Η γνωστική ικανότητα όντως συνδέεται στενά με τις αποδοχές, αλλά μόνο μέχρι λίγο πριν την κορυφή της εισοδηματικής κλίμακας. Όπως διαπιστώνει νέα σουηδική μελέτη, φθάνοντας στο 5% των ανθρώπων με τα κορυφαία εισοδήματα, η νοημοσύνη όχι απλώς δεν αυξάνεται, αλλά μάλιστα μειώνεται ελαφρά. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι άλλοι παράγοντες οδηγούν την ακραία επιτυχία, όπως η τύχη, οι οικογενειακοί πόροι, η φιλοδοξία και η συναισθηματική νοημοσύνη. Οι άνθρωποι με τα ύψιστα εισοδήματα στην κοινωνία δεν είναι πιο έξυπνοι ή άξιοι από τους υπόλοιπους.
Στις καπιταλιστικές κοινωνίες, μας αρέσει να πιστεύουμε ότι οι μεγαλύτερες ανταμοιβές πάνε στα άτομα που αξίζουν περισσότερο — συγκεκριμένα, στους πιο έξυπνους ανθρώπους που εργάζονται περισσότερο. Μια ομάδα ερευνητών από ιδρύματα στη Σουηδία και τις Κάτω Χώρες προσπάθησε να ανακαλύψει αν αυτό όντως ισχύει. Στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στα τέλη Ιανουαρίου στο περιοδικό European Sociological Review, διερεύνησαν πώς συσχετίζεται η γνωστική ικανότητα με τις ετήσιες αποδοχές μεταξύ των Σουηδών ανδρών.
Η μελέτη
Για δεκαετίες, η Σουηδία είχε ένα σύστημα στρατολόγησης στο οποίο νεαροί άνδρες στρατολογούνταν για να υπηρετήσουν για ένα χρόνο στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας. (Το 2010 συμπεριλήφθηκαν και γυναίκες.) Στο πλαίσιο των στρατιωτικών δοκιμών πρόσληψης οι νεοσύλλεκτοι ολοκληρώνουν μια εις βάθος εξέταση των γνωστικών τους ικανοτήτων. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτά τα δεδομένα από 59.387 άνδρες που αξιολογήθηκαν κατά τις περιόδους 1971-1977 και 1980-1999 και τα συσχέτισαν με τις μελλοντικές μέσες ετήσιες αποδοχές τους, όπως αναφέρονται στα κρατικά στοιχεία.
Όπως θα περίμενε κανείς, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η γνωστική ικανότητα συσχετίζεται ισχυρά με υψηλότερες αποδοχές. Ωστόσο, στην κορυφή - που αντιστοιχεί στο 5% των κορυφαίων εισοδημάτων - η γνωστική ικανότητα έτεινε να εξισωθεί ή ακόμη και να πέσει ελαφρά. «Μετά από ένα συγκεκριμένο όριο μισθού, το να έχεις υψηλότερο μισθό δεν σημαίνει πλέον γνωστική ικανότητα», συνόψισαν οι συγγραφείς.
Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για αυτό το ενδιαφέρον εύρημα. Οι ερευνητές ανέφεραν συγκεκριμένα δύο: την τύχη και τους οικογενειακούς πόρους. Με τύχη, σκέφτεται κανείς τον μακροχρόνιο επιχειρηματία του οποίου το προϊόν απογειώνεται ξαφνικά χάρη στην υποστήριξη διασημοτήτων ή τη φιγούρα των μέσων ενημέρωσης που η πράξη του γίνεται viral, ωθώντας τους στα αστέρια. Όσον αφορά τους οικογενειακούς πόρους, σκέφτεται κανείς τον κληρονομικό πλούτο και τις διασυνδέσεις με ανθρώπους σε θέσεις - κλειδιά.
«Τα πλεονεκτήματα της τάξης και του δικτύου όσων έχουν ελίτ οικογενειακό υπόβαθρο θεωρούνται καθοριστικά για την απόκτηση πρόσβασης στις πιο προνομιούχες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας», έγραψαν οι ερευνητές.
Οι συγγραφείς σημείωσαν επίσης ότι τα πιο απαιτητικά γνωστικά επαγγέλματα, που συνήθως προσελκύουν εξυπνότερους ανθρώπους, μπορεί να μην πληρώνουν απαραίτητα τα περισσότερα. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, οι δάσκαλοι συχνά πιστεύεται ότι αμείβονται ανεπαρκώς για αυτά που παρέχουν.
"Λαγκόμ" και συναισθηματική νοημοσύνη
Ένας άλλος πιθανός παράγοντας είναι η φιλοδοξία. Τα άτομα με τις υψηλότερες γνωστικές ικανότητες, που ήδη τείνουν να κερδίζουν υψηλούς μισθούς, μπορεί να σκεφτούν ότι δεν χρειάζεται να εργαστούν σκληρότερα για περισσότερα χρήματα, ειδικά εάν η πρόσθετη προσπάθεια έρχεται σε βάρος του χρόνου που αφιερώνεται με φίλους και οικογένεια ή επιχείρηση ευχάριστα χόμπι. Στη Σουηδία, όπου διεξήχθη η μελέτη, υπάρχει στην πραγματικότητα μια φιλοσοφία που ονομάζεται "λαγκόμ", η οποία ενθαρρύνει «να προσπαθείς να βρεις ισορροπία και μέτρο αντί να πιάνεις συνεχώς περισσότερα».
Προηγούμενη έρευνα ρίχνει φως σε έναν άλλο λόγο για τον οποίο οι πιο έξυπνοι δεν είναι απαραίτητα και οι πιο ακριβοπληρωμένοι: οι πιο έξυπνοι άνθρωποι μερικές φορές στερούνται συναισθηματικής νοημοσύνης, «την ικανότητα να αναγνωρίζουν τα δικά τους συναισθήματα και αυτά των άλλων, να δίνουν κίνητρα στον εαυτό τους και να διαχειρίζονται σωστά τα συναισθήματα. στον εαυτό τους και στις σχέσεις τους». Η πρόοδος στην καριέρα κάποιου απαιτεί συχνά να αρέσεις στους συναδέλφους και τους ανωτέρους σου, όσο και να διαπρέπεις στη δουλειά σου.
