Ενώ η κυβέρνηση και το Μαξίμου συνεχίζουν μέχρι την ύστατη στιγμή τις προσπάθειες για συγκέντρωση 200 κοινοβουλευτικών ψήφων υπέρ του εκλογικού νόμου, ώστε η απλή αναλογική να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές, βρίσκονται πάλι αντιμέτωποι με την «αριστερή συνείδηση» του ΣΥΡΙΖΑ, την ομάδα των «53+» που προσπαθεί να επιβάλει δημοκρατικές συλλογικές διαδικασίες στη χάραξη πολιτικής και να αποτρέψει την «ενός ανδρός αρχή». Εκφράζοντας απερίφραστα την αντίθεση της στην προωθούμενη συνταγματική αναθεώρηση, η ισχυρότερη εσωκομματική ομάδα επιδιώκει να περιορίσει την «παντοδυναμία» του πρωθυπουργού και να φρενάρει αλλαγές που θα ενίσχυαν τις εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Ωστόσο, παρά τις εσωτερικές αντιδράσεις, ο κ. Τσίπρας δεν προτίθεται να υπαναχωρήσει από τις θέσεις του – τουλάχιστον αυτό λένε στενοί συνεργάτες του. Θα θέσει το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης προς συζήτηση στην Πολιτική Γραμματεία - ενδεχομένως και στην Κεντρική Επιτροπή - του ΣΥΡΙΖΑ και θα επιδιώξει να πείσει την πλειοψηφία του κόμματος ότι οι αλλαγές είναι αναγκαίες για να γίνει λειτουργικότερο και αποτελεσματικότερο το σύστημα διακυβέρνησης.
Οι προτάσεις της Επιτροπής για τη Συνταγματική Αναθεώρηση θα δοθούν σήμερα στον πρωθυπουργό. Τις αμέσως προσεχείς μέρες θα συγκληθεί η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ για να τις συζητήσει. Με δεδομένες τις απόψεις των «53», η προσπάθεια του κ. Τσίπρα να εξασφαλίσει τη συναίνεση της πλειοψηφίας θα είναι πολύ δύσκολη – και μάλλον θα αναγκασθεί να βάλει «νερό στο κρασί του»
Προωθεί αλλαγή του πολιτεύματος!
Οι «53» στρέφονται ευθέως κατά των πρωτοβουλιών του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, στον οποίο προσάπτουν ότι χωρίς καν να έχει συζητήσει το θέμα στα κομματικά όργανα, προωθεί «με ζέση και με σαθρά επιχειρήματα την αλλαγή του πολιτεύματος»(!)
Οι επικρίσεις διατυπώνονται σε κείμενο που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Commonality, η οποία εκφράζει απόψεις των «53+». Επισημαίνεται ότι εξέχοντα μέλη της ομάδας είναι ο ΥΠΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος, άλλοι 4 υπουργοί και πολλοί βουλευτές οι οποίοι στο παρελθόν έχουν στηρίξει τον Αλ. Τσίπρα σε κρίσιμες επιλογές του.
Στο άρθρο επισημαίνεται ότι οι συνταγματικές ρυθμίσεις που δίνουν αυξημένες αρμοδιότητες στον ΠτΔ ή ενισχύουν τις εξουσίες του πρωθυπουργού, «ούτε τη δημοκρατία υπηρετούν, ούτε την αποτελεσματικότητα ενισχύουν».
Εμμέσως πλην σαφώς οι «53» θέτουν θέμα ουσιαστικής λειτουργίας του υπουργικού συμβουλίου και συλλογικής λήψης αποφάσεων κυβερνητικής πολιτικής. Προτείνουν μάλιστα να έχει λόγο η Βουλή στην επιλογή των υπουργών, κατά τα αμερικανικά πρότυπα, όπου ο προτεινόμενος από τον πρόεδρο υπουργός πρέπει να εγκριθεί και από το κογκρέσο.
Παράλληλα, ως «αντίβαρο» στις υπερεξουσίες» του πρωθυπουργού – ή/και του ΠτΔ, αν προχωρήσει η συνταγματική αναθεώρηση – θέλουν να ενισχυθεί ο ρόλος της Βουλής.
Ο λαϊκισμός, οι διαφωνίες, οι προτάσεις
Οσον αφορά τις επιλογές και τις θέσεις του πρωθυπουργού σχετικά με τη συνταγματική αναθεώρηση, στο κείμενο που εκφράζει τις απόψεις των «53» τονίζεται:
- Η πρόταση για άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι λαϊκισμός, επειδή επιδιώκει να δημιουργήσει στους πολίτες την εντύπωση ότι ψηφίζοντας κάθε κάτι χρόνια έναν άνθρωπο, συμμετέχουν, ότι η γνώμη τους μετράει.
- Εάν ο ΠτΔ έχει αυξημένες αρμοδιότητες, τότε ο λαός ψηφίζει κάποιον ο οποίος κατά τη διάρκεια της θητείας του θα είναι ανεξέλεγκτος στην άσκηση αυτών των αρμοδιοτήτων
- Εάν ένας άμεσα εκλεγμένος Πρόεδρος ασκήσει πολιτική είτε με διαγγέλματα, είτε με παύση της κυβέρνησης, είτε με σύγκληση υπουργικού συμβουλίου με δική του ημερήσια διάταξη, είτε αρνούμενος να ορίσει πρωθυπουργό που δεν είναι της αρεσκείας του, είτε διαλύοντας τη Βουλή επειδή (κατά την ανεξέλεγκτη κρίση του) βρίσκεται σε αντίθεση με το λαϊκό αίσθημα, κανείς δεν μπορεί να τον ελέγξει - και στην έσχατη περίπτωση να τον αναγκάσει σε παραίτηση.
- Αντίβαρο στη μεγάλη εξουσία του πρωθυπουργού είναι η Βουλή που εκλέγεται με το σύστημα της απλής αναλογικής, διότι οδηγεί σε συμμαχικές κυβερνήσεις, στις οποίες ο πρωθυπουργός δεν είναι τόσο ισχυρός.
- Η μεγάλη εξουσία του πρωθυπουργού μπορεί να μετριαστεί με την ενίσχυση της συλλογικότητας του υπουργικού συμβουλίου, στη σύνθεση του οποίου θα μπορούσε να παρεμβαίνει η Βουλή.
- Η μεγάλη εξουσία της κυβέρνησης μπορεί να μετριαστεί με την αναμόρφωση της Βουλής σε «εργαζόμενο και κυβερνών σώμα», ενισχυμένο με μία πολύ σοβαρή αρμοδιότητα: Την αποκλειστική αρμοδιότητα να προκηρύσσει πρόωρες εκλογές.
