Η εκλογολογία παραμένει προσφιλές θέμα στα μέσα ενημέρωσης – και θα συνεχίσει να βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοσιότητας, ώσπου να στηθούν οι κάλπες. Σε πόσο καιρό; Ισως σε τρεις μήνες, σε τρία... τέρμινα, ή σε ένα χρόνο. Αυτό δεν μπορεί να το πει ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Διότι οι προθέσεις και οι επιθυμίες του μπορεί να μη συμπίπτουν με τις πολιτικές ανάγκες και τις σκοπιμότητες που συχνά υπαγορεύουν την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και τον χρόνο διεξαγωγής εκλογών
Ο πρωθυπουργός διαβεβαιώνει σε κάθε ευκαιρία ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία – ή... σχεδόν. Ομως κανείς δεν “παίρνει τοις μετρητοίς” αυτές τις διαβεβαιώσεις. Ούτε καν οι βουλευτές του και πολλοί υπουργοί του, που τρώνε πλέον πλέον πολύ χρόνο στις εκλογικές τους περιφέρειες, φροντίζοντας να ανανεώσουν τις επαφές τους με τους ψηφοφόρους, τους τοπικούς κομματικούς μηχανισμούς και το ευρύτερο εκλογικό σώμα.
Σε κατάσταση εκλογικής ετοιμότητας βρίσκεται και ο κεντρικός κομματικός μηχανισμός της ΝΔ, ενώ οι διεκδικούντες θέση στα ψηφοδέλτια του κόμματος αποδύονται σε αγώνα δρόμου για να προωθήσουν τις υποψηφιότητες τους.
Θέλει τετραετία, αλλά...
Ανάλογο κλίμα επικρατεί και στα επιτελεία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, που θεωρούν πιθανά όλα τα ενδεχόμενα για τον χρόνο προσφυγής στις κάλπες - χωρίς να αποκλείουν έναν αιφνιδιασμό από πλευράς του κ. Μητσοτάκη, με προκήρυξη εκλογών πριν από το τρίτο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου
Πολιτικοί αναλυτές και κομματικά επιτελεία εκτιμούν ότι ο κ. Μητσοτάκης θέλει πράγματι να εξαντλήσει την τετραετία, αλλά ως πραγματιστής θα προτιμήσει να αθετήσει τις διαβεβαιώσεις του και να επιλέξει το καλύτερο – για εκείνον και τη ΝΔ – timing.
Οι παράγοντες που θα καθορίσουν τις αποφάσεις και τις τελικές επιλογές του θα είναι δύο σε γενικές γραμμές: Οι εξελίξεις στην οικονομία και στα ελληνοτουρκικά.
Το "καλάθι της νοικοκυράς" πάει στην κάλπη
Πρώτο και κύριο ζήτημα που μπορεί να επηρεάσει αποφασιστικά τη συμπεριφορά των ψηψοφόρων και να καθορίσει την έκβαση των εκλογών – δηλαδή τους συσχετισμούς δυνάμεων, καθώς η πρωτιά της ΝΔ δεν αμφισβητείται – είναι η ακρίβεια. Σ ' αυτό το μέτωπο το κυβερνών κόμμα χάνει διαρκώς έδαφος, παρά τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχει λάβει η κυβέρνηση.
Ο καλπάζων πληθωρισμός είναι δύσκολο να αναχαιτισθεί, οι τιμές ενέργειας φαίνεται ότι θα παραμείνουν στα ύψη πολλούς μήνες ακόμη, η συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης θα συνεχιστεί, η καταναλωτική ζήτηση θα περιορίζεται, πολλές επιχειρήσεις και ολόκληροι κλάδοι θα “υποφέρουν”.
Αντιστάθμισμα για την οικονομία, τα δημόσια έσοδα, τις επιχειρήσεις, την κατανάλωση και την απασχόληση μπορεί να αποτελέσει ο τουρισμός. Εκεί εναποθέτει πολλές ελπίδες το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο, βλέποντας και τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι επιδόσεις της χώρας μας μπορεί να προσεγγίσουν τα προ πανδημίας επίπεδα.
Οι εισπράξεις από τον τουρισμό, που θα ανεβάσουν και τα δημόσια έσοδα, θα δημιουργήσουν μεγαλύτερα περιθώρια για πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών, με παρεμβάσεις για τη μείωση του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, καυσίμων, κάποιων ειδών ευρείας κατανάλωσης κλπ.
Το θέμα βέβαια είναι πώς και πόσο θα επηρεάσουν όλα αυτά το εκλογικό σώμα, ποιά θα είναι η τελική επικοινωνιακή “σούμα” κι αν θα ευνοεί την κυβέρνηση.
Τα ελληνοτουρκικά είναι το δεύτερο μεγάλο ζήτημα που μπορεί να υπαγορεύσει αποφάσεις στον Κυριάκο Μητσοτάκη και να καθορίσει τον χρόνο εκλογών.
«Συσπείρωση γύρω από τη σημαία»
Κατά την κρατούσα άποψη, “εκλογές δεν γίνονται με ανοιχτά εθνικά θέματα”. Ομως και ο κανόνας αυτός μπορεί να σπάσει. Η ένταση στις διμερείς σχέσεις και στο Αιγαίο, που φαίνεται ότι θα κλιμακωθεί περαιτέρω, θα ευνοούσε αναμφίβολα την κυβέρνηση. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι σύνηθες φαινόμενο η «συσπείρωση γύρω από τη σημαία», μιά εθνικιστική έξαρση που μετατρέπεται σε στήριξη της (εκάστοτε) κυβέρνησης.
Ο κ. Μητσοτάκης έχει λοιπόν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τα ελληνοτουρκικά ως επιχείρημα-”άλλοθι” για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, αλλά και ως εργαλείο για να επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση του δεξιού-συντηρητικού κομματιού του εκλογικού σώματος, περιορίζοντας στο ελάχιστο τις διαρροές προς τα δεξιά της ΝΔ.
Τι θα αποφασίσει; Μάλλον θα πορευτεί τους επόμενους μήνες “βλέποντας και κάνοντας”...
Χ. ΝΙΑΚΑΣ
