Την επανεκκίνηση των πλειστηριασμών το συντομότερο ζητά με αρκετά επιτακτικό τρόπο η Κομισιόν από την κυβέρνηση, μέσω της 9ης έκθεσης αξιολόγησης της μεταμνημονιακής εποπτείας, ενώ τονίζει την αβεβαιότητα στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, καθώς η ανάκαμψη θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας και των εμβολιασμών στην Ελλάδα και την Ευρώπη, που συνδέονται άμεσα με την πορεία του τουρισμού.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα είναι μάλλον διεκπεραιωτική, αφού ο κρίσιμος έλεγχος για την Ελλάδα από τους Θεσμούς θα είναι ο επόμενος, μέσα στον Μάιο, όταν θα κριθεί αν έχουν προχωρήσει επαρκώς σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως η ενεργοποίηση του νέου πτωχευτικού νόμου, για την οποία παρουσιάζονται σοβαρές καθυστερήσεις. Σε αντίθεση, μάλιστα, με την 9η έκθεση, η επόμενη έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα και εκ του γεγονότος ότι με βάση τα συμπεράσματά της θα απελευθερωθεί η επόμενη δόση μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, κυρίως δηλαδή οι εκταμιεύσεις κερδών από τις κεντρικές τράπεζες.
Επιπλέον, σημαντικό στοιχείο της επόμενης έκθεσης θα είναι η αναθεωρημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, που δεν περιλήφθηκε στην 9η έκθεση. Από αυτήν θα φανεί σε ποιο βαθμό εκτιμούν οι Θεσμοί ότι έχει επηρεασθεί δυσμενώς η βιωσιμότητα του χρέους από τη διόγκωση των ελλειμμάτων και την ύφεση που προκάλεσε η πανδημία.
Πίεση για τους πλειστηριασμούς
Σχετικά με τους πλειστηριασμούς, η Επιτροπή παρεμβαίνει με αρκετά έντονο τρόπο, καλώντας την κυβέρνηση να δώσει τέλος στο γενικό «πάγωμα» που επιβλήθηκε τον Νοέμβριο με το lockdown. Όπως αναφέρει, στο πλαίσιο της υιοθέτησης αυστηρότερων περιορισμών για τον έλεγχο της πανδημίας, η κυβέρνηση ανέστειλε στα τέλη του 2020 όλα τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης για όλες τις κατηγορίες των δανειοληπτών, αναστέλλοντας μεταξύ άλλων, τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες για πλειστηριασμούς, οι οποίες μπορεί να κρατούν αρκετούς μήνες.
Η γενική αναστολή, τονίζεται, εάν παραταθεί θα προκαλέσει προβλήματα στην αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων. Η Κομισιόν καλεί τις ελληνικές αρχές να υιοθετήσουν σύντομα προσωρινά και στοχευμένα μέτρα αναστολής, διατηρώντας την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών. Δηλαδή, να αρχίσουν εκ νέου οι πλειστηριασμοί για όλους, με εξαίρεση πιιθανόν την πρώτη κατοικία των οικονομικά ασθενέστερων νοικοκυριών.
Από τις μεταρρυθμίσεις που καθυστερούν και θα ελεγχθούν τον Μάϊο ξεχωρίζουν τα μέτρα για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, δηλαδή κυρίως η ενεργοποίηση του νέου πτωχευτικού νόμου, που έχει καθυστερήσει σοβαρά. Επίσης, η κυβέρνηση καλείται να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, που έφθαναν τα 485 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020 και ήταν εντελώς εκτός συμφωνημένων στόχων. Οι οφειλές θα πρέπει να πέσουν στο μηδέν ως το τέλος Ιουνίου. Δύο μεγάλες μεταρρυθμίσεις που προκαλούν «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση και τις οποίες η Κομισιόν επαναφέρει στο προσκήνιο με την έκθεσή της είναι οι αλλαγές στην εργατική νομοθεσία και ο εκσυγχρονισμός των δικαστηρίων.
Η Κομισιόν σημειώνει ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει ικανοποιητικά με την υλοποίηση ορισμένων μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων, ωστόσο η δυναμική των μεταρρυθμίσεων έχει επιβραδυνθεί, ενώ αναγνωρίζει τις δύσκολες συνθήκες που δημιουργούνται από την πανδημία.
Υψηλή αβεβαιότητα
Για τα δημοσιονομικά θέματα και τις οικονομικές προοπτικές, η Επιτροπή εμφανίζεται αρκετά επιφυλακτική. Τονίζει ότι η κυβέρνηση διατηρεί σημαντικό απόθεμα ρευστότητας και δανείζεται με χαμηλά επιτόκια από την αγορά. Σημειώνει ότι η πανδημία συνεχίζει να έχει έντονο αρνητικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία και η ανάκαμψη κατά το τρίτο τρίμηνο ήταν λιγότερο δυναμική από την σημαντική ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ, κυρίως λόγω της απότομης πτώσης της προστιθέμενης αξίας στον τομέα του τουρισμού. Πάντως, η ανεργία συνέχισε να μειώνεται, γεγονός που δείχνει ότι τα ισχύοντα μέτρα στήριξης είναι επιτυχή στην προστασία των θέσεων εργασίας.
Η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή, τονίζεται, καθώς η πρόοδος στην καταπολέμηση της πανδημίας, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς, είναι κρίσιμη για την ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας. Η αβεβαιότητα αφορά επίσης την ταχύτητα ανάκαμψης του ιδιωτικού τομέα μετά τη λήξη των μέτρων στήριξης, τα οποία θα πρέπει να σχεδιαστούν προσεκτικά. Οι γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή και η παρατεταμένη κρίση μετανάστευσης προσθέτουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις μακροοικονομικές προοπτικές.
Για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αναγνωρίζεται η μείωση στο 35,8%, αλλά επισημαίνεται ότι το ποσοστό παραμένει το υψηλότερο στη ζώνη του ευρώ. Η συνεχής βελτίωση το 2020 οφείλεται κυρίως στις πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 6,8 δισ. ευρώ και στην περιορισμένη εισροή νέων προβληματικών δανείων (μείωση κατά 58% σε ετήσια βάση στο 9μηνο), χάρη στην ισχύουσα αναστολή πληρωμών. Τα δάνεια σε αναστολή ανήλθαν σε 20,8 δισ. ευρώ από τον Νοέμβριο του 2020, δηλαδή πάνω από το 12% του χαρτοφυλακίου δανείων και είναι περίπου ομοιόμορφα κατανεμημένα μεταξύ εταιρειών και νοικοκυριών.
