Άλλη μια χρονιά «αιμορραγίας» στην απασχόληση στον τραπεζικό τομέα θα είναι το 2019, καθώς υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 3.000 υπάλληλοι θα αποχωρήσουν από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Oμως ούτε φέτος θα «περπατήσει» ο σχεδιασμός των τραπεζών για φθηνότερα προγράμματα εθελουσίας εξόδου χωρίς χρηματικά κίνητρα.
Στις αρχές του έτους, η διοίκηση της Εθνικής είχε «εκπέμψει σήματα» για μια σημαντική αλλαγή στη λογική των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου, ώστε να περιορισθεί δραστικά το κόστος για την τράπεζα. Yπήρχαν ενδείξεις ότι και οι άλλες τράπεζες σκόπευαν να κινηθούν στην ίδια κατεύθυνση.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό αυτό, το νέο πρόγραμμα εθελουσίας για το 2019 επρόκειτο να είναι πολύ «φτωχότερο» από όλα τα προηγούμενα, παρέχοντας στους υπαλλήλους ηλικίας άνω των 50 ετών μόνο κάλυψη από την τράπεζα των ενσήμων τους για σύνταξη και περίθαλψη μέχρι να βγουν στη σύνταξη.
Σχεδιαζόταν, όμως, να μην περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα πρόσθετες χρηματικές παροχές πέραν αυτών που προβλέπονται από το νόμο για όσους απολύονται. Ουσιαστικά, δηλαδή, η διοίκηση της Εθνικής σχεδίαζε να καταργήσει τα μπόνους για εθελοντική αποχώρηση, για πρώτη φορά από τότε που άρχισαν να εφαρμόζονται τέτοια προγράμματα στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο.
Από τότε κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι και πλέον δεν αναμένεται ότι η Εθνική, ούτε και οι άλλες τράπεζες, θα θυσιάσουν την… ιερή αγελάδα των μπόνους, στο βωμό της ανάγκης για μείωση δικτύων και λειτουργικού κόστους, που ζητούν επιτακτικά οι εποπτικές αρχές και οι μέτοχοι.
Τα σχέδια της Εθνικής για κλείσιμο καταστημάτων (με στόχο να μειωθούν σε 400) θα ανακοινωθούν στους επενδυτές στις 16 Μαΐου, αλλά όλα δείχνουν πλέον ότι η τράπεζα θα διατηρήσει και στο νέο πρόγραμμα εθελουσίας τα μπόνους, έστω και με κάποια μείωση.
Προστασία απασχόλησης
Αξίζει να σημειωθεί ότι για να κλείσει η νέα τριετής συλλογική σύμβαση με την ΟΤΟΕ, οι διοικήσεις των τραπεζών ανέλαβαν ρητή δέσμευση για την προστασία της απασχόλησης στον κλάδο.
Όπως ανακοίνωσε η ΟΤΟΕ, «η βελτιωμένη, σε σχέση με την προηγούμενη, ρήτρα προστασίας της απασχόλησης – που αποτελούσε κεντρικό αίτημα της ΟΤΟΕ – για τα 3 χρόνια που θα διαρκέσει η νέα Κλαδική Σύμβαση, είναι σαφής και κατηγορηματική, αφορά ΟΛΟΥΣ τους εργαζόμενους στις τράπεζες, χωρίς προϋποθέσεις και εξαιρέσεις και έχει ως εξής: Τα μέρη επαναβεβαιώνουν τη βούλησή τους να προστατεύσουν την απασχόληση στον κλάδο».
Αυτή η ανανεωμένη δέσμευση μπορεί να μην προστατεύει από την απώλεια θέσεων εργασίας, όμως ερμηνεύεται και από τα δύο μέρη ως μια δέσμευση ότι η όποια μείωση θέσεων θα γίνει με εθελοντικές διαδικασίες και όχι με απολύσεις, ή με προγράμματα αποχώρησης προσωπικού χωρίς πρόσθετες χρηματικές αποζημιώσεις, όπως αυτό που αρχικά σχεδίαζε η Εθνική, τα οποία θα έμοιαζαν πολύ με προγράμματα απολύσεων.
