Μια εκτενή αξιολόγηση των μέτρων που εξαγγέλθηκαν στη ΔΕΘ παρουσιάζει η Alpha Bank μέσα από το νέο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων «Δημιουργία και Αξιοποίηση Δημοσιονομικού Χώρου: οι αναμενόμενες επιδράσεις των μέτρων που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ» (11/9/2025), εστιάζοντας τόσο στο δημοσιονομικό αποτύπωμα, όσο και στην αναπτυξιακή τους δυναμική.
Η ανάλυση του τμήματος Economic Research της τράπεζας συμπεραίνει ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ, αν υλοποιηθούν συνεκτικά και με συνέπεια, μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο τόνωσης της εγχώριας ζήτησης, ενίσχυσης της απασχόλησης και αντιμετώπισης μακροπρόθεσμων προκλήσεων όπως το δημογραφικό και η στεγαστική κρίση. Η αξιοποίηση του δημοσιονομικού χώρου δεν συνδέεται μόνο με κοινωνικές ελαφρύνσεις, αλλά και με τη δυνατότητα να ενισχυθεί η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας σε βάθος χρόνου.
Η τράπεζα υπογραμμίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης έφθασε τα 9,1 δισ. ευρώ το πρώτο επτάμηνο του 2025, από 5,3 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Η ενίσχυση αυτή οφείλεται κυρίως στη σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων, χάρη στη συνεχιζόμενη ανάπτυξη και στην πρόοδο στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός δημοσιονομικού περιθωρίου που επιτρέπει μόνιμες παρεμβάσεις ύψους 1,76 δισ. ευρώ το 2026 και 2,46 δισ. ευρώ το 2027, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η επίτευξη των στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος.
Επιδράσεις στο ΑΕΠ και την απασχόληση
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Alpha Bank, τα μέτρα αναμένεται να έχουν σαφή αναπτυξιακή διάσταση:
- Η ιδιωτική κατανάλωση, που συνέβαλε κατά 1 ποσοστιαία μονάδα στη μεγέθυνση του ΑΕΠ το α’ εξάμηνο του 2025, προβλέπεται να ενισχυθεί περαιτέρω μέσω της αύξησης των εισοδημάτων, των φορολογικών ελαφρύνσεων και των κοινωνικών παροχών.
- Συνολικά, τα μέτρα εκτιμάται ότι θα προσθέσουν έως και 0,3 ποσοστιαίες μονάδες στον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας την περίοδο 2026-2027.
- Η θετική συνεισφορά στο ΑΕΠ αναμένεται να προέλθει κυρίως από την αύξηση της κατανάλωσης και δευτερευόντως από την τόνωση των επενδύσεων.
- Σε ό,τι αφορά την απασχόληση, η τράπεζα υπολογίζει ότι η μείωση του μη μισθολογικού κόστους και τα κίνητρα για νέους θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη δημιουργία έως και 25.000 νέων θέσεων εργασίας σε ορίζοντα διετίας.
Μέτρα με κοινωνική και δημογραφική στόχευση
Η ανάλυση της Alpha Bank δίνει ιδιαίτερο βάρος στα μέτρα που αφορούν το δημογραφικό πρόβλημα. Η Ελλάδα καταγράφει δείκτη γονιμότητας 1,26 παιδιά ανά γυναίκα (2023), από τους χαμηλότερους στην Ε.Ε.
Η μείωση του ΕΝΦΙΑ σε μικρούς οικισμούς και τα φορολογικά κίνητρα για οικογένειες με παιδιά εντάσσονται, σύμφωνα με την τράπεζα, σε μια στρατηγική αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας και της ερήμωσης της περιφέρειας.
Κομβικό θεωρείται το πρόγραμμα «κοινωνικής αντιπαροχής», με παραχώρηση δημόσιων εκτάσεων για την κατασκευή κατοικιών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Η Alpha Bank εκτιμά ότι η πολιτική αυτή μπορεί να περιορίσει τις πιέσεις στη στέγαση νέων και ευάλωτων νοικοκυριών, οι οποίες έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης των τιμών και της περιορισμένης προσφοράς.
Οι προκλήσεις
Παρά τις θετικές προβλέψεις, η τράπεζα προειδοποιεί ότι η επιτυχία εξαρτάται από:
- τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας,
- την έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίηση των μέτρων,
- την αποφυγή δημιουργίας παροχών χωρίς μόνιμο αναπτυξιακό αποτύπωμα.
