Η Ουάσινγκτον ανέστειλε την αποστολή βαρέων bunker-busting βομβών στο Ισραήλ, που τις έχει χρησιμοποιήσει σε επιθέσεις στην Γάζα όπου έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής πάνω από 35.000 Παλαιστίνιοι. Κι άλλες χώρες έχουν ήδη διακόψει τις παραδόσεις πολεμικού υλικού στο Ισραήλ, ασκώντας πιέσεις για ανακωχή και ειρήνευση.
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε - πρώτη φορά δημόσια - το Ισραήλ σε συνέντευξή του στο CNN στις 8 Μαΐου ότι οι ΗΠΑ θα αναστείλουν τις προμήθειες όπλων αν οι ισραηλινές δυνάμεις υλοποιήσουν την σχεδιαζόμενη επίθεση κατά της πόλης της Ράφα, που θέτει σε κίνδυνο την ζωή εκατοντάδων χιλιάδων Παλαιστινίων εσωτερικών προσφύγων..
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων το Ισραήλ. Ακολουθεί η Γερμανία -η ισχυρή υποστήριξη της οποίας συνδέεται εν μέρει με την διαδικασία της εξιλέωσης για το Ολοκαύτωμα - και η Ιταλία.
Δύο χώρες, ο Καναδάς και η Ολλανδία, έχουν σταματήσει στις αποστολές όπλων στο Ισραήλ φέτος λόγω των ανησυχιών ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπους που παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο προκαλώντας θύματα και καταστροφές σε κατοικημένες περιοχές στην Γάζα.
Η συντριπτική πλειονότητα των νεκρών από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στην Γάζα είναι άμαχοι, σύμφωνα με τις διεθνείς οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στοιχεία για τις χώρες που προμηθεύουν το Ισραήλ με όπλα:
Η συμφωνία με τις ΗΠΑ και οι αμερικανικές βόμβες
Η αποστολή όπλων που ανέστειλε η Ουάσινγκτον περιλαμβάνει 1.800 βόμβες 900 κιλών και 1.700 βόμβες 225 κιλών αξίας δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους. Η απόφαση ελήφθη λόγω των ανησυχιών για τις συνέπειες που θα έχει η χρήση τέτοιας ισχύος βομβών σε πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως η Ράφα, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές.
Ωστόσο, αμερικανικής κατασκευής όπλα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι ήδη δρομολογημένα για το Ισραήλ, ανάμεσά τους πυρομαχικά που μετατρέπουν τις κοινές βόμβες σε όπλα υψηλής ακρίβειας, αν και οι διαδικασίες έγκρισης έχουν επιβραδυνθεί, δήλωσε ο γερουσιαστής Τζιμ Ρις, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν έφθασε ένα βήμα πριν δηλώσει ότι η διαχείριση του πολέμου στην Γάζα από το Ισραήλ παραβιάζει τους όρους χρήσης των αμερικανικών όπλων, αποκάλυψε χθες η ενημερωτική ιστοσελίδα Axios.
Το 2016, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ υπέγραψαν τρίτο 10ετές Μνημόνιο Κατανόησης που καλύπτει την περίοδο 2018-2028 και περιλαμβάνει στρατιωτική βοήθεια ύψους 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων και 33 δισεκατομμύρια δολάρια υπό μορφήν δανείων για την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού και 5 δισεκατομμύρια δολάρια για αντιπυραυλικά συστήματα. Το Ισραήλ έχει λάβει το 69% της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ για την περίοδο 2019-2023 , σύμφωνα με τα στοιχεία του Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI).
Το Ισραήλ είναι η πρώτη χώρα εκτός των ΗΠΑ που χρησιμοποιεί το F-35 Joint Strike Fighter, το πλέον προηγμένο τεχνολογικά μαχητικό αεροσκάφος στον κόσμο, και έχει παραλάβει 36 από τα 75 F-35 που έχει παραγγείλει, πληρώνοντάς τα με την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια.
Οι ΗΠΑ έχουν επίσης βοηθήσει το Ισραήλ στην ανάπτυξη του αντιπυραυλικού συστήματος Iron Dome (Σιδηρούς Θόλος), που αναπτύχθηκε μετά τον πόλεμο ανάμεσα στο Ισραήλ και την Χεζμπολάχ το 2006. Η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένα στείλει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στο Ισραήλ για τον ανεφοδιασμό του συστήματος με πυραύλους αναχαίτισης.
Η Ουάσινγκτον έχει βοηθήσει στην χρηματοδότηση της ανάπτυξης του αντιπυραυλικού συστήματος David's Sling (Σφενδόνη του Δαυίδ).
