Πολιτική συγκράτησης των τιμών στην εμπορία καυσίμων ακολουθεί η Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ), επιδιώκοντας να διευρύνει τα μερίδια των δύο σημάτων της (ΕΚΟ, BP) στην αγορά. Όπως αναφέρουν στελέχη του ημικρατικού ομίλου διύλισης και εμπορίας πετρελαιοειδών, ο όμιλος θυσιάζει αυτή την περίοδο περιθώριο κέρδους και αξιοποιεί τα αρκετά υψηλά περιθώρια διύλισης προκειμένου να αποφύγει αυξήσεις τιμών, προκειμένου να ενισχύσει την παρουσία του στην αγορά.
Οπως δείχνουν και τα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία του ομίλου για το 9μηνο, σε ένα περιβάλλον μείωσης των εξαιρετικά υψηλών διεθνών τιμών σε σχέση με το 2022, η Helleniq Energy κατέγραψε μείωση στα κέρδη προ φόρων από τον τομέα διύλισης περίπου κατά -52%, ενώ στον τομέα της λιανικής εμπορίας η μείωση ήταν αρκετά μεγαλύτερη, κατά 66%.
Η ακολουθούμενη εμπορική πολιτική έχει φέρει τα πρατήρια της ΕΚΟ, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις και της BP (που έχουν πάντα υψηλότερες τιμές) να πλασάρονται σε καλές θέσεις στους πίνακες του Παρατηρητηρίου Τιμών Καυσίμων του υπουργείου Ανάπτυξης, αν και παραμένουν πάντα φθηνότερα τα σήματα μικρότερων και μεσαίων εταιρειών εμπορίας και ορισμένα Ανεξάρτητα Πρατήρια.
Το μεγάλο ερώτημα για τους καταναλωτές είναι αν η ένταση του ανταγωνισμού με την πρωτοβουλία της Helleniq Energy θα φέρει και κάποια αισθητή αποκλιμάκωση των τιμών των καυσίμων στην ελληνική αγορά. Προς το παρόν, παρότι η υποχώρηση των διεθνών τιμών έχει πιέσει και τις τιμές των καυσίμων στην Ελλάδα, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια αισθητή διαφοροποίηση, καθώς τα στοιχεία που δημοσιεύει η Κομισιόν κατατάσσουν σταθερά την Ελλάδα δεύτερη ακριβότερη στην ευρωζώνη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο, η μέση τιμή της αμόλυβδης ήταν 1,828 ευρώ το λίτρο, αρκετά ακριβότερη από τον μέσο όρο της ευρωζώνης (1,731 ευρώ) και μόνο η Ολλανδία από τις χώρες της ευρωζώνης είχε υψηλότερη τιμή από την Ελλάδα (1,909 ευρώ το λίτρο).
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να δημοσιευθεί η Κανονιστική Παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την αγορά των καυσίμων, που αναμενόταν να δοθεί στη δημοσιότητα τον Οκτώβριο, αλλά έχει καθυστερήσει για λόγους που παραμένουν άγνωστοι και, στο μεταξύ, ανακοινώθηκε η αντικατάσταση του προέδρου της Επιτροπής, Ιωάννη Λιανού, από την πρώην δικαστικό, Μαίρη Σαρπ.
Τα ευρήματα της έρευνας
Στην προκαταρκτική της έρευνα, η Επιτροπή είχε διαπιστώσει ότι οι οι μεγάλοι της αγοράς, δηλαδή πρωτίστως τα διυλιστήρια, βρίσκονται πίσω από την ακρίβεια στα καύσιμα, καθώς το 2022 σχεδόν διπλασίασαν τα περιθώρια κέρδους τους.
Τα πρώιμα ευρήματα της έρευνας ήταν τα ακόλουθα:
(α) Υψηλός βαθμό συγκέντρωσης στην αγορά διύλισης. Μέτριος προς χαμηλό βαθμό συγκέντρωσης στην αγορά χονδρικής. Σημειώνεται ότι στην αγορά λιανικής λειτουργούν περί τα 5.000 πρατήρια στην Ελλάδα, ωστόσο ο ανταγωνισμός είναι τοπικός, επομένως το επίπεδο συγκέντρωσης ενδέχεται να διαφέρει ανά περιοχή και θα πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς.(β) Σημαντική αύξηση του κύκλου εργασιών και δεικτών κερδοφορίας των επιχειρήσεων διύλισης και χονδρικής εμπορίας το εξεταζόμενο διάστημα.
(γ) Εκ πρώτης όψεως, ιδιαίτερα αυξημένο περιθώριο κέρδους των εταιριών διύλισης το 2022 (σχεδόν διπλασιάζεται σε σχέση με το 2021), ωστόσο τα στοιχεία πρέπει να επιβεβαιωθούν με περαιτέρω έρευνα ανά προϊόν.
(δ) Αύξηση του περιθωρίου διύλισης όπως υπολογίζεται από τις εταιρίες παρά τις επιμέρους διακυμάνσεις που έλαβαν χώρα σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο χρήζει περαιτέρω διερεύνησης για λόγους συγκρισιμότητας με άλλες χώρες.
(ε) Εντόνως πτωτική πορεία των μέσων τιμών χονδρικής και στα τρία υπό ανάλυση προϊόντα κατά τα διαστήματα των περιοριστικών μέτρων του 2020 με αλλαγή σε ανοδική τροχιά από τον Ιούνιο 2020 και έπειτα, καταγράφοντας έντονα ανοδική τάση από τις αρχές του 2022 και μετά, ενδεχομένως εξαιτίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
(στ) Αντίστοιχη τάση κατέγραψαν και οι μέσες λιανικές τιμές και των τριών προϊόντων. Ομοίως οι τιμές πώλησης προς τη χονδρική αγορά (αφαιρούμενων εκπτώσεων και πιστώσεων) ακολουθούν αντίστοιχη πορεία καταγράφοντας ανοδική τάση από τα μέσα του 2020 και μετά, ενώ παρατηρείται πολύ μεγάλη ταύτιση τιμών μεταξύ των δύο εταιρειών διύλισης τόσο ως προς την αμόλυβδη βενζίνη 95 οκτανίων όσο και ως προς το πετρέλαιο κίνησης.
