Ο Μπιλ Γκέιτς ανακοίνωσε ότι θα δωρίσει το 99% της εναπομείνασας τεχνολογικής περιουσίας του – αξίας περίπου 107 δισ. δολαρίων σήμερα – στο Ίδρυμα Bill & Melinda Gates, το οποίο θα ολοκληρώσει τη δράση του έως το 2045, δηλαδή νωρίτερα απ’ ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί.
Η δωρεά αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες φιλανθρωπικές προσφορές στην ιστορία, ξεπερνώντας – μετά από αναπροσαρμογή για τον πληθωρισμό – τους θρυλικούς βιομηχάνους και φιλανθρώπους Τζον Ροκφέλερ και Άντριου Κάρνεγκι. Μόνο η υπόσχεση του Γουόρεν Μπάφετ να δωρίσει την περιουσία του, η οποία σήμερα εκτιμάται στα 160 δισ. δολάρια, ίσως είναι μεγαλύτερη – ανάλογα με τις διακυμάνσεις των αγορών.
Στόχος: $200 δισ. φιλανθρωπικής δαπάνης σε 20 χρόνια
Η δωρεά του Γκέιτς θα υλοποιηθεί σταδιακά, επιτρέποντας στο ίδρυμα να δαπανήσει συνολικά $200 δισεκατομμύρια μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες. Ο ίδιος χαρακτήρισε «συναρπαστικό» το γεγονός ότι έχει τη δυνατότητα να διοχετεύσει τόσα κεφάλαια σε σκοπούς που μπορούν να αλλάξουν ζωές.
«Νομίζω ότι 20 χρόνια είναι το σωστό διάστημα για να προλάβουμε να χρηματοδοτήσουμε όσα περισσότερα γίνεται, ενώ δίνουμε χρόνο στους συνεργάτες μας να προετοιμαστούν για το τέλος», ανέφερε.
Ένα ίδρυμα χωρίς προηγούμενο
Το Ίδρυμα Gates, που ιδρύθηκε το 2000 από τον Μπιλ και τη Μελίντα Φρεντς Γκέιτς, ξεχωρίζει για τη συστηματική επιρροή του στην παγκόσμια υγεία και εκπαίδευση. Από τα περίπου $100 δισ. που έχει διαθέσει μέχρι σήμερα, μεγάλο μέρος έχει κατευθυνθεί σε:
- Ανάπτυξη και διάθεση εμβολίων μέσω του Gavi
- Συνεργασίες με κυβερνήσεις και εταιρείες για μείωση του κόστους φαρμάκων
- Έρευνες για μολυσματικές ασθένειες και παιδική θνησιμότητα
Περίπου 41% της μέχρι σήμερα χρηματοδότησης προέρχεται από τον Γουόρεν Μπάφετ, ενώ το υπόλοιπο προέρχεται από την περιουσία του Γκέιτς από τη Microsoft.
Ο Γκέιτς χαρακτήρισε το έργο του Ιδρύματος «πιο σημαντικό και αποτελεσματικό απ’ ό,τι περίμενα – είναι η δεύτερη και τελευταία μου καριέρα».
Η κληρονομιά, η κριτική και η επόμενη μέρα
Η μεγάλη επιρροή του Ιδρύματος στον ΠΟΥ και στις πολιτικές για την παγκόσμια υγεία το έχει καταστήσει στόχο σφοδρής κριτικής αλλά και θεωριών συνωμοσίας. Πολλοί ειδικοί έχουν εκφράσει ερωτήματα για το κατά πόσο μία οικογένεια δισεκατομμυριούχων θα έπρεπε να επηρεάζει τόσο καθοριστικά τη δημόσια υγεία.
Ο ίδιος ο Γκέιτς απαντά: «Μπορεί κάποιος να διαφωνεί, αλλά εγώ επέλεξα να επενδύσω σε τρόπους που μειώνουν τους παιδικούς θανάτους. Είναι αυτό κακό πράγμα; Δεν αξίζει αυτός ο σκοπός;».
Το Ίδρυμα εστιάζει πλέον σε:
- Εξάλειψη της πολιομυελίτιδας
- Έλεγχο νόσων όπως η ελονοσία
- Μείωση του υποσιτισμού
Από κοινού ξεκίνησαν – αλλά τώρα μόνος
Το 2021, ο Μπιλ και η Μελίντα Φρεντς Γκέιτς πήραν διαζύγιο και ο Γουόρεν Μπάφετ αποχώρησε από το ΔΣ του Ιδρύματος. Η Μελίντα παραιτήθηκε οριστικά το 2024 για να επικεντρωθεί στο έργο της στο δικό της οργανισμό, Pivotal Ventures, δίνοντας έμφαση στα δικαιώματα των γυναικών στις ΗΠΑ.
«Ένιωσα ότι ήταν η σωστή στιγμή να φύγω», δήλωσε, προσθέτοντας ότι εμπιστεύεται πλήρως τον CEO Μαρκ Σούζμαν και το νέο διοικητικό συμβούλιο που η ίδια βοήθησε να συγκροτηθεί.
Ο Γκέιτς είναι πλέον ο μόνος από τους αρχικούς ιδρυτές που παραμένει ενεργός στο Ίδρυμα, αν και αναγνωρίζει πως, στα 69 του, ενδέχεται στο μέλλον να μην έχει τον ίδιο ρόλο.
Μπροστά σε ένα αβέβαιο τοπίο
Το μέλλον του Ιδρύματος δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κρίση στη Γάζα και οι περικοπές στη διεθνή βοήθεια δημιουργούν ένα αρνητικό περιβάλλον. Ο Γκέιτς ανησυχεί ότι η γενναιοδωρία των πλουσίων προς την παγκόσμια υγεία φθίνει.
Παρόλα αυτά, ο ίδιος και οι συνεργάτες του παραμένουν αισιόδοξοι:
«Είναι φοβερό να δημιουργούμε χαμηλού κόστους λύσεις – αλλά είναι τραγωδία αν δεν μπορούμε να τις φτάσουμε σε όσους τις έχουν ανάγκη», σημειώνει. «Γι’ αυτό χρειαζόμαστε ανανέωση της δέσμευσης από αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν».
