Έργα άγνωστα ή σπάνια παιζόμενα αποκαλύπτονται στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Αυτή τη φορά, ξεκινώντας από το μικρό γοητευτικό θέατρο της Επιδαύρου, 2 και 3 Αυγούστου, κάνουν την πρεμιέρα τους οι «Δαναΐδες» του Ανδρέα Κάλβου, δύο αιώνες μετά τη συγγραφή τους από τον ποιητή των «Ωδών».
Αντλούν από τον μύθο των Δαναΐδων, που έφτασε σ' εμάς αποσπασματικά μέσα από διάφορες μυθολογικές και φιλολογικές πηγές, μεταξύ αυτών τις Ικέτιδες του Αισχύλου.
Η θεατρική τραγωδία που έγραψε ο Κάλβος στα ιταλικά το 1815 σπάει τη σιωπή της χάρη στην ελληνική μετάφραση του ιστορικού Δημήτρη Αρβανιτάκη και τη σκηνοθεσία της Νατάσσας Τριανταφύλλη.
Στην ορχήστρα του Μικρού Θεάτρου της Επιδαύρου ερμηνεύουν τρεις ηθοποιοί -Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Λένα Παπαληγούρα, 'Αρης Μπαλής και η μεσόφωνος 'Αρτεμις Μπόγρη. Η μουσικός Μόνικα μελοποίησε τα χορικά, τα οποία στην παράσταση ερμηνεύονται στην πρωτότυπη γλώσσα, την ιταλική.
Η ιστορία του έργου εκτυλίσσεται στο 'Αργος. Οι πενήντα γιοι του Αίγυπτου, αδελφού του βασιλιά του 'Αργους, Δαναού, ζητούν σε γάμο τις πενήντα κόρες του Δαναού, Δαναΐδες. Ο βασιλιάς φοβάται ότι ένας από τους γαμπρούς του θα τον εκθρονίσει, έχοντας λάβει μάλιστα σχετικό χρησμό από το μαντείο.
Σε μια προσπάθεια να αποφύγει το μοιραίο, ο Δαναός δίνει εντολή στις κόρες του να δολοφονήσουν τους συζύγους τους τη νύχτα του γάμου. Η μόνη που παραβαίνει την εντολή του, αλλά και αρνείται τον χρησμό, είναι η Υπερμνήστρα, η οποία είναι ερωτευμένη με τον άντρα της, τον Λυγκέα, όπως και εκείνος μαζί της.
«Πάντα με ερέθιζε η ιδέα ότι όλο το έργο του Κάλβου μοιάζει να είναι κρυμμένο πίσω από ένα πέπλο, όπως και οι Δαναΐδες, όπως κι ο ίδιος, αφού δεν μας σώθηκε η μορφή του. Το θεατρικό του Δαναΐδες ήρθε στη ζωή μας πολύ πρόσφατα, μόλις το 2016 από την ελληνική μετάφραση του Δημήτρη Αρβανιτάκη, ωσάν και το ίδιο να ήταν κρυμμένο πίσω από κάτι, όπως τα κρυμμένα ένστικτα της κόρης που προσπαθεί να φύγει από τον πατέρα, ούσα ερωτευμένη και σε φοβερό δίλημμα» λέει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ η σκηνοθέτρια Νατάσσα Τριανταφύλλη.
«Έχουμε όλοι ταυτίσει την ελευθερία στον Κάλβο με την εθνική απελευθέρωση της Επανάστασης, επειδή αυτό γνωρίζουμε από το έργο του. Στις Δαναΐδες η θεματική κλείνει προς μια υπαρξιακή ελευθερία, δηλαδή να ξεπεράσουμε τα τείχη που εντός τους ο καθένας μας μεγάλωσε, είτε αυτά είναι της πόλης είτε της οικογένειας είτε ακόμα βαθύτερα και πιο προσωπικά. Βλέπουμε έναν υπαρξιστή Κάλβο πολύ περισσότερο απ ό,τι στις Ωδές».
Τα χειρόγραφα των Δαναΐδων του Κάλβου σώζονται στη Βατικανή Βιβλιοθήκη. Η ελληνική μετάφραση κυκλοφορεί στην τετράτομη σειρά με τα 'Απαντα του Κάλβου, από τις εκδόσεις του Μουσείου Μπενάκη, που επιμελείται ο Δημήτρης Αρβανιτάκης. Εντός του 2020 η σειρά θα ολοκληρωθεί με δύο τόμους που θα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις άλλες δύο τραγωδίες του Κάλβου,τον Θηραμένη και τον Ιππία ( πρωτοδημοσιευμένες στην πρωτότυπη ιταλική γλώσσα από τον Μάριο Βίτι, αρχές δεκαετίας 60).
«Το μεγάλο ζητούμενο στην ποίηση του Κάλβου, ήδη από τα πρώτα του ποιήματα στα ιταλικά και από τις τραγωδίες του, είναι η έννοια κι ο αγώνας της ελευθερίας» τονίζει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ ο Δημήτρης Αρβανιτάκης.
«Είναι το στοιχείο που τοποθετεί τον Κάλβο μέσα σ' αυτό που στην Ευρώπη ονομάζουμε ποίηση του διαφωτισμού όπου πράγματι το ζητούμενο ήταν η έννοια της ελευθερίας: η πολιτική ελευθερία απέναντι στις τυραννίες, η ελευθερία του ανθρώπου ως σκεπτόμενο ον. Είναι βασικό για το πνεύμα της ποίησης του Κάλβου, διότι τον τοποθετεί σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή ποίηση κι όχι στενά ελληνική».
