Τη δυσλειτουργία στον συντονισμό των κινήσεων των αστροναυτών μελέτησαν επιστήμονες της NASA με την καθοριστική συμβολή του Βούλγαρου νευρολόγου Όγκνιαν Κόλεφ.
Ο Όγκνιαν Κόλεφ, καθηγητής στο Ινστιτούτο Νευροβιολογίας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, είναι ο βασικός συγγραφέας σε μια σημαντική μελέτη επιστημόνων της NASA που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη Journal of Vestibular Research. Η δημοσίευση «Δυσλειτουργία συντονισμού ματιού-κεφαλής των αστροναυτών κατά τη διάρκεια είκοσι πτήσεων διαστημικών λεωφορείων» είναι το αποτέλεσμα της πολυετούς συνεργασίας της διαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ με τον Βούλγαρο καθηγητή.
Η μελέτη παρακολουθεί 20 αποστολές διαστημικών λεωφορείων της NASA και διερευνά προβλήματα στον συντονισμό των κινήσεων των αστροναυτών. Η μελέτη αφορά δύο πτυχές: την επιτυχή πλοήγηση του διαστημικού σκάφους, ειδικά κατά την προσγείωση και τους ελιγμούς κατά την πτήση καθώς και τη σωστή εκτέλεση εργασιών ρουτίνας και πειραμάτων κατά τη διάρκεια της πτήσης. «Όσο προηγμένη και αν έχει γίνει η τεχνολογία του διαστημικού σκάφους και των οργάνων του και μολονότι συνεχίζει να βελτιώνεται, ο ανθρώπινος παράγοντας - ο αστροναύτης - είναι το κλειδί για την επιτυχή ολοκλήρωση της πτήσης και των καθηκόντων της», επεσήμανε ο Κόλεφ.
Σύμφωνα με τους μελετητές, ο συντονισμός της κινητικής δραστηριότητας είναι προσαρμοσμένος στη βαρύτητα της Γης (1 g). Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της διαστημικής πτήσης το επίπεδο βαρύτητας αλλάζει από τη γήινη βαρύτητα σε υπερβαρύτητα κατά την εκτόξευση και σε μικροβαρύτητα (0 g) σε τροχιά. Αυτή η μετάβαση μεταξύ των επιπέδων βαρύτητας μπορεί να αλλάξει τον συντονισμό μεταξύ των κινήσεων των ματιών και του κεφαλιού. Στόχος τους ήταν να καταγράψουν το πώς η έλλειψη βαρύτητας κατά τη διάρκεια της διαστημικής πτήσης αλλάζει τον συντονισμό ματιού-κεφαλιού (EHC) των αστροναυτών σε σχέση με την ημέρα πτήσης και την εκκεντρότητα του στόχου.
Η δημοσιευμένη μελέτη είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ από τη NASA και ο ηγετικός ρόλος του Κόλεφ σε αυτήν αποτελεί εξαιρετική αναγνώριση για τη Βουλγαρία. Ο καθηγητής έχει λάβει μέρος σε πολλές άλλες κοινές εργασίες με επιστήμονες της NASA, μία από τις οποίες δημοσιεύτηκε πριν από αρκετά χρόνια στο Nature Sci Reports. «Είμαι χαρούμενος που συνεργάστηκα με τον μεγαλύτερο επιστημονικό οργανισμό του κόσμου, τη NASA, για περισσότερες από δύο δεκαετίες στη διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων και που βραβεύτηκα από αυτήν», είπε ο καθηγητής.
