Με την υπόθεση των Τεμπών να δηλητηριάζει το πολιτικοκοινωνικό κλίμα, τους αγρότες έτοιμους να κλείσουν τους δρόμους και την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης να τίθεται σε δοκιμασία με τους σεισμούς στη Σαντορίνη, η συγκυρία γίνεται εξαιρετικά δύσκολη για την κυβέρνηση.
Το πολιτικό θερμόμετρο ανεβαίνει και οι πιέσεις εντείνονται, την ώρα που η κυβερνητική “μηχανή δουλεύει στο ρελαντί”, αδυνατώντας να παράγει έργο και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των ημερών. Κινείται με κεκτημένη ταχύτητα σε επικλινές έδαφος και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα σταματήσει η καθοδική της πορεία.
Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ο μοναδικός τομέας όπου το κυβερνητικό σχήμα συνεχίζει να δουλεύει αρκούντως ικανοποιητικά είναι η οικονομία, όπου λαμβάνονται αποφάσεις και υλοποιούνται σχέδια υπό την πίεση των μεγάλων επιχειρήσεων, που έχουν δυνατότητες παρέμβασης και άσκησης πιέσεων με κίνητρο τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ.
Χάνει την επικοινωνιακή μάχη
Την απορρύθμιση και τις αδυναμίες του κυβερνητικού σχήματος αναγνωρίζουν και στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου. Επισημαίνουν μάλιστα πως το χειρότερο για την κυβέρνηση είναι ότι χάνει πλέον τη μάχη και στο πεδίο της επικοινωνίας, που ήταν πάντα ο προνομιακός της χώρος όπου εδραίωνε την πολιτική της ηγεμονία και εξασφάλιζε την εκλογική νίκη.
Ολα τα γεγονότα και οι ενδείξεις των τελευταίων ημερών – συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής στάσης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο θέμα των Τεμπών – δημιουργούν την εντύπωση ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε αποδρομή.
Δεν φεύγει βέβαια άμεσα, ούτε πάμε γρήγορα σε εκλογές. Δείχνει όμως σαν να κλείνει τον πολιτικό κύκλο της, σαν να έχει διαβεί την “κορυφή” και συνεχίζει τώρα στην “πλαγιά”, στον δρόμο προς τις εκλογές – που μπορεί να είναι μακρύς, δύσκολος και με πολλές στροφές.
Το πολιτικό ρίσκο
Δεν είναι μια ευχάριστη κατάσταση, ούτε θετική εξέλιξη, ακόμη και για εκείνους που αντιπολιτεύονται την ΝΔ και θα επιθυμούσαν μία κυβερνητική αλλαγή. Γιατί στον πολιτικό ορίζοντα δεν φαίνεται να έρχεται κάτι καινούργιο, που θα μπορούσε να διαδεχθεί το “σύστημα Μητσοτάκη”, προσφέροντας μιά αξιόπιστη λύση διακυβέρνησης.
Ενώ λοιπόν η κοινοβουλευτική πλειοψηφία παραμένει συμπαγής και η κυβέρνηση δεν φαίνεται να κινδυνεύει ούτε με τις προτάσεις δυσπιστίας που ετοιμάζουν το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, το πολιτικό ρίσκο αυξάνεται λόγω της απουσίας “διάδοχου” κυβερνητικού σχήματος.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι χωρίς εκλογική συνεργασία των δύο μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, είναι απίθανο έως αδύνατο να σχηματιστεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία που θα στήριζε μία κυβέρνηση όπου δεν θα συμμετείχε η ΝΔ.
Προς το παρόν το πολιτικό ρίσκο δεν καταγράφεται στις αναλύσεις διεθνών οίκων για την οικονομία και το χρηματιστήριο. Υπονοείται όμως σαφώς. Και θα καταστεί βασική παράμετρος στις επόμενες εκθέσεις-αναλύσεις, αν δεν σημειωθεί κάποια σημαντική μεταστροφή πολιτικού κλίματος στην Ελλάδα τις επόμενες εβδομάδες.
Το timing του ανασχηματισμού
Τι μπορεί να αλλάξει; Από σχεδόν τίποτε έως πολλά. Το θέμα με τα Τέμπη έχει αποκτήσει τη δυναμική του και δεν πρόκειται ασφαλώς να κλείσει – το αντίθετο μάλιστα, θα κλιμακώνεται σταδιακά.
