεχώς ζητούμε επί μεγάλο χρονικό διάστημα να προχωρήσει και η χώρα μας.
- Ανεξάρτητα και γενικότερα διαμορφώνονται συνθήκες στην Ε.Ε. με πρόταση για νέο πακέτο χρηματοδότησης και επενδυτικά σχέδια μέσω της ανάπτυξης νέου Ταμείου Ανάκαμψης ή/και χρηματοδοτικών σχημάτων που θα καλύπτουν μετάβαση ψηφιακή, πράσινη και κοινωνική και είναι απαραίτητη η προσαρμογή της χώρας μας στις νέες προσεγγίσεις και η αντίστοιχη τοποθέτηση της υποστήριξης των ιδιαίτερων συμφερόντων της στα πλαίσια του νέου προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