Τι δίνει η Γερμανία
Οι γερμανικές εξαγωγές πολεμικού υλικού προς το Ισραήλ δεκαπλασιάσθηκαν το 2023 στα 326,5 εκατομμύρια ευρώ, αφού το Βερολίνο έδωσε προτεραιότητα στα αιτήματα του Τελ Αβίβ μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Ωστόσο, από την αρχή του έτους, και καθώς αυξάνονταν οι διεθνείς επικρίσεις για τις επιθέσεις του Ισραήλ στην Γάζα, η γερμανική κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει εγκρίνει σημαντικά λιγότερες εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ. Αποστολές αξίας 32,5 εκατ. ευρώ έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής, δήλωσε στις 10 Απριλίου ο υπουργός Οικονομικών απαντώντας σε ερώτηση βουλευτή της αριστεράς.
Η Γερμανία προμηθεύει το Ισραήλ κυρίως με εξαρτήματα συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων dpa, το οποίο δημοσίευσε στοιχεία για το 2023.
Τα όπλα που εξάγονται στο Ισραήλ περιλαμβάνουν αντιαρματικά συστήματα και 500.000 φυσίγγια για αυτόματα και ημιαυτόματα πυροβόλα όπλα. Η Γερμανία έχει παραδώσει περί το 30% της στρατιωτικής της βοήθειας προς το Ισραήλ για την περίοδο 2019-2023, σύμφωνα με το SIPRI.
"Πάγωσαν" τις αποστολές οι Ιταλοί
Πηγή του ιταλικού υπουργείου Εξωτερικών επιβεβαίωσε χθες ότι η Ιταλία έχει αναστείλει τις νέες εγκρίσεις εξαγωγών μετά την έναρξη του πολέμου στην Γάζα. «Ολα έχουν σταματήσει. Οι τελευταίες εγκρίσεις εκδόθηκαν τον Νοέμβριο», σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Σύμφωνα με τον ιταλικό νόμο, απαγορεύονται οι εξαγωγές όπλων σε εμπόλεμες χώρες και σε χώρες που κρίνεται ότι παραβιάζουν τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα
Τον Μάρτιο, ο υπουργός Αμυνας Γκίντο Κροσέτο δήλωσε ότι η Ιταλία συνέχισε να εξάγει όπλα στο Ισραήλ, αλλά μόνο εντολές που είχαν υπογραφεί κατά το παρελθόν υλοποιούνται έπειτα από ελέγχους που έγιναν για να διασφαλισθεί ότι τα όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν κατά των αμάχων στην Γάζα.
Πάντως η Ιταλία καλύπτει πολύ μικρό μέρος των συνολικών εισαγωγών όπλων που πραγματοποιεί το Ισραήλ.Κκατά την περίοδο 2019-2023 προμήθευσε το 0,9%, σύμφωνα με την έκθεση του SIPRI. Στις εισαγωγές αυτές περιλαμβάνονται ελικόπτερα και συστήματα πυροβολικού για το Πολεμικό Ναυτικό.
Εμμεσος προμηθευτής η Μ. Βρετανία
Η Βρετανία δεν ανήκει στους μεγάλους προμηθευτές όπλων του Ισραήλ. Αντίθετα με τις ΗΠΑ, η Βρετανία δεν παρέχει απευθείας όπλα στο Ισραήλ, αλλά περισσότερο αδειοδοτεί εταιρείες για να πωλήσουν εξαρτήματα σε αμερικανικές εφοδιαστικές αλυσίδες, όπως για τα αεροσκάφη F-35.
Τον περασμένο χρόνο, η Βρετανία ενέκρινε άδειες εξαγωγής για την πώληση αμυντικού εξοπλισμού στο Ισραήλ αξίας τουλάχιστον 42 εκατομμυρίων λιρών - κυρίως πυρομαχικά, drones και εξαρτήματα για αεροσκάφη, ελικόπτερα και πυροβόλα όπλα.
Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ δήλωσε χθες στο κοινοβούλιο ότι η Βρετανία εφαρμόζει ένα από τα αυστηρότερα συστήματα αδειοδότησης στον κόσμο στο πλαίσιο του οποίου αναθεωρεί περιοδικά την αξιολόγηση σχετικά με την προσήλωση του Ισραήλ στο ανθρωπιστικό δίκαιο. «Σχετικά με τις άδειες εξαγωγής, έπειτα από την πιο πρόσφατη αξιολόγηση, δεν υπάρχει μεταβολή», πρόσθεσε.
Κόμματα της αντιπολίτευσης κάλεσαν την κυβέρνηση να ανακαλέσει τις άδειες εξαγωγής, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των νεκρών στη Γάζα και να δώσει στην δημοσιότητα τις νομικές γνωμοδοτήσεις που χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για να αποφασιστεί ότι οι εξαγωγές όπλων μπορούν να συνεχισθούν.
