Σε ένα σκληρό παζάρι με την Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά η κυβέρνηση Τραμπ, συνδέοντας άμεσα δύο φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους μέτωπα: τους δασμούς στη βιομηχανία και τον έλεγχο των τεχνολογικών κολοσσών. Ο Αμερικανός Υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ, κατά την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα, κατέστησε σαφές ότι η μείωση των εξοντωτικών δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο προϋποθέτει την υποχώρηση της ΕΕ στους αυστηρούς ψηφιακούς κανονισμούς της.
Την ώρα που η ευρωπαϊκή βιομηχανία ασφυκτιά υπό το βάρος των αμερικανικών δασμών, η Ουάσιγκτον θέτει νέους όρους στο τραπέζι. «Μιλάμε μαζί τους για την κατάργηση των τεχνολογικών κανόνων της ΕΕ», δήλωσε ο κ. Λάτνικ σε συνέντευξή του στο Bloomberg, προσθέτοντας με νόημα: «Σε αντάλλαγμα γι' αυτό, θα καταλήξουμε σε μια καλή συμφωνία για τον χάλυβα και το αλουμίνιο».
Το παρασκήνιο της επίσκεψης και οι δασμοί
Ο Χάουαρντ Λάτνικ, συνοδευόμενος από τον εμπορικό εκπρόσωπο των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, βρέθηκε στις Βρυξέλλες για να διαπραγματευτεί τη συνέχεια της εμπορικής συμφωνίας του Ιουλίου. Η συμφωνία αυτή είχε ορίσει αμερικανικούς δασμούς 15% σε πληθώρα ευρωπαϊκών προϊόντων, με την ΕΕ να δεσμεύεται για κατάργηση δασμών σε αμερικανικά βιομηχανικά και αγροτικά αγαθά.
Ωστόσο, το «αγκάθι» παραμένει ο δασμός 50% στον ευρωπαϊκό χάλυβα και το αλουμίνιο. Η ΕΕ έχει απαντήσει με αντίστοιχο δασμό 50% στις εισαγωγές αμερικανικού χάλυβα που υπερβαίνουν συγκεκριμένη ποσόστωση, αλλά η κατάσταση επιδεινώνεται. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν έντονη δυσφορία για το γεγονός ότι η κυβέρνηση Τραμπ διευρύνει συνεχώς το πεδίο εφαρμογής των δασμών, συμπεριλαμβάνοντας πλέον προϊόντα χάλυβα που αρχικά εξαιρούνταν.
Η υπόσχεση του 1 τρισ. και οι Big Tech
Ο Αμερικανός αξιωματούχος ήταν ξεκάθαρος: Αν η Ευρώπη χαλαρώσει το ρυθμιστικό της πλαίσιο για τις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες, τα οφέλη θα είναι τεράστια. «Αν αποσύρουν το βάρος από το κανονιστικό πλαίσιο... μπορούν να επωφεληθούν από επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, πιθανώς 1 τρισ.», υποστήριξε ο Λάτνικ.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει εκφράσει επανειλημμένα την οργή της για τη στάση της ΕΕ απέναντι στους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες, με αιχμή τα υπέρογκα πρόστιμα (όπως αυτό των 3 δισ. ευρώ στην Google) και τους αυστηρούς κανόνες. «Ας διευθετήσουμε τις εκκρεμείς υποθέσεις, ας τις αφήσουμε πίσω μας», πρότεινε ο Λάτνικ, ζητώντας ένα πλαίσιο που θα επιτρέπει στις εταιρείες αυτές να αναπτυχθούν.
Η αντίδραση της Ευρώπης
Η άμεση σύνδεση των ψηφιακών κανόνων με τους δασμούς στα μέταλλα φέρνει την ΕΕ σε δύσκολη θέση. Η Γερμανία πιέζει: Η Γερμανίδα υπουργός Οικονομίας, Κατερίνα Ράιχε, περιέγραψε τη δραματική κατάσταση της βιομηχανίας, τονίζοντας ότι πολλά μηχανήματα δεν μπορούν να εξαχθούν στις ΗΠΑ και οι πωλήσεις καταρρέουν. «Πρέπει να επιτύχουμε πρόσθετη ελάφρυνση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η Κομισιόν αντιστέκεται: Παρά την πίεση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμηνύει ότι οι ψηφιακοί κανόνες δεν είναι διαπραγματεύσιμοι. Εκπρόσωπος της Επιτροπής ξεκαθάρισε ότι η θέση της ΕΕ παραμένει αμετακίνητη: «Δεν διαπραγματευόμαστε τους τεχνολογικούς και φορολογικούς κανόνες στο πλαίσιο εμπορικών συνομιλιών».
Στις συναντήσεις με την επικεφαλής τεχνολογίας της ΕΕ, Χένα Βίρκουνεν, τονίστηκε η σημασία του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) και του Νόμου για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA), με την ευρωπαϊκή πλευρά να αντιπροτείνει απλώς μείωση της γραφειοκρατίας στους κανόνες AI και προστασίας δεδομένων, χωρίς όμως να αγγίζει τον πυρήνα του ρυθμιστικού πλαισίου.
