Σε αφαίμαξη των νοικοκυριών οδηγούν οι υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ με τους οποίους επιβαρύνεται η κατανάλωση σε συνδυασμό με την ακρίβεια που έχει εκτοξεύσει τις τιμές στα ύψη.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ είναι αυξημένες πάνω από τους στόχους που είχε προβλέψει το ίδιο το υπουργείο και σε συνδυασμό και με τις αυξήσεις των άλλων φόρων οδηγεί σε αύξηση του πλεονάσματος του κρατικού Προϋπολογισμού.
Τον μήνα Μάιο, τα έσοδα του κράτους από τον ΦΠΑ ανήλθαν σε 2.016 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 81 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου.
Στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου τα έσοδα από τον ΦΠΑ εκτοξεύτηκαν στο ποσό των 10.187 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 296 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να μειώσει τους συντελεστές του ΦΠΑ ώστε να ανακουφιστούν τα νοικοκυριά από το κύμα της ακρίβειας που παραμένει ισχυρό, καθώς βλέπει τα κρατικά ταμεία, κάθε μήνα να γεμίζουν με πρόσθετα φορολογικά έσοδα.
Η αύξηση των εισπράξεων από τον ΦΠΑ, είναι αυξημένα, καθώς οι αυξημένοι συντελεστές επιβάλλονται επί των υψηλών τιμών όλων των αγαθών και υπηρεσιών.
Το γεγονός αυτό μπορεί να γεμίζει τα κρατικά ταμεία, αλλά από την άλλη πλευρά αδειάζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Όπως έχει γράψει το Σin, ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι στο 24%, στο 13% ο μειωμένος και στο 6% ο υπερμειωμένος, όταν ο μέσος κανονικός συντελεστής στην ΕΕ είναι στο 21,6%.
Στη σχετική λίστα των χωρών της ΕΕ με τους συντελεστές ΦΠΑ προηγούνται η Ουγγαρία με 27%, η Κροατία, η Δανία και η Σουηδία με 25% και ακολουθούν η Ελλάδα με τη Φινλανδία με 24%.
Το Λουξεμβούργο επιβάλλει το χαμηλότερο κανονικό συντελεστή ΦΠΑ στο 17% και έπεται η Μάλτα (18%), η Κύπρος, η Γερμανία και η Ρουμανία με 19%.
Πλεονάσματα
Γενικότερα, αναφορικά με την πορεία του κρατικού προϋπολογισμού, την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 26.884 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.472 εκατ. ευρώ ή 5,8% έναντι του στόχου, παρότι είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Μάρτιο ποσού ύψους 1.797 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του, ήτοι ποσό 1.687 εκατ. ευρώ, είχε εισπραχθεί τον Δεκέμβριο του 2023 και επιπλέον ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε τον Ιανουάριο 2024.
Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 3.110 εκατ. ευρώ ή 13,2% έναντι του στόχου. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:
- στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 1.389 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών και
- στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 1.096 εκατ. ευρώ.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 29.497 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.414 εκατ. ευρώ ή 5,0% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 24.715 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.331 εκατ. ευρώ ή 5,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.
Η υπερείσπραξη αυτή προέρχεται κυρίως:
- από την είσπραξη δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ 2024 (Απρίλιος και Μάιος) συνολικού ποσού 1.150 εκατ. ευρώ έναντι πρόβλεψης ποσού 982 εκατ. ευρώ για τους δύο μήνες, καθόσον είχε προβλεφθεί ότι η πρώτη δόση θα εισπραχθεί τον Μάιο και
- από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (σημειώνεται ότι εκτιμώμενο ποσό ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023), όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.).
Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής:
- Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 10.187 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 296 εκατ. ευρώ.
- Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 2.714 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 72 εκατ. ευρώ.
- Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 1.414 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 147 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της είσπραξης δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ, αντί μίας, όπως είχε προβλεφθεί.
- Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 7.434 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 754 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 153 εκατ. ευρώ, ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων αυξημένος κατά 499 εκατ. ευρώ και οι Λοιποί Φόροι Εισοδήματος αυξημένοι κατά 102 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Σε συνδυασμό και με την υστέρηση των κρατικών δαπανών, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Μαΐου 2024, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 535 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.728 εκατ. ευρώ και ελλείμματος 1.116 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.197 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 802 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2.300 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023.