Στο φετινό προγραμματισμό των τραπεζών, καθώς η υλοποίηση των νέων προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου μπαίνει πριν το τέλος του πρώτο εξαμήνου στην τελική ευθεία, προβλέπονται αποχωρήσεις τουλάχιστον 500 ατόμων από την Eurobank, περίπου 700 από την Alpha, τουλάχιστον 800 από την Εθνική και περισσότερων από 1.000 από την Τράπεζα Πειραιώς.
«Οδηγός» η Alpha Bank
Το πρώτο δείγμα γραφής για τα νέα προγράμματα δόθηκε από την Alpha. To φετινό της πρόγραμμα τυπικά έχει λήξει, αν και είθισται να ενεργοποιείται για όσους το ζητήσουν και μετά την τυπική λήξη του. Είναι στοχευμένο σε δέκα νομούς εκτός Αττικής (νομοί Αχαΐας, Βοιωτίας, Έβρου, Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων Κοζάνης, Λασιθίου, Ξάνθης, Ροδόπης, και Χανίων) και προβλέπει αρκετά γενναιόδωρα μπόνους, δίνοντας στους εργαζομένους δύο επιλογές: Είτε εφάπαξ αποζημίωση ή τριετή άδεια μετ’ αποδοχών και καταβολή μέρους της αποζημίωσης στη λήξη της.
Το «χτίσιμο» του μπόνους γίνεται ως εξής: Η εφάπαξ αποζημίωση περιλαμβάνει τη νόμιμη αποζημίωση (βασική παροχή) όπως προκύπτει με βάση τις τακτικές αποδοχές μηνός Μαΐου προσαυξημένες κατά 14/12 και τα συμπληρωμένα έτη υπηρεσίας, τα κίνητρα αποχώρησης και τις ειδικές προσαυξήσεις.
Τα κίνητρα αποχώρησης είναι ηλικιακά και υπολογίζονται, βάσει των συμπληρωμένων ακέραιων ετών ηλικίας του υπαλλήλου κατά την 31η Μαρτίου 2019. Τα σημαντικότερα μπόνους λαμβάνουν όσοι είναι σε ηλικία 45 με 50 ετών, ως εξής:
- Για όσους είναι 58 ετών και άνω, οι τακτικές μηνιαίες αποδοχές προσαυξάνονται κατά 25%.
- Για όσους είναι μεταξύ 51 με 57 ετών, κατά 35%.
- Για τις ηλικίες μετά 45 με 50, κατά 50%.
- Για τις ηλικίες μεταξύ 40 με 44, κατά 45%.
- Για όσους είναι μεταξύ 30 με 39 ετών, κατά 30%.
- Για όσους είναι κάτω από 29 ετών, κατά 10%.
Σημειώνεται ότι το συνολικό ποσό του μπόνους δεν μπορεί να ξεπερνά τα 150.000 ευρώ (μεικτά). Όσοι κάνουν χρήση του προγράμματος θα συνεχίσουν να έχουν για δύο χρόνια κάλυψη από το ομαδικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο της τράπεζας και θα διατηρήσουν τυχόν προνομιακά επιτόκια για εξυπηρετούμενα δάνειά τους.
Όσοι επιλέξουν να κάνουν χρήση της τριετούς υποχρεωτικής άδειας, θα λαμβάνουν μηνιαίως το 60% των τακτικών αποδοχών που είχαν τον περασμένο Μάρτιο, συμπεριλαμβανομένων των δώρων εορτών και επιδομάτων αδείας.
Η εργασιακή σύμβαση θα λύεται αυτοδικαίως μόλις συμπληρωθεί η τριετία και θα καταβληθεί μέρος της εφάπαξ παροχής. Οι πρόσθετες ασφαλιστικές καλύψεις του ομαδικού ασφαλιστηρίου της τράπεζας θα ισχύουν για την περίοδο της τριετούς υποχρεωτικής άδειας.
