Μια νέα μεγάλη μελέτη θέτει υπό αμφισβήτηση μια από τις πιο διαδεδομένες πρακτικές στην αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος: τις ενέσεις κορτιζόνης. Παρότι προσφέρουν άμεση ανακούφιση από τον πόνο, φαίνεται πως μακροπρόθεσμα ίσως επιταχύνουν τη φθορά της άρθρωσης.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Radiology, ανέλυσε δεδομένα από 210 ασθενείς που συμμετείχαν στην πολυετή μελέτη "Osteoarthritis Initiative". Όπως προκύπτει, όσοι έκαναν ενέσεις κορτικοστεροειδών εμφάνισαν περισσότερα σημάδια επιδείνωσης της αρθρίτιδας, σε σύγκριση όχι μόνο με όσους δεν έκαναν καμία ένεση, αλλά και με εκείνους που έλαβαν ενέσεις υαλουρονικού οξέος, μιας εναλλακτικής αγωγής με λιπαντικές ιδιότητες.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μαγνητικές τομογραφίες για να παρακολουθήσουν την πορεία των ασθενών δύο χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια και δύο χρόνια μετά τις ενέσεις. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: 44 έκαναν κορτιζόνη, 26 υαλουρονικό οξύ και 140 αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου, χωρίς ενέσεις.
Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: οι ενέσεις κορτικοστεροειδών συσχετίστηκαν με σημαντικά ταχύτερη φθορά του χόνδρου και άλλων αρθρικών δομών. Αντίθετα, όσοι έκαναν ενέσεις υαλουρονικού, φάνηκε όχι μόνο να αποφεύγουν την επιδείνωση, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις να εμφανίζουν βελτίωση.
Ανακούφιση με κόστος;
Και οι δύο τύποι ένεσης προσέφεραν ανακούφιση από τον πόνο. Ωστόσο, η κορτιζόνη παρείχε πιο άμεση και έντονη μείωση του πόνου, με τίμημα όμως την πιθανή επιτάχυνση της φθοράς. Οι μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν χαρακτηριστικές αλλοιώσεις σε ασθενείς που έλαβαν κορτιζόνη, όπως πλήρη απώλεια χόνδρου και βλάβες στον μυελό των οστών. Αντίθετα, ασθενείς με υαλουρονικό οξύ διατήρησαν την αρθρική τους δομή σταθερή ακόμα και τέσσερα χρόνια μετά.
Η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση - ήταν παρατηρητική και δεν μπορεί να αποκλείσει άλλους παράγοντες. Ωστόσο, τα ευρήματα ανοίγουν τη συζήτηση για επανεξέταση της ευρείας χρήσης κορτιζόνης, ιδίως σε ασθενείς με ήπια ή μέτρια αρθρίτιδα που δεν βρίσκονται κοντά σε χειρουργική επέμβαση.
Η Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπαιδικών Χειρουργών συστήνει προς το παρόν με μέτρο τη χρήση κορτικοστεροειδών για προσωρινή ανακούφιση και αποθαρρύνει τη χρήση υαλουρονικού οξέος. Όμως, όπως τονίζει η επικεφαλής ερευνήτρια Δρ. Upasana Upadhyay Bharadwaj, τα ευρήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιο συνετή χρήση κορτιζόνης και σε ενίσχυση των εναλλακτικών θεραπειών.
«Η δημόσια επίπτωση είναι σημαντική, καθώς η οστεοαρθρίτιδα είναι μια από τις βασικές αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως και εκατομμύρια άνθρωποι υποβάλλονται σε τέτοιες ενέσεις κάθε χρόνο», δήλωσε η Δρ. Bharadwaj.
Εν ολίγοις, αν και οι ενέσεις κορτιζόνης παραμένουν ένα ισχυρό εργαλείο για την καταπολέμηση του πόνου, δεν είναι χωρίς κόστος. Οι ασθενείς που τις εξετάζουν ως επιλογή θεραπείας, οφείλουν να γνωρίζουν τους πιθανούς μακροπρόθεσμους κινδύνους και να συζητούν με τους γιατρούς τους εναλλακτικές λύσεις, όπως το υαλουρονικό οξύ, που μπορεί να προσφέρει προστασία χωρίς τις ίδιες επιπλοκές.