Επιμήκυνση αποπληρωμής των δανείων και πλαφόν στα επιτόκια προβλέπουν όλα τα σενάρια ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που συζητούνται μεταξύ Ευρωπαίων-ΔΝΤ και θα αποτελέσουν τη βάση δεσμεύσεων που θα αναληφθούν, προκειμένου να γίνει η εκταμίευση δόσης και να μπορέσει η ΕΚΤ να ανοίξει την πόρτα του QE για την Ελλάδα. Κατ’ απαίτηση του ΔΝΤ, ορισμένα περιλαμβάνουν επίσης «οροφή» στις δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους. Όλα πάντως συναρτώνται με προβλέψεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, τα πρωτογενή πλεονάσματα και την εξέλιξη του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Από αυτές τις προβλέψεις ξεκινούν οι διαφωνίες Βερολίνου-ΔΝΤ , καθώς οι μεν Γερμανοί υιοθετούν σκοπίμως τις πλέον «αισιόδοξες», ενώ οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου επιμένουν σε περισσότερο ρεαλιστικές - και λίγο απαισιόδοξες – προσεγγίσεις.
«Φουσκώνοντας» λίγο τα νούμερα για το ΑΕΠ σε βάθος χρόνου, οι άνθρωποι του Σόιμπλε στον ESM δίνουν τη δυνατότητα στον Γερμανό ΥΠΟΙΚ να μη θεωρεί δεδομένο ότι είναι απαραίτητη η ελάφρυνση χρέους και να συνεχίζει στη γραμμή ότι θα γίνει - «εάν κριθεί αναγκαία» - μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος.
Τα δύο ακραία σενάρια
Ενα από τα τρία case study που παρουσίασε o ESM στο Eurogroup για την Ελλάδα, καταλήγει πράγματι στο συμπέρασμα ότι η χώρα θα μπορέσει να «τα βγάλει πέρα» χωρίς ελάφρυνση χρέους.
Είναι το υπερ-αισιόδοξο σενάριο οικονομικών και δημοσιονομικών εξελίξεων, που βασίζεται σε στοιχεία και εκτιμήσεις των ευρωπαϊκών Θεσμών. Προβλέπει ότι:
• Η ελληνική οικονομία θα αναπτύσσεται με μέσο ετήσιο ρυθμό πάνω από 1,3% τα επόμενα 40 χρόνια
• Το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι 2,2%-2,6%
• ΟΙ μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες (αποτελούμενες από το έλλειμμα συν το σύνολο των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους), θα βρίσκονται μόλις στο 11% του ΑΕΠ. Θα ήταν συνεπώς λιγότερο από το όριο 15% που κρίνουν οι δανειστές βιώσιμο.
• Το δημόσιο χρέος μπορεί να μειωθεί μέχρι το 2060 σε 49,1% του ΑΕΠ
Αντίθετα, το «απαισιόδοξο» σενάριο – το οποίο θεωρείται από το ΔΝΤ ως πιο ρεαλιστικό - παρουσιάζει μια εντελώς εφιαλτική εικόνα εξελίξεων: Με ανάπτυξη 1% και πρωτογενές πλεόνασμα 1,5%, το χρέος φθάνει το 2060 σε 226%(!) του ΑΕΠ, ενώ οι μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες εκτοξεύονται σε 52,1% - και δεν υπάρχει βέβαια τρόπος να καλυφθούν.
Από τα οικονομικά μαθηματικά στις προφητείες
Τα δύο σενάρια καταλήγουν σε τόσο διαφορετικές προβλέψεις-συμπεράσματα επειδή γίνεται προβολή υποθετικών στοιχείων σε βάθος 40ετίας.
Όμως, οι συζητήσεις για την αναγκαιότητα ή μη και για το μέγεθος ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους θα βασισθούν αναγκαστικά πάνω σ’ αυτά τα σενάρια προβλέψεων, που μπορεί να είναι βάσιμες λιγότερο και από τις… προφητείες του τυφλού μάντη Κάλχα.
Ενώ λοιπόν οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί και το ΔΝΤ δεν μπόρεσαν μέχρι τώρα να προβλέψουν τις οικονομικές και δημοσιονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα σε βάθος ενός έτους(!), καλούνται να λάβουν κρίσιμες αποφάσεις με βάση προβλέψεις τους για την επόμενη 40ετία…
