Εντονες αντιδράσεις, σφοδρές επικρίσεις και ποικίλα σχόλια προκάλεσαν οι χθεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού για το μετρό Θεσσαλονίκης, με τις οποίες μετέθεσε κατά δύο χρόνια την ολοκλήρωση του έργου, ανοίγοντας το δρόμο στους αναδόχους κατασκευαστές να ζητήσουν κολοσσιαίες αποζημιώσεις.
Ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι για να δημιουργηθεί ο σταθμός Βενιζέλου, οι αρχαιότητες που βρίσκονται εκεί θα μεταφερθούν – χωρίς να υπάρχει καμία μελέτη - στη Σταυρούπολη, σε ένα μουσείο που δεν προβλέπεται σε κανένα σχέδιο.
Ετσι, ενώ με τον σημερινό προγραμματισμό το μετρό επρόκειτο να λειτουργήσει το αργότερο την άνοιξη του 2021, η ολοκλήρωση των έργων πηγαίνει δύο χρόνια πίσω – την Ανοιξη του 2023
«Καθαρές κουβέντες», είπε ο πρωθυπουργός. «Με τα σημερινά δεδομένα η λειτουργία του μετρό θα άρχιζε χωρίς τον σταθμό Βενιζέλου τέλη του 2022. Αλλά αυτό θα σήμαινε ένα έργο κολοβό. Επιστρέφουμε, λοιπόν, στην αρχική λύση για τον σταθμό, με απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων. Ετσι, το μετρό θα λειτουργήσει ενιαίο και στο σύνολό του τον Απρίλιο του 2023».
Η μεταφορά και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων από τον σταθμό Βενιζέλου εξαγγέλθηκε χωρίς να έχει προηγηθεί καμία απολύτως μελέτη. Αντίθετα,. υπάρχουν μελέτες για τον σταθμό Βενιζέλου, οι οποίες μάλιστα έχουν εκτελεσθεί κατά ένα μέρος και έχουν δαπανηθεί σημαντικά ποσά.
Επισημαίνεται ότι ο επικεφαλής της αναδόχου κοινοπραξίας Αλέξανδρος Εξάρχου, διευθύνων σύμβουλος της «Ακτωρ» διαβεβαίωνε πρόσφατα ότι «ο μετρό της Θεσσαλονίκης είναι εντός χρονοδιαγράμματος και το 2020 θα τελειώσει».
Κι άλλες αποζημιώσεις
Το σημαντικότερο από οικονομική και δημοσιονομική άποψη είναι ότι οι καθυστερήσεις που θα προκύψουν με την αναθεώρηση του σχεδίου, θα δώσουν τη δυνατότητα στην ανάδοχο κοινοπραξία να διεκδικήσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από το ελληνικό Δημόσιο.
Το ίδιο είχε συμβεί για τις καθυστερήσεις του έργου μέχρι το 2016: Οι ανάδοχοι εργολάβοι επέρριψαν την ευθύνη των καθυστερήσεων στο Δημόσιο, το οποίο υποχρεώθηκε τελικά να τους καταβάλει 200 εκατ. ευρώ – από το 1,1 δισ.(!) που ζητούσαν αρχικά οι κατασκευαστές.
Στα δικαστήρια
Εκφράζοντας την έντονη δυσαρέσκειά του για τις κυβερνητικές αποφάσεις και τις ανακοινώσεις Μητσοτάκη, ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης προανήγγειλε συνέντευξη Τύπου για αύριο Τρίτη, στην οποία όπως είπε «θα ειπωθούν όλα με το όνομά τους».
Σύμφωνα με πληροφορίες, ομάδες πολιτών, εκπρόσωποι πολιτιστικών φορέων και επιχειρηματικοί παράγοντες της συμπρωτεύουσας σκοπεύουν να κινηθούν δικαστικά για τη ματαίωση του κυβερνητικού σχεδίου μεταφοράς των αρχαιοτήτων, που θα προκαλέσει μεγάλη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του μετρό και θα επιφέρει παράλληλα τεράστια οικονομική επιβάρυνση στο Δημόσιο.
Αρχαιολόγοι: Εμμονή στην «εξαφάνιση» των αρχαιοτήτων
«Η εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες ή την πρόοδο του τεχνικού έργου αλλά δείχνει να υπαγορεύεται από εμμονή συγκεκριμένων κύκλων για απόσπαση ή και ‘εξαφάνιση' των αρχαιοτήτων από το Μετρό της Θεσσαλονίκης, αντίληψη αναχρονιστική και εν τέλει παρωχημένη. Ο πλούσιος επιστημονικός διάλογος που αναπτύχθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια απέδειξε ότι η συνύπαρξη είναι όχι μόνο τεχνικά εφικτή αλλά και επιβεβλημένη εφόσον προβάλει ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο που υπογραμμίζει το βυζαντινό παρελθόν της Θεσσαλονίκης και το οποίο αγκάλιασαν οι Θεσσαλονικείς, οι φορείς της πόλης και η διεθνής κοινότητα», υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) στην ανακοίνωσή του, με τίτλο «Μετρό Θεσσαλονίκης - 4 χρόνια πίσω», με αφορμή την εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ σχετικά με τις σημαντικές αρχαιότητες στον σταθμό "Βενιζέλου".
Επίσης ο ΣΕΑ «δηλώνει ότι, όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα θα καταβάλει κάθε προσπάθεια ώστε να μην επιτρέψει να αποσπαστεί και να καταστραφεί το μοναδικό μνημειακό σύνολο της βυζαντινής κοσμική Θεσσαλονίκης, το σταυροδρόμι του decumanus maximus και του cardo, μαζί με τα δημόσια Κτίρια που το περιβάλλουν».
