Εντονες ανησυχίες στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ προκαλεί το πρωτοφανές κύμα συλλήψεων και εκκαθαρίσεων που έχει εξαπολυθεί στην Τουρκία, λίγες ώρες μετά την εξουδετέρωση της απόπειρας πραξικοπήματος. Κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί και πολιτικοί σχολιαστές εκφράζουν φόβους ότι το καθεστώς Ερντογάν διολισθαίνει προς τον αυταρχισμό, διατηρώντας κοινοβουλευτικό μανδύα. Ως ένδειξη προθέσεων συστηματικής παραβίασης συνταγματικών διατάξεων και καταστρατήγησης βασικών δημοκρατικών κανόνων θεωρείται εν μιά νυκτί αποπομπή και σύλληψη περίπου 2.800 διακαστικών και εισαγγελέων, περιλαμβανομένων 5 μελών του ανωτάτου δικαστηρίου. Η κίνηση αυτή δείχνει ότι υπήρχε έτοιμη λίστα "προγραφών",
Κι ενώ οι μαζικές συλλήψεις στρατιωτικών θεωρούνται φυσικό επακόλουθο της απόπειρας πραξικοπήματος, οι εκκαθαρίσεις επεκτείνονται σε όλους τους τομείς του κρατικού μηχανισμού. Ολα δείχνουν ότι η κυβέρνηση Ερντογάν-Γιλδιρίμ υθοθετεί καθεστωτικές πρακτικές αυταρχισμού και επωφελείται της ευκαιρίας για να εκκαθαρίσει τη δημόσια διοίκηση από τους τελευταίους θύλακες κεμαλισμού και παράλληλα να εξαλείψει παράλληλους μηχανισμούς που συνδέονται με τον κύκλο ισλαμιστών του ιμάμη Γκιουλέν.
Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και στην Ουάσιγκτον αίσθηση έχουν προκαλέσει οι αναφορές αξιωματούχων της Αγκυρας και η δημόσια συζήτηση που έχει ανοίξει για επαναφορά της θανατικής ποινής, προκειμένου να ¨τιμωρηθούν" οι πραξικοπηματίες και οι "προδότες" που συνεργάσθηκαν μαζί τους.
Στρατηγοί και δικαστές με χειροπέδες
Οι συλλήψεις έχουν ξεπεράσει μέχρι στιγμής τις 6.000 κατά δήλωση του υπουργού Δικαιοσύνης. Τουλάχιστον 1.600 από τους συλληφθέντες είναι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί, ενώ για άλλους 1,300 εκκρεμούν εντάλματα σύλληψης. Το πρακτορείο ειδήσεων Dogan μετέδωσε πως 44 δικαστές και εισαγγελείς συνελήφθησαν στη διάρκεια της νύχτας στο Ικόνιο (κέντρο) και 92 στο Γκαζιαντέπ (νοτιοανατολικά).
Δεκάδες στρατηγοί, δικαστές και εισαγγελείς σύρθηκαν την Κυριακή σε αστυνομικά τμήματα για να τεθούν υπό κράτηση, πολλοί αλλοι οδηγήθηκαν κατ' ευθείν στις φυλακές. Ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι και ο ανώτατος στρατιωτικός σύμβουλοςτου Ερντογάν, Αλί Γιαζιτζί.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι την Κυριακή συνελήφθησαν δεκάδες στρατηγοί, δικαστές και εισαγγελείς. Ανάμεσά τους εμβληματικές φυσιογνωμίες του στρατού όπως ο Ερντάλ Οζτούρκ, διοικητής της Γ' Στρατιάς, και ο Αντέμ Χουντούτι, διοικητής της Β' Στρατιάς.
Σ ύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu. νωρίς το πρωί στην πόλη Ντενιζλί (δυτική Τουρκία) συνελήφθη ο διοικητής της φρουράς Οζάν Οζμπακίρ, μαζί με 51 στρατιώτες,
Ο στρατηγός Μπεκίρ Ερτζάν Βαν και 12 αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας συνελήφθησαν στη βάση Ιντζιρλίκ, την οποία χρησιμοποιεί ο υπό τις ΗΠΑ διεθνής συνασπισμός για τις επιδρομές εναντίον των τζιχαντιστών στη Συρία.
Θανατική ποινή
Οι συλληφθέντες θεωρούνται ύποπτοι για διασυνδέσεις με τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ζει επί δεκαετίες αυτοεξόριστος στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ και είχε σπεύσει από την πρώτη στιγμή να καταδικάσει το πραξικόπημα. Κατηγορηθείς από τον πρόεδρο Ερντογάν ότι υποκίνησε την απόπειρα πραξικοπήματος, ο ιμάμης άφησε υπόνοιες ότι η απόπειρα ήταν στημένη από τον ίδιο τον Ερντογάν.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι καλεί επίσης την κυβέρνηση της Τουρκίας να «ενισχύσει την κοινωνική συνοχή και να εντατικοποιήσει τον πολιτικό διάλογο»
«Η τήρηση του νόμου, του κράτους του δικαίου και της δημοκρατίας είναι απαράβατες αρχές, οι οποίες δεν μπορούν να εγκαταλείπονται. Είναι επίσης τα καλύτερα μέσα για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που βιώνει η Τουρκία, με τον πόλεμο στα σύνορά της, την τραγωδία της τρομοκρατίας και την ανάγκη να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή και ο πολιτικός διάλογος. Ιδού τι ζητάμε από την Τουρκία» υπογράμμισε.
Ο επίτροπος της ΕΕ Γκίντερ Έτινγκερ, απηύθυνε ταυτόχρονα προειδοποίηση στον Τούρκο πρόεδρο να μην περιορίσει περαιτέρω τα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.
«Εάν ο Ερντογάν χρησιμοποιήσει το πραξικόπημα για να περιορίσει ξανά τα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα στην Τουρκία, τότε θα απομακρυνθεί από τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυόταν μεν πολιτικά στο εσωτερικό, αλλά θα απομονωνόταν στο εξωτερικό», τόνισε.
Σεβασμό του κράτους δικαίου εκ μέρους της Τουρκίας έχουν ζητήσει ήδη ο Μπαράκ Ομπάμα και η Άνγκελα Μέρκελ, έχοντας καταδικάσει από την πρώτη στιγμή την απόπειρα πραξικοπήματος παρεμβαίνοντας μπροστά στις εξελίξεις υπέρ του Ερντογάν.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ δήλωσε την Κυριακή: «Τώρα προέχει να σταματήσει το αιματοκύλισμα και να επανέλθει η ηρεμία στη χώρα, με σεβασμό στους κανόνες του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας». Στην Τουρκία θα πρέπει τώρα να επανέλθει η τάξη και η σταθερότητα».
