Τα προηγούμενα χρόνια τα ελληνικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων, έμοιαζαν με… Eldorado για τους διεθνείς πετρελαϊκούς κολοσσούς, που έδωσαν μάχες για να αποκτήσουν τα δικαιώματα έρευνας –εκμετάλλευσης. Ο ενθουσιασμός των διεθνών «παικτών» της ενέργειας για τις προοπτικές των ελληνικών κοιτασμάτων, δεν έχει απλώς καταλαγιάσει το τελευταίο διάστημα, αλλά οδεύει ολοταχώς προς πλήρη εξαΰλωση.
Γιατί όμως οι πετρελαϊκές εταιρείες βλέπουν πλέον με δυσπιστία και έντονες αμφιβολίες την ανεύρεση εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων στην Ελλάδα; Ο πρώτος λόγος έχει διεθνή γεωενεργειακό χαρακτήρα και αφορά τη εδραιωμένη τάση, κυρίως εντός της Ευρώπης που αντανακλά βεβαίως και στα εθνικά χαρακτηριστικά, ότι η «πράσινη» ανάπτυξη αποτελεί τον κυρίαρχο ενεργειακό άξονα.
Η «πράσινη ανάπτυξη» αποτελεί τη βασική κατεύθυνση πάνω στην οποία κινείται η γεωενεργειακή στρατηγική της Ε.Ε, θέτοντας επί της ουσίας εκτός προτεραιότητας το πετρέλαιο και σε δεύτερο επίπεδο το φυσικό αέριο, το οποίο τη δεδομένη στιγμή αντιμετωπίζεται ως «εργαλείο» μετάβασης στη νέα εποχή.
Παράλληλα οι ατέρμονες γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι καθυστερήσεις και η απουσία ενός κεντρικού σχεδίου που θα επιβάλλει fast track διαδικασίες για την εκκίνηση, τουλάχιστον των ερευνών σε περιοχές με ενδείξεις κοιτασμάτων, προβληματίζουν έντονα τους πετρελαϊκούς κολοσσούς. Διαπιστώνουν ιδίοις όμμασι την ελληνική πραγματικότητα που λειτουργεί ως τροχοπέδη στις επενδυτικές τους επιδιώξεις.
Πρόσφατο και τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το project έρευνας και εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» το οποίο έχει αναλάβει το joint venture Τotal-ΕxxonMobil-EΛ.ΠΕ. Το έργο έχει μείνει στάσιμο, για την ακρίβεια δεν έχει προχωρήσει ούτε στο στάδιο των προκαταρκτικών ερευνών, εξαιτίας των συνεχόμενων δικαστικών κωλυμάτων, που έχουν προκύψει από την προσφυγή οικολογικών οργανώσεων.
Από το 2019, όταν οι εν λόγω οργανώσεις κατέθεσαν προσφυγή στο Συμβούλιο τη Επικρατείας κατά της ΣΜΠΕ, που οριοθετεί την προστασία του περιβάλλοντος στις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές, το project έχει κολλήσει. Η τέταρτη κατά σειρά αναβολή στην εκδίκαση της προσφυγής, που αποφάσισε χθες το ΣτΕ, δεν προσθέτει απλώς χρονοκαθυστέρηση στο project, αλλά είναι πιθανό να τινάξει στο αέρα όλο το εγχείρημα.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας όρισε νέα δικάσιμο για τις 5 Οκτωβρίου 2022, όταν βάση της αρχικής σύμβασης που υπέγραψε η κοινοπραξία Total-ExxonMobil-EΛ.ΠE, λήγει το χρονικό περιθώριο για τη διενέργεια του πρώτου στάδιου των ερευνών. Υπό αυτές τις συνθήκες, έρευνες δεν δύνανται να πραγματοποιηθούν, «φουντώνοντας» έτσι τις φήμες που θέλουν Total και ΕxxonMobil, να κάνουν δεύτερες σκέψεις για το εγχείρημα στην Κρήτη.
Η αποχώρηση της ισπανικής Repsol
Υπενθυμίζεται ότι η ισπανική Repsol, η οποία συμμετείχε σε τρία projects έρευνας-εντοπισμού κοιτασμάτων στο Ιόνιο, στην Αιτωλοακαρνανία και στην περιοχή Ιωαννίνων, εγκατέλειψε πλήρως τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα: Τον Ιανουάριο η Repsol και η συνεργαζόμενη Energean εγκατέλειψαν το project της Αιτωλοακαρνανίας άνευ ανταλλάγματος, τον Μάρτιο το ισπανικό γκρουπ αποχώρησε από την κοινοπραξία των Ιωαννίνων και τον Ιούλιο έφυγε και από το μπλοκ του Ιονίου, όπου είχε το 50% και το μάνατζμεντ.