Η κίνηση που απομένει στον Κ. Μητσοτάκη είναι ο ανασχηματισμός. Δεν θέλει να τον κάνει υπό πίεση, ούτε να φανεί ότι βρίσκεται σε αδυναμία και... “πιάνεται από τα μαλλιά του”. Τον σκέφτεται πολλούς μήνες, αλλά ήθελε να κλείσει πρώτα το θέμα εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.Τώρα έχει τα Τέμπη.
Αν τον καθυστερήσει, ίσως χρειαστεί να τον επισπεύσει αργότερα, μέσα σε δυσμενέστερες πολιτικές συνθήκες, καθώς η αντιπολίτευση θα ανεβάζει τους τόνους και οι δικαστικές έρευνες για το πολύνεκρο δυστύχημα θα προχωρούν.
Δεν θέλει να χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, ούτε να φανεί ότι σύρεται πίσω από τα γεγονότα. Ισως προσπαθήσει λοιπόν να στείλει ένα σαφές μήνυμα επανεκκίνησης, την ώρα που η κυβέρνηση πλησιάζει στο μέσον της θητείας της και έχει αρχίσει να παίρνει την κατιούσα – όπως δείχνουν και οι περισσότερες δημοσκοπήσεις.
Ποιοί θα μετακινηθούν
Τα σενάρια πληθαίνουν και η ονοματολογία φουντώνει. Είναι γνωστό ότι ο Κ. Μητσοτάκης δεν αρέσκεται σε δομικές αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Προτιμά τις διορθωτικές κινήσεις και το “rotation”. Μάλλον σ' αυτή τη γραμμή θα κινηθεί και τώρα:
- Λίγα καινούργια πρόσωπα σε θέσεις υπουργών, περισσότερες μετακινήσεις, πολλές αλλαγές υφυπουργών, προκειμένου να ικανοποιηθούν και κάποιοι “δυσαρεστημένοι” από την κοινοβουλευτική ομάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες και διαρροές, σημαντικές αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα θα γίνουν εάν αποφασιστεί να επιστρέψει στο Μαξίμου ο Γιώργος Γεραπετρίτης, σε ρόλο “επιτελάρχη”
Εν τοιαύτη περιπτώσει κάποιο πρωτοκλασάτο στέλεχος πρέπει να μετακινηθεί στο ΥΠΕΞ – αν δεν προτιμηθεί εξψκοινοβουλευτικός. Εχει ακουστεί βέβαια και το όνομα του ΥΠΕΘΟ Κωστή Χατζηδάκη ως διαδόχου του κ. Γεραπετρίτη στο ΥΠΕΞ. Ομως, σ' αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί να γίνουν ευρύτερες αλλαγές και μετακινήσεις – τις οποίες δεν φαίνεται να επιθυμεί ο πρωθυπουργός.
Ο Νίκος Δένδιας δεν αναμένεται να μετακινηθεί. Υπάρχουν όμως μικρές πιθανότητες να επανέλθει στο ΥΠΕΞ, σε περίπτωση αποχώρησης του κ. Γεραπετρίτη.
Ως αμετακίνητοι φέρονται ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, που θα ηγηθούν της επικοινωνιακής μάχης με την αντιπολίτευση.
Για τον Αδωνι Γεωργιάδη αναφέρεται ότι μπορεί να αναλάβει το -“ζέον” λόγω Τεμπών – υπουργείο Μεταφορών, αν αποφασιστεί να «σπάσει» στα δύο το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Περισσότερες πιθανότητες συγκεντρώνει πάντως το σενάριο μετακίνησής του στο υπουργείο Ναυτιλίας, απ' όπου θα αποχωρήσει ο Χρήστος Στυλιανίδης.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, στο επόμενο κυβερνητικό σχήμα δεν θα συμμετέχουν οι νυν υπουργοί Μεταναστευτικής Πολιτικής Νίκος Παναγιωτόπουλος και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας. Επισφαλής θεωρείται και η θέση του Κώστα Τσιάρα στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Χ. ΝΙΑΚΑΣ